Büyük İskender ile Aristo arasında geçtiği varsayılan bir diyalogda  İskender, bir ülkeyi tamamen nasıl yok edebileceğini sorar; Aristo ise “kütüphanelerini yok etmelisin” diye cevap verir. Burada hedeflenen sonuç, kütüphane ve mekanlarla birlikte kültürel belleğin de yok edilmesidir.

Peki kültürel bellek nasıl oluşur ve ne işe yarar?

İnsan, tarihsel uzamalarla bir algıya kavuşur. Eğer şimdiden bahsediyorsak geçmişin dolayımlandığı bir bellekten de söz ederiz.

Geçmişi ise bazı semboller ve mekanlar üzerinden kurarak, belleğimizde tutarız. Burada temel amaç, geçmişi bugüne taşımak değil; bunun üzerinden kendimize bir neliğe kavuşma imkanı sunmaktır.

Çok değil kısa bir süre önce “kamusal alanın” ne olduğunu toplum olarak tartışmıştık. Peki, kamusal alan ile kültürel bellek arasındaki bağıntılar üzerinde yeterince duruldu mu?

Zira kültürel bellek, kolektif oluşturulan bir olgudur. Dolayısıyla bireysel ve toplumsal ilişkilerin, etkileşimlerin, sonucu ortaya çıkar. Özellikle kültürel miras bağlamında, bazı mekanların korunmaya alınmasının önemli gerekçesi buralarda aranmalı.

Hasıla, toplumsal belleğin üretildiği mekanları ortadan kaldırmak, bellek yitimi, aidiyetin ortadan kaldırılmasıyla eşdeğerdir. Böylesine mekanlar hatırlamayı yeniden üreten birer arşivdir. Elbette bunu, yani tahribatı kasten yapmıyorsanız.

Ayrıca kültürel belleğin bizi biz yapan tarafları da vardır. Buna dair Afrika’dan  güzel bir söz; Ubuntu.

Ubuntu: Ben, biz olduğumuzda benim, demektir. Doğrusu, kolektif bilinci anlatacak bundan daha iyi bir örnek olamazdı.

İstanbul Atatürk Kültür Merkezi yıkılmasın, aslına uygun yeniden yapılsın. Böylece İstanbullular sahnesine yeniden kavuşur. Asıl opera ve konser salonu ihtiyacı Anadolu’dadır. Kadıköy’den başlayarak tüm şehirlerimizi göz önünde bulundurabilirsiniz.