SONER AYDIN

Balık çiftliği projeleri ile başı dertte olan Mersin’de çok sayıda sivil toplum kuruluşu, oda ve derneğin katılımı ile çiftliklerin çevreye ve insan sağlığına olan etkileri tartışıldı.

Mersin Barosu Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen konferansın düzenleyicileri arasında Mersin Barosu, Mersin Tabip Odası, Mersin Eczacı Odası-TMMOB Mersin İl Koordinasyon Kurulu, Mersin Çevre ve Doğa Derneği yer alırken, katılımın yoğun olması dikkat çekti.

SADECE SEÇER KATILDI

Prof. Dr. Ali Osman Karababa ve Doç. Dr. Enver Yaser Küçükgül’ün sunumuyla, Mersin Barosu Gökdelen Hizmet Birimi’nde gerçekleşen seminerin açılış konuşmasını yapan Başkan Yeşilboğaz, Mersin Barosu olarak sivil toplum örgütleriyle birlikte Mersin çevresinde yaşanan olumsuz yapılaşmalara karşı ilk etkinliği düzenlediklerini belirterek, “Bundan sonra ortak çalışmalarımız da devam edecektir. Çevre sorunlarını hep birlikte masaya yatıracağız. Önümüzde bir yerel seçim var. Panelimize 3 partinin Büyükşehir Belediye Başkan adaylarını fikirlerini almak için davet ettim ancak Kocamaz ve Tuna’nın programı nedeniyle katılamadığını söyledi” dedi.

“BÜROKRATİK VE HUKUKİ AŞAMAYA GEÇİLDİ”

Daha sonra konuşan TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Mersin Şube Başkanı Sinan Can; 2008 yılında ortak mücadele ile geri çekilen balık çiftliği projelerinin 2018’de geri döndüğünü dile getirdi. Can, “Balık çiftlikleri konusu Mersinimizi son yıllarda yaklaşık 10-15 yıldır yoğun bir şekilde meşgul eden, sivil toplum kuruluşlarıyla, uzmanlarla birlikte tartışılan ve buna karşı olan bir duruş sergilenen önemli konulardan birisidir. Balık çiftlikleri konusu birçok yönü olan çok geniş kapsamlı bir konudur. Çevresel, sağlık, bürokratik, kamusal yönü olan ciddi yatırımlardan birisidir. 2008 yılında bu süreç Mersin gündemine geldiği zaman, Mersin’de yer alan STK’lar, siyasal aktörler, kurum ve kuruluşlar, bu yatırımlara karşı bir takım karşı çıkışlarla, belirli bir ortak paydada buluşarak bunlara karşı bir ön cephe alma noktasında bir araya geldiler. En önemli nokta ise, Mersin’in o dönemki milletvekillerinin içerisinde yer aldığı bir ortak mutabakat ile Mersin’de bunun planlanmaması, Mersin’in turizm kenti olması konusunda ciddi anlamda bir ortak paydada buluştular ve o dönemde gerçekleştirilen bu kamusal duruş, Mersin’de 2008 yılında birtakım balık çiftlikleri projelerinin yapılmasına engel olmuştur. O imzacılar arasında Vahap Seçer vekilimiz de bulunmaktaydı. Bir anda iptal edildi diye bir söylentisi çıktı fakat bu bir yanılsamaydı. Çünkü yaklaşık 10 yıl sonra tekrar Mersin gündemine gelen balık çiftliklerinin Mersin’de yapılacağı, bunun hem bürokrasi, hem de ekonomik anlamda Türkiye’ye katma değer sağlayacağı konusunda bir yargı vardı.

“2018’DE OTORİTELEŞME YAPISI FAZLA OLDUĞUNDAN KARŞI ÇIKIŞ NOKTASI OLUŞAMADI”

Yine 2018’de STK’lar, Mersin’in dinamikleri, ekonomik çevreler, bunun yapılmaması konusunda tekrar bir araya geldi. Geçmişe nazaran sadece bir noktada bir araya gelinemedi. O da 2008 yılında gösterilen kamusal anlamda bütün milletvekillerinin karşı çıkış noktası oluşamadı. Bunun nedenleri arasında 2008 yılının, 2018 yılına göre otoriterleşme yapısının daha zayıf olduğu yıllar olarak niteleyebiliriz. Bu duruş gösterilmediğinden dolayı balık çiftlikleri belirli bir bürokrasiyi arkasını alarak Mersin’in gündemine geldi ve bunun yapılması için de çalışmalar yapıldı. ÇED raporları çıktı. Bunun en ciddi karşı çıkışlarından birisinin 2017 Ekim ayında Mersin Kent Konseyi bünyesinde bir çalıştay gerçekleştirildi. 33 kurum ve kuruluşun davet edildiği bu çalıştayda 23 kurum ve kuruluş ile birlikte ciddi, kapasiteli ve sonuç bildirgesinin çıktığı bir çalıştay oldu. Çalıştay sonucunda, kentin turizm ve doğal yapısına zarar vereceği sebebiyle balık çiftliklerinin yerinin kesinlikle yanlış olduğu ortak beyanına vardık. Çalıştaydan sonra 32 tane ÇED raporu önümüze geldi. Geçmişe nazaran ilk çıkış noktasından belli kriterler vardı. Kriterler kapsamında en yakın kafes 0.7 mildi. Milletvekili Lütfi Elvan bunu artırarak kriterleri değiştirip ona göre programlayacaklarını söyledi. Gerçekten de önümüze gelen 2. etap projede 1.3 mil ile 3.3 mil arasında değişen 32 tane projenin ÇED raporu toplantıları yapıldı. Onaylar verildi ve çalışmaları başlatıldı” ifadesini kullandı.

