Mersin’in pek çok konuda geride olsa da kültür-sanatta Türkiye’de ilk 5 kentten biri olduğunu söyleyen Festival Sanat Yönetmeni Erdoğan Şanal, artacak destek ile çok daha güzel işler yapılabileceğine inanıyor.

HEDİYE EROĞLU – SONER AYDIN

Bu yıl 18’incisi 10 Nisan – 2 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen Mersin Uluslararası Müzik Festivali birbirinden unutulmaz etkinliklerle sanatseverlerle buluşmaya devam ediyor.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) girişi henüz gerçekleşmemişken Avrupa festivaller Birliği’ne kabul elden ülkemizdeki 5 festivalden biri olan Mersin Müzik Festivali, dünya ezgilerini bölge halkı ile buluşturuyor.

Kurulduğu 2002 yılından bu yana Mersin’in kültür-sanat hayatında öncü bir rol oynayarak

paha biçilmez değerler açığa çıkaran ve festivalin Dönem Başkanlığını Selma Merze Yağcı, sanat yönetmenliğini Erdoğan Şanal, sanat danışma kurulu üyeliklerini ise Prof. Rengim Gökmen, Prof. Dr. Cihat Aşkın, İbrahim Yazıcı, Remzi Buharalı üstleniyor.

Farklı müzik türlerinden dünyanın saygın solist ve müzik topluluklarının yer aldığı programıyla Mersin’in gözde konser salonları ve tarihi önemde bazı mekanlarında sergilenen performanslar büyük beğeni topluyor.

Festivalin dününü, bugününü ve geleceğini Hediye Eroğlu’nun hazırlayıp-sunduğu Mercan TV’de yayınlanan Arka Plan Programı’na anlatan Mersin Müzik Festivali Sanat Yönetmeni Erdoğan Şanal, gelecek için umutları tazelemeyi de ihmal etmedi.

FESTİVALDE 18 YAŞIN DİNAMİKLİĞİ YAŞANIYOR

SORU: 18. yılında Mersin Uluslararası Müzik Festivali nasıl bir heyecan ile sarıyor kenti?

E.ŞANAL: Şuan festivalimiz 18 yaşında. 18 yaş genç ve dinamikliği yansıtıyor, biz de bu yıl ki festivali dinamik tutmamaya çalıştık. Mersin ve bölge sanatçılarının tüm zevklerine hitap etmeye çalıştık. Hep söylüyoruz bu bir klasik müzik festivali değil, müzik festivali. Müzik türlerini de en iyilerini bölge sanatseverleri ile buluşturmaya çalışıyoruz. Çok heyecanlı, umutlu ve gururluyuz.

Geçmişten günümüze Hanri Atat, İrfan Solmazer, Doğan Akça’dan bugüne festivale emek veren çok sayıda insan var. Bunun yanı sıra kentteki kurum ve kuruluşlarının da festivale katkısı büyük. Büyük bir ekip ile çalışıyoruz aslında.

“BİR OLUNCA GÜZEL OLUYOR”

SORU: Mersin’de yıllardır ‘bir’ olamamaktan bahsedilir… Festival bir olunduğunda nasıl başarılı olunabileceğinin de somut bir göstergesi mi?

E. ŞANAL: Çok doğru tanım. Çünkü Müzik festivali Yürütme Kurulu’nda her kesimden insan var ama biz sadece orada müzik ve sanat konuşuyoruz. Aslında iyi bir örnek. Bir araya gelinebiliyor, konuşulabiliniyor ve çok güzel işler yapılıyor.

“BÜTÇEMİZ SON ANDA BELLİ OLUYOR”

SORU: Bir yıllık hazırlık süresi nasıl geçiyor?

