Mersin’de ve Adana’da olmak üzere hareketli bir hafta sonu yaşadık.
Ferit Tüzün’ün Esintiler, Hasan Niyazi Tura’nın Kemençe Konçertosu, Ulvi Cemal Erkin’in Köçekçe, Haji Khanmammadov’un Kamança Konçertosu, Hasan Rzayev’in Çargah, Elekber Tagiyev’in Sulha Çağrı ve Fikret Amirov’un Dance of Joy, eserlerini, Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın eşliğinde, İmamyar Hasanov ve Hatice Doğan Sevinç gibi usta iki solistten dinleme fırsatımız oldu. Hasan Niyazi Tura’nın şefliğinde gerçekleşen konser, 06 Aralık’ta Adana Büyükşehir Belediyesi Konser Salonu’nda yer aldı.
Ertesi gün ise Gülsin Onay’ın konseri Mersin Operası’nda, Anton Çehov’un Ayı eseri ise İçel Sanat Kulübü Nevit Kodallı Salonu’nda yer aldı. Saatleri çakışan bu iki önemli etkinlik arasında seçim yapmak zordu.
Tolga Erden rejisiyle sahneye taşınan, yazıldığı ilk günden bu yana ilgiyle izlenen Çehov’un Ayı isimli kısa eserinde karar kıldık. Shakespeare tadında Smirnov’un tiradını dinlemek ruhumuza iyi geldi.
(Ayı): Hayatı sade ve anlaşılır bulan Çehov, seyirciye, çözmek zorunda olduğu olaylar örgüsü ya da bir macera vaat etmiyor. Gündelik hayatın olağan durumunun bir kesitini sunuyor. Sadede duran estetiği aramanın kolay olduğunu düşünüyorsanız yanılırsınız. Bir arkadaşına yazdığı mektupta Yazar,” Fransız tarzı küçük saçma bir vodvil yazdım, ismi Ayı”, der. Ayrıca oyununu sekiz kez yazdığından da bahseder. Bunca mükemmeliyetçilik, bizim bir solukta okuduğumuz/izlediğimiz eserler için gösterilir.
Aynı titizliği Eser, doğası gereği sahne üzerinde de beklemektedir. Ayı oyununun doğaçlamalardan uzak metne dayalı bir oyunculuk istediğini düşünecek olursak zorluklar ikiye katlanır. Hele ki seyircisi arasında, köşe yazarları, usta tiyatrocular, müzisyenler, opera rejisörleri, besteci ve orkestra şefleri varsa, siz düşünün artık.
Genç yaşta dul kalarak kalbinin kapılarını kapatan Bayan Popov’un neredeyse hayatının birkaç saatini anlatan oyun, hizmetçinin bir piyano üzerinde duran mumları yakmasıyla (üstelik hemen yanında rahmetli Bay Popov’un fotoğrafı da vardır!) başlar. Ardından, siyahlara bürünmüş evin hanımı bir keman eşliğinde sahneye çıkar. Kemanla birlikte piyanodan hüzünlü ezgiler dökülmeye başlar ve böylece sonu aşkla bitecek bir öykü de başlanmış olunur.
Karakterleri canlandıranların neredeyse tamamı, bir-iki aylık tiyatro eğitimi almış oyunculardı. Sanat yapmanın bir görev olmadığını, bir tutku ve yaşam biçimi olduğunu gösteren birisi matematik öğretmeni diğeri işçi olan Aybüke Dural’ı Bayan Popov ile Cengizhan Gündem’i Smirnov ile izledik. Luka’yı ise aynı zamanda eserin yönetmeni olan Tolga Erden canlandırdı. Erden ile aynı sahnede pek çok kez yardımcı karakter ile yer aldım. Sevil Berberi, İstanbulname, ilk aklıma gelenler. Salonda ya da sahnede onun performansına tanıklık etmek paha biçilmezdi. Fakat asıl marifetin iltifata tabi tutulduğu yan ise O’un, halk tiyatrosu esprisini bu oyunla daha da görünür kılmasıdır.
Eserin yardımcı oyuncuları ise Yavuz Böler, Berke Gündem, Turhan Haşimoğlu, Özlem Erden (hizmetçi), Ada Yalın Yücel (kemancı), olmuşlardır. Özlem Erden operanın başkorrepettitörü, Ada ise ödüllü bir keman öğrencisi.
Temsil sonunda oyuncular dakikalarca alkışlandı; salonu terk etmeyen seyirciye Tolga Erden, “biliyorum oyun kısa ama gerçekten bitti”, demek zorunda kaldı.
Mersin’in bir kenarında sessiz sedasız, tumturaklı söylevlerden uzak değer yaratanlara aşk olsun.
Hevesli ya da tiyatrocu olmak isteyen 7’den 70’e herkese kapılarını açık tutan İçel Sanat Kulübü’ne teşekkür ederiz.
