HEDİYE EROĞLU

Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) faaliyet gösteren Özel Şişecam Mesleki Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri ürecilerin kabusu haline gelen ülke ihracatına sekte vuran Akdeniz Sineğine karşı mücadele için koyuldu. Okul Müdürü Esma Kök, Fizik Öğretmeni Kadir Ernarici ve Makine ve Bilişim öğretmeni Özden Korulu ile “Ö.Ş.M.T.A.L.33” isimli bir takım kurdu. Kaptanlığına son sınıf öğrencisi Furkan Küçük’ün getirildiği Mustafa Ay, Arda Karamehmetoğlu, Damla Doğa Görkem Danacı ve Rabia Ünaldı’dan oluşan ekip çalışmalara başladı.  Akdeniz Meyve Sineği ile biyolojik mücadele için çalışma yapan öğrenciler sineğin çiftleşme ve şiddet anlarındaki çıkarttıkları ses frekansını tespit etti. İnsan kulağının duyamayacağı yüksek frekanslı seslerin böcekleri  rahatsız ettiğini ve kendilerini tehlikede sanarak ortamı terk ettiğini belirledi. Kurdukları düzeneklerle mini seralarda uygulama yapan öğrenciler ses frekansı ile Akdeniz Sineğini seradan uzaklaştırdı. Proje TEKNOFEST Tarım ve Teknolojileri Yarışması’nda yarı finale kaldı. Öğrenciler 10 Temmuz’da gerçekleştirilecek finalde iyi  bir başarı bekliyor.

“İLAÇSIZ ÇÖZÜME EĞİLDİK”

Takım Koordinatörü Fizik Öğretmeni Kadir Ernarici, çevresel kirlenme ve çarpık yapılaşma nedeniyle verimli tarım arazilerinin azalması nedeniyle organik üretimin ön plana çıktığını söyledi. Bu nedenle  tarımda çevreye zarar veren ve uzun vadede verimi düşüren çözümler yerine daha çevreci ve organik bir zararlı haşere mücadele yöntemi gerekliliğini öngördüklerini ifade eden Ernarici, “Bu amaç ile ilaçsız ve hem canlılara hem bitkilere zarar vermeyen doğanın kendi içerisinden gelen çözüm yöntemlerine eğildik.  Çukurova’da özellikle turunçgillerde görünen Akdeniz sineğine karşı ekolojik dengeyi gözeterek bir mücadele yöntemi bulmamız gerekiyordu. Rusya’ya 2018 yılında ihraç edilen narenciye ürünlerinin 370 tonu Akdeniz sineğinin verdiği zararlar nedeniyle geri yollanmış ve ülkemize büyük maddi zarara sebep olmuştu. Ülkemizde Finike’de, İzmir’de ve bölgemizde yüzde 30’a varan üretim zararlarına sebep olmakta. Bu zararı önlemek amacıyla yapılan kimyasal mücadele tarımsal ürünlerin kalitesini düşürmekte ve Akdeniz sineğinin popülasyonunu azaltmakta ve ekolojik dengeyi olumsuz etkilemektedir. Bunun için çevresel dengeleri göz önünde bulundurarak tarımsal üretimin verimini ve kalitesini olumsuz etkilemeyen ve organik yapısına zarar vermeyen bir yöntem olmasını istedik” şeklinde konuştu.

“YÜKSEK SES FREKANSI İLE SİNEKLERİ UZAKLAŞTIRDIK”

Yaptıkları çalışmalar sonunda Akdeniz sineğinin çiftleşme ve şiddet anlarındaki çıkarttıkları ses frekansının tespit edildiğini ve bunlara karşı verdikleri tepkilerin kayıt altına alındığını gördüklerini ifade eden Ernarici, “Biz yapacağımız sistem ile bu frekans aralıklarını kullanarak belli bir tarımsal alandan Akdeniz sineğinin üreme döngülerini engelleyerek bölgedeki popülasyonlarını tarımsal alandan uzaklaştırmanın mümkün olduğunu gözlemledik. Bu sistem için gereken enerjiyi tarım arazisi içerisinde küçük bir alandan faydalanarak yenilenebilir bir sistem ile üreteceğimize inanıyoruz.” şeklinde konuştu.

KÜÇÜK: DOĞAYA ZARAR VERMEYEN BİR MÜCADELE

Takım Kaptanı Furkan Küçük ise doğaya zarar vermeyen bir haşere mücadele sistemi ve bu sistem için gerekli enerjinin yenilenebilir bir sisteme sahip olması şeklinde iki başlık belirlediklerini ifade ederek şunları söyledi: Canlıların çeşitli ses frekanslarında çıkarttıkları sesler ile iletişim kurdukları bilinmektedir ve bu sesler bazen çiftleşme bazen çağırma bazen tehlike uyarısı anlamına gelmektedir. Biz bu ses frekanslarını ayarlayarak belli bir alan içerisinde bulunan zararlı haşereleri o alan dışına çıkmaya zorlamak ve hem kimyasal çözümlerden uzak hem de doğadaki hiçbir canlıya zarar vermeden o alan içindeki tarımsal ürünün daha sağlıklı gelişimini sağlayacağımızı düşündük. Önümüzdeki ikinci durum ise bu ses yayıcı mekanizmanın tüketeceği enerjinin nereden elde edileceği meselesiydi. Bilindiği gibi toprakta serbest halde bulunan elektronlar sayesinde elektrik akımını bir sistem içerisinde kullanabilir miyiz sorusuyla karşılaştık. Bunun üzerine topraktaki elektrik yükünü ayrıştırıp depolayabileceğimiz bir sistemini oluşturup ses frekanslarını yayan sistemimize entegre etmeyi başardık” ifadelerini kullandı. 

Projelerinin 20 Ocak-26 Eylül 2021  tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenmekte olan Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’nin (TEKNOFEST) Tarım ve Teknolojileri Yarışması’nda yarı finale kaldığını ifade eden Küçük finalde iyi bir sonuç beklediklerini söyledi.