HEDİYE EROĞLU

Yönetimin CHP’de, meclis sandalye üstünlüğünün ise Cumhur İttifakı’nda olduğu Mersin Büyükşehir Belediyesi’nde borçlanma kavgası bitmek bilmiyor!

Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 2022 Yılı Ocak Ayı Olağan Toplantısının 1. Birleşimi Kongre ve Sergi Sarayı Çok Amaçlı Salon’da yapıldı.

3 Ocak’ta temeli atılan metro inşaatı yapımı için daha önce 900 milyon lira borçlanma yetkisi alan Başkan Vahap Seçer meclis üyelerinden 2 milyar 489 milyon 543 bin TL tutarında kredi temin edilmesi için yetki istediği görüşmeler gergin geçti.

“MÜFLİS TÜCCAR DEĞİLİZ”

Gündem dışı konuşmalar bölümünde söz alan ve geçen yıl yetki alamadığı 265 milyon TL’lik borçlanma yetkisi ile ilgili mahkemeye giderek yetki alan Seçer, Cumhur İttifakı’nın üst mahkemeye taşıdığı konunun, bölge mahkemesince de aynı netice ile döndüğünü söyledi. Üst mahkemenin de yerel mahkeme gibi borçlanma yetkisini verdiğini söyleyen Seçer, ancak borçlanmayı kullanmada yüksek faizler nedeniyle sıkıntı yaşandığını kaydetti.

Yılın bitimine 9 gün kala borçlanma yetkisi aldıklarını anımsatan Seçer, “Bu ekonomik konjonktürde bu parayı rahat kullanmayacağımızı biliyorduk. 27 milyon TL hazine bakanlığından temlik alarak kullanma imkanımız oldu. Bankayla yaptığımız protokolde de faizlerin makul düzeylere gelmesi durumunda tekrar sözleşme yapmak kaydıyla bu parayı kullandık. Yani müflis tüccar gibi kaç lira olursa olsun yeter ki para verin demedik” dedi.

“PROJE ONLARA BORCU BİZE AİT”

Kamu kurumlarının kefil olmaması ile özel bankaların kredi vermediğini vurgulayan Vahap Seçer, bir bankanın verdiğini,  ancak yüksek faiz nedeniyle kendilerinin bunu reddettiğini kaydetti.

“Kamu bankalarını zaten bize kapısı kapalı, çalmıyoruz bile ses bile gelemiyor boş bir teneke misali” diyen Vahap Seçer, “Bir yılda, bir milyar 40 milyon TL borç ödedik. Borç öderken devlette devamlılık esas iyi hoş güzel de proje onlara borcu bize ait. Borçlanmaya gelince iş devlette devamlılık olmuyor. Ben sizin ve halkın vicdanına bırakıyorum. Eski yönetimin borcunu bana ödeten meclisin borçlanma korusunda da devlette devamlılık esas deyip geçen dönem 352 milyon TL borçlanma yetkisi verdiği uygun gördüğü davranışı Vahap Seçer’e de yapmasını beklerdik” dedi.

“DEVRİ SABIK YARATMAYACAĞMI DEDİN, DERT YANIYORSUN”

MHP’li Meclis üyesi Mahmut Tat ise Seçer’in borçlanma konusunu hukuki hakkı olarak mahkemeye taşıdığını, kendilerinin de aynı hakkı kullanarak mahkemeye gittiğini söyledi. “Bu haklarınızı kullanırken bizleri farklı eleştirmeye başladılar. Sanki biz suç işliyormuşuz gibi” diyen Tat, konuyla ilgili daha fazla ileriye gitmemek gerektiğini söyledi.

Önceki dönem belediyenin yüksek faiz ile büyük borca sokulduğunu ve ısrarla ‘harcanan paralar Mersin halkınındır’ diyerek, araştırılmasını istediklerini anımsatan Tat, “Doğru projelere doğru fiyatlar harcanmamıştır, hoyratça kullanılmıştır. Bununla ilgili suç duyurusunda bulunmanızı, soruşturma açılmasını istemiştik. Fakat aylarca sonuç alamadık. Bu borç sizin değil, sizi sorgulamıyoruz, sizin önceki dönemi sorgulamanız gerekir demiştik. Fakat belli bir zaman geçtikten sonra ‘devri sabık yaratmayacağım’ düşüncesi ile konuyu geçiştirmiştiniz. Bugün dert yanıyorsunuz. Bu borçlanmaların savunmasını artık siz yapacaksınız demiştik. Şimdi o konuları açıp ‘’yüksek faizlerle borçlandılar, ben hala onları ödüyorum’ diyerek halk nezdinde neyi amaçlıyorsunuz bilemiyoruz. Ama şu saatten sonra geçmişe dayalı borçlar, harcamalarla ilgili çok da inandırıcı olmadığını düşünmekteyiz.

