Hediye Eroğlu

Akdeniz Belediye Meclisi’nin 5 Temmuz 2019 tarihinde aldığı karar ile Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. (MIP) kullanımındaki liman sahasında yoğunluğun arttırılması talebine ilişkin teklif, Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nde gerilimli tartışmaların ardından reddedildi. 
Nusratiye Mahallesi, 10822 ada 4 no.lu parsele ilişkin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’nda değişiklik içeren teklifi ile ilgili İmar ve Bayındırlık Komisyonu’nun; şehircilik ilke ve esasların aykırı olduğundan idaresine iadesine oy çokluğu ile karar vermesi salonda gerilim yarattı.

AKP TEPKİLER ÜZERİNE KOMİSYONA İADE İSTEDİ
Komisyon üyesi AKP’li meclis üyesi İsmail Yerlikaya’nın şerh koyduğu teklif ile ilgili ilk olarak söz alan AKP’li Akdeniz Belediye Başkanı M. Mustafa Gültak, komisyonun ret kararını eleştirdi.
Gültak, “Komisyon kararında şehircilik ilke ve esaslarına göre deniliyor. Hangi ilke ve esaslar? Hangi kanun, yönetmelik maddesine göre komisyon reddetti? Çünkü ben bu talebi hem Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne gönderdim, hem de birkaç uzman kişiye sorduğumda her hangi bir anormallik olmadığını söylediler. Bu doğrultuda Akdeniz Belediye Meclisi’nden teklif oy birliğiyle geçti. Dolayısıyla ya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde eksik bilgi var veya konuyu bilmiyorlar, ya da diğer uzman kişiler bize yanlış bilgi aktardı. Konunun yeniden komisyona gönderilerek bahsedilen ilke ve esasların tartışılmasını rica ediyorum veyahut da ret gerekçesi net olarak yazılsın. Çünkü tahmin ediyorum bu konu ileride alanın sahibi TCDD tarafından mahkemeye taşınacak. Tekrar mahkeme kararı ile bozulup, önümüze gelmesin” dedi. 

YOĞUNLUK ARTIŞI İSTENİYOR 
Başkan Seçer ise konunun daha net anlaşılması gerektiğini, herkesin imar konusunda bilgi sahibi olamayabileceğini vurgulayarak, İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Mustafa Solak’ın bilgilendirme yapmasını istedi.
Solak da, bunun üzerine söz alarak, “Plan değişikliği istenen bölge, liman bölgesi. Kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında olan yerde inşaat alanı emsali yüzde 0.3 ve yükseklik 6 metre 50 santim. Kıyı kenar çizgisinin kara tarafında kalan kısmında ise emsal 0.20, yükseklik ise 6.50. Talep edilen de yüksekliğin 18.50’ye çıkarılması. Yani düzenleme ile yoğunluk artışı isteniyor.
Konuyla ilgili söz alan bir başka isim ise CHP’li Meclis üyesi Zekeriya Özgür oldu. Kıyı kenar çizgisinin altında kalan alanlara liman, askeri liman tesisleri dışında çok bir şey yapılamadığını anımsatan Özgür, “Yüzde 3 yapılaşma şartı var ama parsel bin dönümün üzerinde. Dünyada limanlardaki resmi yapılar çok yüksek yapılar olamıyor. Şehircilik ilkeleri çok yüksek yapılaşmaya izin vermiyor. Liman alanı daraltmak istemiyor, konteynerler ile kullanım alanını yükseltmek istiyor” dedi. 

“MIP’E NEDEN ARTI AVANTAJ SAĞLAYALIM?”
Başkan Vahap Seçer de, limanın TCDD’ye ait olduğunu MIP Şirketi’nin özelleştirme ile kurulanıcı olduğunu anımsatarak, “Burası TCDD’nin ancak bir özel firmaya verilmiş. 25 yıllık gibi bir kullanım süresi olan bir liman burası. Burada bizim verdiğimiz emsal ile kullanım alanı yüzde 30’a kadar kullanılabiliyor. Bizden talep ‘kullanım alanımızı yatay olarak değil, dikey olarak kullanabilelim’. 
Şimdi hayır diyenler, ‘şehircilik açısından aykırı bir durum, örnek limanlarda böyle yüksek katlı bir yapılaşma yok’ diyor. Diğer taraftan, evet burası bir kamu kurumunun ama bir firmaya verilmiş. Dikey büyüme orada yatay depolama alanı kazandırıyor yani, bir ticari fayda sağlıyor. Dolayısıyla hem şehircilik açısından aykırı olan, daha önce şartları konulmuş, özelleştirilmiş, ona göre devletin kasasına girmiş bir protokolü tekrar değiştirip, artı avantaj sağlayalım? Komisyondan da uygun değil kararı gelmiş” diye konuştu.

