Sait Faik, 11 Mayıs 1954’te aramızdan ayrıldı. Pek çok başyapıtını Modern Türk Edebiyatı’na kültür mirası olarak bıraktı. Medar-ı Maişet Motoru, Kayıp Aranıyor, Semaver, Sarnıç, Son Kuşlar, Havada Bulut gibi öykü ve romanlarının yanı sıra şiirlerini “Şimdi Sevişme Vakti” adıyla bir kitapta topladı. Tahsin Yücel’in deyimiyle “Kökü kendinde olan bir öykücü”.
Yazarın 1936’da Varlık Dergisi’nde yayınlanan ve Semaver adlı kitabında da yer alan öyle bir öyküsü vardır ki okuru, sadece bir dönemin değil geniş zamanların en yakıcı meselesiyle yüzleştirir. Bahse konu öykü “Stelyanos Hrisopulos Gemisi”, bir adada dar bir alana sıkışmış dede ve torun şahsında; gönderilmişlerin, gitmesi zorunlu ya da arzulayanların içsel dünyasını gösterir. Nitekim gösterge olarak gemi (alımlama estetiği açısından yazınsal ya da görsel anlatılarda), gitmiş ya da gönderilmiş olanlara dair bir durumu da işaretler. Bahse konu ise bir çocuğun oyuncak (maket) gemisidir.
Öykünün sonunda Trifon’un gemisi, mahallenin çocukları tarafından taş yağmuruna tutularak batırılır…
Aslında bu yazıda, Fazıl Say’ın “Sait Faik” eserinden bahsedecektim. Say’ın eserine konu olmuş “Stelyanos Hrisopulos Gemisi”den kısa bir bilgi vermeden olmazdı. Geniş bir yazıyı başka sefere bırakmakla birlikte esere değinmek isterim.
Say, virtüözlüğünün yanı sıra yaşayan önemli bestecilerimizden birisidir. Bir arkeolog titizliğiyle ele aldığı kültürümüzün yeniden yazımında açığa çıkardığı değerler paha biçilmezdir. Adını sayısız yazar ve şairimizle birlikte anabileceğimiz zengin bir repertuvara da sahip. Bunların içinde kimler yok ki; Pir Sultan Abdal, Muhyiddin Abdal, İsmail Dede Efendi, Aşık Veysel, Nazım Hikmet, Orhan Veli, Can Yücel, Cemal Süreya, Metin Altıok ve 2014’te İstanbul’da prömiyerini yaptığı eseriyle Sait Faik.
İstanbul Müzik Festivali’nin siparişiyle bestelenen eser, Sait Faik’in 60. ölüm yıl dönümü vesilesiyle yazılmış. Özen Yula’nın yazıp yönettiği eserin dünya prömiyeri ise kanun virtüözü Hakan Güngör, kemençede Derya Türkan, vurmalı sazlarda Aykut Köselerli ve Borusan Quartet eşliğinde, Demet Evgar, Songül Öden ve Esra Bezen Bilgi anlatıcılığında, Zeynep Halvaşi ve Serenad Bağcan gibi usta isimlerce seslendirildi. Piyanoda Fazıl Say yer aldı.
Sahne eseri olarak yeniden ölümsüzleşen Sait Faik, bu usta isimleri tekrar bir araya getirir mi bilinmez ama Mersin’de seslendirilmesi/sahnelenmesi ne iyi olurdu.