Diğer bir taraftan 2022’de tekrar tekrar ifade ediyoruz, 2021’de de önümüze gelen borçlanmalarla ilgili net ifadeler kullandık; yapacağınız projeleri belediyenin öz kaynakları ile rahatça gerçekleştirebiliriz dedik. Geçmişe dayalı borçların ödendiğini de kendiniz ifade ettiniz” dedi.

“BAHANELERE SIĞINARAK, MAĞDUR EDEBİYATI YAPARAK ŞEHRİMİZİN VAKTİNİ ÇALMAYIN”

AKP’li Aysel Mavioğlu Öner ise Cumhur İttifakı adına okuduğu bildiri ile CHP’li 11 büyükşehir belediye başkanının ortak açıklamasına yanıt verdi.

Mavioğlu Öner, “Cumhur İttifakı belediyelerinin yararlandığı her ne var ise Mersin Büyükşehir Belediyesi de yararlandı. Sadece 2021 içinde meclise yönetim tarafından 640 teklif getirildi. Bunlardan yaklaşık 600 tanesi oy birliğiyle, 35’i ise oy çokluğuyla meclisten geçmiştir. Reddedilen teklif sayısı bir elin parmağını geçmeyecek şekilde. Yani Cumhur İttifak olarak meclise sizin getirdiğiniz, yapmak istediğiniz tekliflere yüzde 99’un üzerinde oy vermişiz. Peki nerede kesiliyor önünüz?

Artık bahanelere sığınarak, mağdur edebiyatı yaparak şehrimizin vaktini çalmayın lütfen. 2022’de Mersin için kayıp yılı olmasın. Mersinliler hizmet bekliyor. Biz bu ülkede taş üstüne taş koyan herkese siyasi görüşlerimizden bağımsız olarak destek olduk, olmaya devam edeceğiz” dedi.

“METRO İÇİN ENDİŞELERİMİZ VAR”

Daha sonra meclis gündemine geçilen mecliste ilk olarak borçlanma maddesi ele alındı. MHP’li Mahmut Tat, “Mali yönlerin dışında teknik olarak da endişelerimiz var. Eski otogardan yapılacak çalışma ile – 35 metrede çalışma olacak ve Muğdat Kavşağı’ndan çıkılacak.

GMK’deki 15 metre derinliğindeki aç kapanın çok kolay olacağını mı düşünüyorsunuz? Proje üzerindeki eksiklikleri gidermek tabiî ki üstlenici firmaya aittir ama her ne olursa olsun Metro, Türkiye’de ki fiyatlardaki dengesizlikten ve kredi faizlerinin yüksekliğinden dolayı paranın geri dönüşü, işletmedeki gelirlerimizdeki endişelerimizden dolayı metro tabiî ki lazımdır ama zaman o zaman, şuan ki zaman değildir diyerek geçmişte karşı çıkmıştık. Bundan farklı bir düşünce içinde değiliz halen. Ama bu endişelerimiz ile ilgili açıklama yapmanızı bekliyoruz. Bu konuda teknik bilgi verirseniz iyi olur teşekkür ederim” dedi.

SEÇER’İN UMUDU İKTİDAR

Başkan Seçer konuyla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü; “28 Nisan 2021’de ihaleye çıktığımızda ihaleye çıktığımızda Avro 9 TL civarındaydı. Bunun ihale bedeli 3 milyar 375 milyon TL’ydi. 13,4 km’ik metro için bizim o dönem km maliyetiz TL bazında 252 milyon TL’ydi. Bunun da km karşılığı da 24 milyon Avro’ydu.

Biz 1 km’yi 252 milyon TL’ye mal etmişiz. Ama tabi bunlar vagon hariç. Neden ayırdık biz vagonu çok uygun fiyata ve uzun vadeli alabiliyoruz. Şimdi geldiğimizde noktada bugünkü Avro kuru ile o gün 24 milyon 600 bin TL olan Avro tutarı 16 milyon Avro’ya düşmüş. Buradan biz zararlı değiliz. Yalnız burada Hazne ve Maliye Bakanlığının açıkladığı fiyat farklarını yasal olarak alacaklar. Burada idarinin her hangi bir külfeti zararı yok, hatta avantajlı bile keşke önce yapsaydık. Hükümet yatırım yapıyor mu yapıyor. Ama kontrollü yapıyor. Biz duramayız, biz belediyeyiz ama bundan bir yıl önceki rahatlığımız yok. Ama dikkatliyiz. Ama şu zamanda ortam müsait değil dediniz. Umut ediyorum, diliyorum. Merkezi hükümet gerçekti ekonomik politikalarla bu sürecin aşılmasına çare bulur. Bende rahat ederim.”