MHP’DEN AKP’NİN İSTEĞİNE, “DÜZENLEMEYİ BAKANLIK YAPSIN” ÖNERİSİ
Yeniden söz alan Mahmut Tat da, “Komisyondan ret çıktı. Gerekçelerimiz şehircilik anlamında ifade edildi. Neden reddettik? Ben de ret kararının altına imza attım. Söz konusu alan şehir uygulama imar alanı içinde değil. Liman sahasında, kıyı kenar çizgisi içindeki binde 3 emsal ile yine kıyı kenar çizgisi dışında kalan 0.20 emsal ile 6,5 metrelik yükseklikten bahsediliyor. Bu rakamlar nerden geliyor? Kıyı Kenar Kanunu’nun genel hükümler bünyesinde bakanlığın kendi yönetmeliğinde ifade ediliyor: ‘Marinalarda, limanlarda, liman sahası içinde yapılacak yapılarda kullanılacak emsal 0.20’dir, yapılacak yapının yüksekliği 6,5 metre yükseklikten fazla olamaz’ diyor. Şartlar bu. Bunu şimdi biz bir kenara itip, şirketten böyle bir talep var diye, ‘uygundur diyeceğiz’. Bu mümkün değil. TCDD ‘yapabilirsin’ diyor ama hangi şartlarda yapılabileceğini söylemiyor. ‘Bakanlık yapabilirsiniz’ desin, gelsinler yapsınlar. Bakanlığın yasakladığı bir şeyi biz nasıl yapalım?” dedi.  
Mehmet Topkara ise alanın 650 dönüm olduğunu belirterek, “Alanda 130 dönüm inşaat hakkı var. Gelen projede her kat 250 metre olmak üzere 6 kat yapılacağı belirtiliyor. Yoğunluktan dolayı 130 bin metrekare inşaat yapabiliyorlar ama yine çok. Çok büyük bir kütlesel yapı. Teklif TCDD’nin geldi ama belli bir firma da bunun takipçisi. Komisyona da bu konuda bilgi veren firma bu firma. Yönetmeliklerde 6.50 ile 0.20 genel hükümdür. Bu böyle yapılacaksa direk bakanlıkça yapılsın. İmar planlarımıza işlenmesi gerekiyorsa yine tartışalım ama bu tamamen bizi sıkıntıya sokacak durumdur” dedi. 

AKP’Lİ GÜLTAK’TAN “RANT”TEPKİSİ
Başkan Gültak ise “Meseleye şöyle bakarsak; bu çok kere 5 yıl önümüze gelecek. Biraz önce eko turizmde birilerine bir rant sağladık. Çok kere insanlara rant sağlayacağız. TCDD’nin talebidir. Hala önümde bir madde göremedim, yönetmelik ve kanun adına, hep yuvarlak konuşuldu. Hep yuvarlık konuşuldu. Adamlar zaten konteyner olarak yükseltmişler. Bunu binaya çevirmek istiyorlar. Meclis bir karar verir biz de ona saygı duyarız. Bunu başka bir zemine çekmek bu doğru değil. ‘Burada rant var, şu var, bu var’ doğru bir şey değil. Sonuçta yapılacak olan mülkiyet devletin mülkiyetidir. Başka bir zihniyetle söyleniyorsa bu laflar kınıyorum onları” dedi. 

“RANTIN ADALETLİ DAĞILIMI ÖNEMLİ”
Araya giren Vahap Seçer, “Kimi kınıyorsun?” diyerek duruma tepki gösterdi. Seçer, “Yapılan imar düzenlemelerinde mutlaka rant olur. Yaptığınız her uygulamada şehre bir rant verirsiniz ama rantın adaletli dağıtılması önemli. Bunu ayırmak lazım. Birine, bir zümreye, bir kişiye, bir adrese, adrese teslim rant sağlamak ayrı bir şey ama bundan kentin, hak sahibinin, devletin faydalanması önemli. Kimse buna bir şey demez. Şuan ki kullanıcı bu değişiklikten artı bir değer kazanıyorsa geriye dönük olarak bunun asıl sahibi kamu kurumuna protokolde bir değişiklik yaparak geriye dönük ilave bir düzenleme yapıyor mu? Yıllar önce burası kiralanmış, özelleştirilmiş o koşullar altında bazı değerlendirmeler yapılmış, farklı değerlendirmeler olmuş, ihaleye çıkılmış. O koşullar altında burası verilmiş. Olay orada bitmiştir. Şuanda TCDD’nin bizden böyle bir talepte bulunmasından ziyade, bana göre de genel hükümler içeriyorsa, emsal 0.2 ve yükseklik 6,5 metre ise bunu bakanlıktan yapsınlar, biz de meclise sunalım. Böyle de bir yol izlenebilir. Karar meclisin, son kararı onlar verecek. Burada sıkıntı olacak bir durum yok. Biz burada bunları konuşmak zorundayız. Komisyonlardan gelen tüm kararları kabul edeceğiz diye bir şey yok. Komisyon reddetmiş olabilir, burada durum farklı bir mecraya evirilebilir” şeklinde konuştu. 

GÜLTAK, “REDDEDİLSİN”
Toroslar Belediye Atsız Afşın Yılmaz ise “Mevzuatı farklı anlama, algılama durumu var. Bu konu yeniden komisyona iade edilsin, yeniden görüşülsün” talebini gündeme getirdi.  
Başkan Gültak ise “Reddedilsin, oylamaya sunun” çağrısı yaptı. Bunun üzerine yapılan oylamada CHP ve MHP’liler ile diğer meclis üyeleri ret oyu verirken, AKP’liler kabul oyu verdi. Ancak oy çokluğu ile teklif reddedildi.