E. ŞANAL: Dünyada uluslararası düzeydeki sanatçıların programları normalde 3 yıl önceden belli oluyor. Ancak bizim bir şanssızlığımız var, aslında bizi diğer festivallerden ayıran konu da bu; Türkiye’de bizim kategorimizde olup Avrupa Festivaller Birliği’ne üye 5 organizasyon var. Bunların bütçesi 1,2 yıl öncesinden bellidir. Bizim bütçemiz ise son anda belli oluyor çünkü belediyelerimizden çıkıyor. Aslında kentin kaynaklarından yararlanıyoruz dolayısıyla biraz zorlanıyoruz. O nedenle sanatçılarla çok önceden randevulaşmaya çalışıyoruz. Aslında çok da başvuru alıyoruz ki bu da festivalin şuanda eriştiği noktanın çok önemli bir göstergesi. Yaklaşık 300-400 başvuru alıyor ve biz bunun ancak 16-17’sini kabul edebiliyoruz. Ayrıca biz de araştırmalar yapıp, davetlerde bulunuyoruz.

MOZARTLI AÇILIŞ KAPALI GİŞE YAPILDI

SORU: Etkinlikler başladı, ilk izlenimler nasıl?

E. ŞANAL: Öncelikle açılış beni çok umutlandıran, gelecek adına çok heyecanlandıran bir başlangıçtı. Türkiye’nin 4’inci opera ve balesi 27 yıl önce Mersin’de kuruldu. Anadolu’da bu müzik türü ilgi görür mü, nasıl karşılanır kaygıları ile kurulmuştu ama bölge halkı inanılmaz sahiplendi ve bir yere getirdi devlet opera ve balesini. Bununla beraber hadi bir de festival yapalım, müziğin çok özel örneklerini bölge insanı ile paylaşım derken 18. festivalin açılışını Mozart’a ayırdık. Yani çok üst düzey bir buluşmaydı ve seyirci ful bilet aldı. Londra’dan gelen seyircilerimiz var. Bu anlamda çok heyecanlı ve gelecekten umutluyum. Bölgemizde müziğin her türlüsünün alıcısı var.

“MERSİN, SOLİ POMPEİPOLİS’İN GÜN DOĞUŞUNA EZGİ ARIYOR”

SORU: Festival kapsamında bir de beste yarışması düzenleniyor, yarışmaya ilgi nasıl?

E.ŞANAL: Mersin Uluslararası Müzik Festivali, festival kapsamında düzenlediği beste yarışmasını bu yıl ‘Mersin, Soli Pompeipolis’in Gün Doğuşuna Ezgi Arıyor’ sloganıyla antik tarihiyle Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmeye aday olan ve Mersin Mezitli’de bulunan Viranşehir Soli Pompeiopolis Antik Kenti’ne ithafen gerçekleştirecek.

Piyano, keman, viyola, viyolonsel dörtlüsü formunda düzenlenen yarışmaya bu yılda ilgi çok yüksek. Bu sene 20’ye yakın beste başvuru yapıldı. Seçici Kurul bunların içerisinden 5 tanesini final için seçti. Finale kalan eserlerin seslendirileceği konserle halka açık oylama sonucunda belirlenecek. Yarışmada, toplam 10 bin TL para ödülü de dağıtılacak.

Yarışmalarda derece alan besteler 10 yıl sonra bir albüm olarak piyasaya çıkacak. Yani Mersin temalı besteler müzikseverlerle buluşacak.

KÜLTÜR SANATTA İLK 5’TEYİZ

SORU: Festival aynı zamanda kente yaratıcılık da aktarıyor diyebilir miyiz? Zira sadece konserler değil değişik tema ve görsel içeriklere sahip etkinlikler fark yaratıyor.

E. ŞANAL: Mersin olarak Türkiye geneline nazaran pek çok alanda biraz gerideyiz belki ama son yıllarda kültür ve sanatta çok önemli bir yere geldi. Kültür ve sanat tüketiminde ilk 5’teyiz. Bunu ilk 2, 3’e sokabiliriz. Çünkü burada sanatseverler tarafından üretim de tüketimde yüksek.

17 ETKİNLİĞİN 9’U ÜCRETSİZ

SORU: Tüm etkinlikler ücretli değil, bunun nedeni nedir?

E.ŞANAL: festival kapsamında düzenlediğimiz 17 etkinliğin 9’u halka açık yani ücretsiz. Yani yarıdan fazlası halka açık bu etkinliğin. Bunu amacı şu; biz kent kaynaklarını kullanıyor, Mersinlileri dünya yıldızları ile buluşturmaya çalışıyoruz. Bu anlamda bilet alamayabilecek seyircilerimizi de düşünüyoruz. Arkamızda bir sponsor, vakıf veya büyük bir holding yok, kent kaynakları var. Bu an anlamda ücretsiz etkinliklerimizi fazla tutmaya çalışıyoruz ki festival havasını onlarda hissetsin.

