HEDİYE EROĞLU

Mersin'in düşman işgalinden kurtuluşunun 99.  yıldönümünde yapılacak kutlamalar koronavirüs salgınıyla mücadele önlemlerine takıldı. 

Kentte bu yıl ilk defa 3 Ocak Kurtuluş Günü kutlamaları sönük geçecek. Mersin’in düşman işgalinden kurtuluşunun 99. yılı kutlama programı kapsamında pandemiden dolayı sınırlı sayıda katılımcı ile yapılan törenin haricinde Toroslar Belediyesi’nce gerçekleştirilen Zafer Yürüyüşü pandemi nedeniyle yapılamadı.

ELİF'İN KAĞNISI

Fransızlar’ın kentten çekildiği 3 Ocak 1922’den itibaren her yıl sokaklarda şenliklerle kutlanıyordu. Kuvayi Milliye gazileri kalpaklarını giyer, istiklal madalyaları kabaran göğüslerinde atlarına binerlerdi. Gaziler yerlerini torunlarına bıraktı zamanla...

Çavuşlu’dan Yoğurt Pazarı’na ve oradan da Cumhuriyet Meydanı’na yapılan Zafer Yürüyüşü, 2005’ten itibaren Toroslar Belediyesi’nce resmi bir etkinliğe dönüştürüldü. Belediyenin desteğiyle Toroslar’daki köylerin organize edilmesi ile temsili Elif’in Kağnısı ve sırtında cepheye mermi taşıyan Nene Hatun gibi tarihi kişiliklerin canlandırıldığı yürüyüş renkli görüntülerle yerli ve yabancı turistlerin de ilgi odağı oluyordu. Ayrıca her yıl çeşitli kültürel, sportif ve kültürel etkinliklere de imza atılarak Kurtuluş Haftası coşkusu tüm kente yayılıyordu. Zafer Yürüyüşü bu yıl salgınla mücadele önlemleri kapsamında yapılamayacak.

İlk olarak 2005 yılında düzenlenen Zafer Yürüyüşü’ne, aradan geçen sürede sadece 2017’de Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında güvenlik gerekçesi ile izin verilmemişti. Bunun üzerine Toroslar Belediyesi önünde toplanan Mersinliler, ellerinde Türk bayrakları ile belediye önünden Kuvayi Milliye Anıtı'na kadar yürümüştü.

MERSİN VE KURTULUŞ GÜNÜ

Mersin,  bir liman kenti olması ve verimli arazileriyle tarihte önemli bir merkez oldu.  Yörenin tarım ve ticaret merkezi olması nedeniyle göç almaya başladı. Türklerin yanı sıra Rum, Ermeni ve diğer grupların bölgeye göçmesi nedeniyle zamanla gelişti ve büyütü. Mersin. 1888 yılında Sancak haline getirildi.

Bir Fransız şirketinin Adana-Mersin demiryolu yapımı ve işletme imtiyazını alarak, demiryolunu 1890’da tamamlamasını takiben bölge daha da önem kazandı ve 1915’te bağımsız bir Mutasarrıflık haline getirildi.

Bu nedenle, Birinci Dünya Savaşı sona ermesi ve 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi imzalanması üzerine, Mersin, Anadolu’nun ilk işgale uğrayan yerlerinden biri oldu. İngiltere ve Fransa, daha önce, 9-16 Mayıs 1916’da imzalanan M. Sykes-G. Picot Antlaşması ile Anadolu’nun bir kısmını ve Mersin yöresini paylaştılar. Mondros Mütarekesi uyarınca, sözde huzur ve güvenliği sağlayacakları iddiasıyla 17 Aralık 1918’de İngiliz ve Fransız kuvvetleri tarafından bölge işgal edildi.

İşgali takiben Mersin, Anadolu’nun işgale uğrayan diğer yerlerinde olduğu gibi sıkıntılı, acılı, üzüntülü günler yaşamaya başladı. Ancak, Atatürk ve arkadaşlarının öncülüğündeki Kurtuluş Savaşı'nda alınan sonuçların ardından işgalcilerin ayrılma zamanı gelmeye başladı. 20 Ekim 1921’de Ankara Antlaşması’nın imzalanması ile Fransızlar 3 Ocak 1922’de Mersin ve yöresini terk ettiler.