Hediye Eroğlu
Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Enformatik Enstitüsü bünyesinde yer alan “URAP Araştırma Laboratuarı”, Türkiye'nin en iyi üniversitesi sıralamasını açıkladı. Sıralamaya göre, ODTÜ, Türkiye'nin en iyi üniversitesi olurken, Hacettepe, İstanbul Teknik, İstanbul, Bilkent, Ankara, Gebze Teknik, Ege, Gazi, Boğaziçi, Koç, Sabancı, Erciyes, Atatürk ve Yıldız Teknik üniversiteleri izledi.
Sıralamada, ‘makale sayısı’, ‘öğretim üyesi başına düşen makale sayısı’, ‘atıf sayısı’, ‘öğretim üyesi başına düşen atıf sayısı’, ‘toplam bilimsel doküman sayısı’, ‘öğretim üyesi başına düşen toplam bilimsel doküman sayısı’, ‘doktora mezun sayısı’, ‘doktora öğrenci oranı’, ‘öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı’ olmak üzere, 9 kriter esas alındı.
Türkiye'deki lisans düzeyinde mezun veren 148 üniversiteyi kapsayan çalışmaya göre, ODTÜ 798.01 puanla en iyi üniversite oldu. ODTÜ, geçen yıl ve önceki yıl yapılan sıralamada da yine birinci sırayı almıştı.
ODTÜ'yü Hacettepe, İstanbul Teknik, İstanbul, Bilkent, Ankara, Gebze Teknik, Ege, Gazi, Boğaziçi, Koç, Sabancı, Erciyes, Atatürk ve Yıldız Teknik üniversiteleri izledi.
ELEŞTİRİ OKLARI ÇAMSARI’YA DÖNDÜ
Sıralamada birinci olan Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin (ODTÜ) 191.96’yken, Mersin Üniversitesi’nin (MEÜ) 94.40, ODTÜ’nün toplam atıf puanı 192.32 iken MEÜ’nün, 107.01, toplam bilimsel doküman puanı ODTÜ’nün 184.1 iken MEÜ’nün; 105.25, doktora mezun öğrenci sayısı ODTÜ’nün 181.64 iken MEÜ’nün 81.44, öğretim üyesi öğrenci puanı ODTÜ’nün 47.77 iken MEÜ’nün 56.93 oldu. Ve ODTÜ’nün toplam puanı 798.01 iken MEÜ’nün 445.03 oldu. Mersin Üniversitesi geçen sene 44’üncü sıradan ilk 50’ye girdiği sıralamada bu sezon ancak 56’ıncı sırada yer alabildi. MEÜ’nün 12 sıra birden gerilemesi eleştiri oklarının Rektör Prof. Dr. Ahmet Çamsarı başta olmak üzere üniversite yönetimine çevrilmesine neden oldu.
SADECE YÜZDE 75'LİK DİLİM SIRALAMAYA DAHİL EDİLDİ
URAP Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, URAP Araştırma Laboratuvarı'nın 2009'dan bu yana Türkiye'deki üniversiteleri akademik performanslarına göre sıraladığını belirtti. Türkiye'de son yıllarda üniversitelerin bilimsel makale sayılarının arttığı halde bu makalelere yapılan atıf sayılarının aynı ölçüde artış göstermediğine işaret eden Akbulut, şöyle konuştu: “Üniversitelerimizin yayımladığı bilimsel makaleler arasında atıf alanların oranı da dünya ortalamasının altına inmiş bulunmaktadır. Bunların nedeni, bazı akademisyenlerin kendi bilim alanlarındaki saygın ve etki değeri yüksek dergiler yerine etki değeri çok düşük olan dergilere yönelmiş olmasıdır. Bu durum, üniversitelerimizin dünya sıralamalarında yeterince yükselemeyişinin veya gerilemesinin temel nedeni olmuştur. Benzeri durum gelişmekte olan çok sayıda ülkenin üniversitelerinde de gözlenmektedir."
Atama ve terfilerde, her bilim alanının etki değeri yüksek saygın dergilerdeki makalelerin değerlendirmeye alınmasının o üniversitelerin sıralamalarda yükselmesini sağlayacağını ifade eden Akbulut, şu bilgileri verdi: “URAP Türkiye 2017-2018 sıralamasında bu yıl, etki değeri yüksek olan dergilerdeki makaleler (üst yüzde 75'lik dilim) sıralamaya dahil edilmiştir. Böylece ilgili alanlarda etkinlikleri bakımından önde gelen dergilerde yapılan yayınlara odaklanılarak sıralamada yayın kalitesinin öne çıkarılması hedeflendi. Beş yıllık toplam doküman göstergesinde ise daha önceki sıralamalarda olduğu gibi, her üniversitenin tüm makale ve tüm diğer dokümanları değerlendirmeye dahil alınmıştır. Ayrıca geçtiğimiz yıl olduğu gibi, yazar sayısı 500’den fazla olan çok yazarlı yayınlar değerlendirme dışında bırakılmıştır. Böylece üniversiteler arasında etki değeri en düşük dergilere yönelenler, sıralamada gerilerken etki değeri yüksek dergilere yönelen üniversiteler sıralamada yükseldi." Etki değeri en düşük olan son yüzde 25'lik dilimdeki dergilerde yayımlanan makalelerin dünyadaki oranının yüzde 13,7 iken Türkiye'de bu oranın yüzde 32,3'e ulaştığını aktaran Akbulut, yüzde 25’lik dilimdeki dergilerde yayımlanan makalelerin oranı bazı üniversitelerde yüzde 40'tan fazla olduğunu kaydetti. Bu durumdaki üniversitelerin yayınları az sayıda atıf aldığı için URAP Türkiye sıralamasında gerilediklerini vurgulayan Akbulut, "Bazı üniversitelerimiz ise etki değeri en yüksek dergilere (ilk yüzde 25’lik dilimde) ağırlık verip etki değeri düşük dergilerde çok az yayın yaptıkları için bu yıl üst sıralara yükseldiler." dedi.