“MERSİN’DE 8-10 BİN KİŞİLİK BİR AMFİ TİYATROYA İHTİYAÇ VAR”

SORU: Festival önemli ancak mekanlarda önemli! Kentin değişik tarihi mekanlarının değerlendirilmesi takdire şayan, ancak konser salonları yeterli geliyor mu?

E. ŞANAL: Öncelikle tüm belediyelerimize verdikleri destekler için teşekkür ediyoruz. Kente kazandırdıkları konser salonları ve amfi tiyatrolar bu organizasyonlar için hayati öneme sahip. Etkinlik yapmak için mekan olması gerekiyor. Eskişehir’de 17’ye yakın sahne var. Mersin’de bu konuda sıkıntıdaydık. Son 3-4 yıldır yatırımlar biraz daha bu yöne kaydı ancak hala eksik var. Özellikle büyük konserler için 8-10 bin kişilik bir amfi tiyatroya ihtiyaç var. 

“KENDİ TINILARIMIZI ÇOK SESLİ HALE GETİRDİKÇE KLASİK MÜZİK SEVİLİYOR”

SORU: Türkiye’de geçmişe nazaran ‘klasik müzik zor’ algısı kırıldı mı? İzlenimleriniz nasıl?

E. ŞANAL: Seyirciye klasik müzik, opera, balelere alıştırmak istiyoruz. Yemediğiniz yemeğin tanıdı bilemezsiniz. Bir defa deneyim, beğenmezseniz kimse sizi zorlamaz. Klasik müzik ne kadar çok insana ulaşırsa, herkesin seveceğini düşünüyorum. Bu konuda bir ön yargı var ülkemizde ama bu da son yıllarda kırılıyor. Onun da kırılma nedeni Devlet opera ve Balesi’nin uyguladı kendi tınılarımızı çok sesli hale getirmek, klasik müziğin altyapısı da o aslında. Çok bilinen napolitan şarkılar vardır, Kararas’ın, Domingo’nun meşhur ettiği… Bunlar bölgelerinin halk ürküleridir aslında. Türkülerini büyük orkestralara uyarlıyorlar. Aynısını biz de yaptığımızda seyirci geliyor. Klasik müzik dinlenilmez, çok zor algısı yok olacak, inanıyorum.

TÜRKİYE’NİN KOROLARI MERSİN’DE BULUŞUYOR

SORU: Festival kapsamında bir de Korolar Şenliği yapıldığını düşünürsek, korolardan bahsedildiğinde Mersin için ayrı bir parantez açmak gerekir mi?

E. ŞANAL: Kesinlikle parantez açmak gerekir. 18. Mersin Uluslararası Müzik Festivali, 19. Nevit Kodallı Korolar Şenliği’ne ev sahipliği yaparak Türkiye’nin dört bir yanından gelen onlarca koroyu ve yüzlerce koristi Mersin’de misafir ediyor. 26-27-28 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilecek Şenlik, Mersin Kültür Merkezi Opera Sahnesi ve son gün düzenlenecek korolar çalıştayı ile Mersin Üniversitesi Yenişehir Nevit Kodallı Konser Salonu’nda yer alacak. Bu organizasyon aynı zamanda insana ve kente çok büyük bir yatırım anlamına geliyor. Bizi bugünlere bu etkinlikler taşıdı zaten.

MERSİN FESTİVALİ 52 ÜLKEDE YAYINLANIYOR

SORU: Mersin Uluslararası Müzik Festivali’nin, Uluslararası Avrupa Festivaller Birliği’ne dahil olması nedeniyle kentin uluslararası arenada büyük bir reklamı yapılıyor. Bu kent tanıtımını nasıl etkiliyor?

E.ŞANAL: Evet Uluslararası Avrupa Festivaller Birliği’ne üye olmamız nedeniyle festival üyesi 52 ülkede Mersin Uluslararası Müzik Festivali etkinlikleri çeşitli yayınlar ile sanatseverlerle buluşturuluyor. Yani uluslararası reklam-tanıtım yapılıyor. Mersin’in tanıtımı için de bu müthiş bir mecra anlamına geliyor.