“BÜROKRATİK VE ÇEVRE HUKUKU NOKTASI AŞILMALI”

Balık çiftlikleri konusunun çevresel, doğal, ekolojik yanı olduğunu belirten Sinan Can, “Fakat şu adımdan sonra önümüze daha farklı olan bir sürecin olduğunu görmek, kent ve çevre hakkı mücadelesinin ikinci aşamasına geçtiğimizi söyleyebiliriz. Bunun aşaması bürokratik ve ekonomik olan aşamadır, çevre hukuku aşamasıdır. Bürokratik ve çevre hukuku noktası aşılmadığı sürece, bu tür projeler Mersin kamuoyuna gelecektir. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile birlikte Mersin’de yapılması istenilen birçok proje de ileriki günlerde tartışılacak. Mersin kentinde, Mersin’de yaşayan insanların sesi olabilecek ve onların kararlarıyla birlikte ortaya koyabilecek bir kalkınmanın öngörülmesi gerektiği kanısındayız. O kalkınma gerçekleştirilecektir. Kalkınma gereklidir ama biz kalkınmayı sürdürülebilir bir kalkınma çerçevesinde değerlendiren, çevreyi ve ekolojiyi de içine alabilecek dengeli bir kalkınmanın gerçekleştirilmesi taraftarıyız. Bunun için hem TMMOB, hem tüm oda ve STK’ların aynı fikirde olduğunu düşünüyorum. Şu anda yatırımlar gerçekleştiriliyor. Fakat daha fazla yatırım yapılmaması noktasında önleyici tedbirleri şimdiden almamız gerektiği kanısındayım” şeklinde konuştu.

SEÇER: “MERSİN’E GÖZ DİKMİŞLER”

Daha sonra konuşan CHP Mersin Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Vahap Seçer ise, balık çiftlikleri konusunun 2008 yılında milletvekilliği döneminde ilk kez parlamentoda gündeme geldiğini hatırlatarak, “Balık çiftlikleri konusu eli kalem tutan, okuyan, kentte duyalı olan herkesin gündeminde olan bir konu. Kimin sesi az çıkarsa, bir gece vakti hırsız gibi girelim, balık çiftliklerini oraya yapalım dediler ve Mersin’e gözünü dikmişler. O dönemde siyasiler uyanık çıktı. Bir gece vakti eve hırsız girerken ev sahibi uyandı toplumsal tepki gösterdi. Oradaki dirençle önlendi ama şimdi öyle bir noktaya geldik ki, artık bunu önlemek biraz sorun çünkü Türkiye’de sistem değişti. Parlamenter sistem yok başkanlık sistemi var. Komisyonda tartışılarak, STK’ların görüşleri alınarak, daha sonra parlamentoda milletvekillerinin görüşleri alınarak yapılmıyor. Bir yöneticinin iki dudağının arasında kararnamelerle bu işi bitiriyor, dolayısıyla bu sıkıntılı bir konu. Burada en büyük güç, toplumsal muhalefet. Bunu da sizler yapacaksınız. Ben yatırımcı bir belediye başkanı olacağımı her defasında söylüyorum. Yatırıma karşı değilim ama Dimyat’a pirince giderken de evdeki bulgurdan olmayalım. İngiltere, Almanya sanayi ülkesi ama oralarda çevreyi kirleten bir tane tesis bulamazsınız. Son 20 yıldır adamını bulan Ankara’da işini görüyor. Bir tanesi bu balık çiftlikleri ÇED konusu. Ben balık çiftliklerine karşıyım. Ben yatırım düşmanı değilim ama bu şekilde bir yatırım istemiyorum. 4 bölgede 60 balık çiftliği olacak, 3 bin insan çalışacakmış. Ben buna inanmıyorum. Bin ton yıl kapasiteden daha küçükse, zaten ÇED raporuna gereksinim yok deniliyor. Bu, hukuka arkadan dolanmadır. Nükleer santral de bu şekilde yapılıyor. 1 Nisan’da Büyükşehir Belediye Başkanlığı koltuğuna oturduğum andan itibaren,  çevre hassasiyetinde Mersin halkının karşı duruşunun ben de sözcüsü olacağım” diye konuştu.

Daha sonra  Prof. Dr. Ali Osman Karababa ve Doç. Dr. Enver Yaser Küçükgül balık çiftliklerinin çevreye ve insan sağlığına zararları hakkında sunum yaparak katılımcıları bilgilendirdi. Konuşmaların ardından Baro Başkanı Av. Bilgin Yeşilboğaz, Mersin Barosu Kent ve Çevre Komisyonu Başkanı Av. Sevim Küçük ve Mersin Çevre ve Doğa Derneği Başkanı Sabahat Aslan panelistlere plaket takdim etti.