Tanıtım ve bilinirlikte Mersin Müzik Festivali, Adana Festivali ile kıyaslanıyor ancak bu yanlış bir değerlendirme çünkü kulvarları farklı.

YENİ BAŞKANLAR SÖZLER VERİYOR…

SORU: Yeni sezonda yani bir sonraki yıl hayata geçecek festivalin çalışmaları için de şimdiden çalışma yürütüyorsunuz. Yeni sezon daha mı hareketli olacak, zira seçim sonrası yeni greve gelen başkanlardan çeşitli sözler alındığına şahit uluyoruz?

E. ŞANAL: Eski belediye başkanları da festivale destek oldular ama yeni gelen belediye başkanı başka bir heyecan ile geldi. Örneğin bizim festivalimizin bütçesi 700-800 bin TL civarında bu neden 1 milyon, 1,5 milyona çıkmasın? Biz neden bir dünya starı getirmeyelim?

FESTİVAL ÖDELLERİ DAHA BİR İÇİMİZE SİNDİ…

SORU: Bu yıl ki ödüller daha bir içe sindi denilebilir mi?

E. ŞANAL: Her sene festival 3 kategoride bu ödülleri veriyor ki en zor iş bu oluyor. Ama bu sene daha bir anlamlı oldu. Çünkü bölgenin ve kentin kültür ve sanat yaşamına büyük katkı sunan Mersin Devlet Opera ve Balesi Festival Sanat Ödülü’ne layık görüldü.

Sanatçı Bülent Bezdüz’ün de eşi olan ve 25 yıldır Mersin’de yetiştirdiği çocuklar, hayata geçirdiği projelerle kentimize inanılmaz bir değer katan Reyhan Bezdüz, biraz geç de olsa Festival Kent Ödülü’ne layık görüldü. Nevit Kodallı Genç Yetenek Ödülü ise İdil Olgar, Yahya Azimoğlu ve Sofiko Tchumburidze’nin oldu. Bu çocuklarımız kendi kategorilerinde dünya birinciliklerine sahip. Bu anlamda Mersin Üniversitesi Konservatuarı da büyük işlere imza atıyor. Tüm bu parçaları birleştirdiğimizde 5 yıl sonra bile Mersin’de inanılmaz güzel işlerin ortaya çıkacağını söylemek mümkün. Birçok dünya sanatçısının yer almak için can attığı sahnelerde çalıyor Mersinli sanatçılar. Ama imkanlar kısıtlı bu çocuklar için biraz daha destek olmaya ihtilaç var. Örneğin ünlü piyanist kardeşler Güher ve Süher Pekinel kardeşler 10 çocuğun aylık 1250 şer Avro’luk burs veriyorlar. Fazıl Say, Cihat Aşkın’ın destekleri var ama keşke Mersin’de de böyle bir destek mekanizması kurulabilse. Çünkü düşünün böyle bir destek mekanizması yokken bunlar yapılıyor bir de kurulsa neler yapılır neler…Bu arada sayın valimize de ayrıca teşekkür ediyorum, hiç yalnız bırakmadı. Kent yöneticilerimizin bizi sahiplenmesi, yalnız bırakmamamsı bize ayrı bir şevk veriyor.

Ayrıca Festival bu yıl Festival Oda Orkestrası kurarak bir ilke de imza attı.

FESTİVAL SİZİ ÇAĞIRIYOR

SORU: Son olarak neler söylemek istersiniz?

E. ŞANAL. 18. Uluslararası Mersin Müzik Festivali kent ve bölge kültür-sanat yaşamına inanılmaz bir katkı sağlıyor. Umuyorum, inanıyorum daha niceleri yapılır çünkü bu kent bunu hak ediyor. Çok şeyi hak ettiği gibi iyi müziği, iyi sanatçıları, iyi grupları izlemeyi hak ediyor. Biz de bu anlamda bu anlamda çalışmalarımıza devam edeceğiz. Son olarak festival sizi çağırıyor diyoruz.