“AÇ-KAPA KISIMLARA DAİR ENDİŞELER HAKLI”

Projeye ilişkin 7,5 km’lik aç-kapa inşaat çalışması ile ilgili endişelerde haklı olunduğunu da vurgulayan Vahap Seçer, “Her türlü tedbiri aldık, GMK tamamen kapanmayacak. Bir şeritten inşaat devam edecek. 7,5 km’de bu durum geçerli, Tren Garı’ndan Pozcu’ya kadar her hangi bir sorun yok yer altından gidecek. Bu bölgede sorun yer altı kazısı. Endişe duyduğumuz binaları kamulaştırıyoruz. Şunda çok vahim bir şey yok. Aç kapanın esprisi şu, maliyeti daha düşük oluyor. İstasyon ne kadar derine giderse maliyet o kadar artıyor. Tüm çalışmalar yapıldı. Buradan bürokratlara da talimatımdır. Projeyi yapanlar komisyon günü orada olursa iyi olur. Bu iş bizim için önemli. Biz bunu cumhurbaşkanlığına göndereceğiz. 900 milyon TL’lik borçlanma yetkisinin çalışmalarını hala bitiremedik. Bu konjonktür şartlarında elbette kredi kullanacağız. Ama merak etmeyin absürt rakamlara kredi kullanmayız. Mersin Belediyesi, kredi notu konusunda gayet iyi durumdadır. Bu konuda ben belediye başkanı olarak temin ediyorum, bugüne kadar bilgi-ticari birikimimle en iyi şekilde belediyemiz borçlanmaya gidecek. Uzmanlardan destek alacağız, gerekirse danışmanlık hizmeti alacağız ama bir serüvene, maceraya müsaade etmeyiz. Proje müellifi imalatı yapacak firma ve bizim teknik heyetimiz çok titiz çalışma yaptılar, trafiği felç etmemek, insanlarımıza rahatsızlık vermemek için. Bu tip konular siyasiler için risktir. Gereken düzgün, güçlü, işini bilen, teknik donanımı yüksek bir firma ve mani mani. Parayı verirseniz inşaat hızlı yürür. İnşallah sizlerin desteğiyle borçlanma yetkisi alıp, cumhurbaşkanlığı ve maliyeden onaylatarak çok kısa bir sürede bunu yapacağım. İki yıl içinde tramvayı da inşa etmek istiyoruz” diye konuştu.

METRO’NUN MALİYETİ NE OLACAK?

Mahmut Tat ise, “13,4km’lik ile ilgili 3,5 yılda bitirmeyi düşünüyoruz dediniz. Zannedersem 4 yıl ödemesiz, 11 yıl ödemeli bir anlaşma yapıldı. Her yıl gelecek olan fiyat artışları ile ilgili 11 yılın sonunda Mersin halkına bu projenin maliyeti ile ilgili bir rakam söyleyebilecek misiniz?”

Seçer ise “Siz bir ay sonra dolar kurunun ne olacağını söylerseniz bende söylerim” dedi. Tat ise “Ama siz ihaleyi TL bazında yaptınız” dedi.

Vahap Seçer ise finansmana henüz tamam demediklerini, değişik teklifler olduğunu söyleyerek, “Farklı finansman modelleri var. En ucuz, en uzun bizi yormayacak bir model ile borçlanacağız. Net bir karar vermedik. TL olarak maliyeti yasal fiyat artışları ile ilgili. Biz henüz finansman kullanmadık. Bir ay sonra belki daha olumlu bir rakam olacak. Borçlanma yaptığımız dönemde kamuoyunu bilgilendireceğim” diye konuştu.

Tat ise yüklü bir borç miktarı çıkacağını ve yetki istendiğini söyleyerek, “Neye, ne kadar bir rakama yetki veriyoruz? Bize yaklaşık bir maliyet rakamı verirseniz öğrenmiş oluruz” dedi. Seçer ise henüz finansman ayağının netleşmediğini tekrar ederek, “Biz sana borçlanma yetkisi vereceğiz ama sen eğer fahiş fiyattan borçlanırsan bu doğru olmaz’derseniz, ben de yarın garantisi yok derim. Bugün bana yetkiyi verseniz bile daha 5 ay önce verdiğiniz yetkinin maliye bakanlığından onayı çıkmadı. Öngörüye göre 4 yıl inşaat süresi, 11 yıl inşaat ödeme diyelim. İnşaat bitsin kontağı açtık, çark işlemeye başlayacak ve biz ödemeye başlayacağız” diye konuştu.

“PROJE YOK, BORÇLANMA YETKİSİ İSTENİYOR”

AKP’li Grup Sözcüsü Zafer Şahin Özturhan ise 900 milyon TL’lik borçlanma yetkisini Ağustos ayında verdiklerini anımsatırken, Vahap Seçer hala bunu onayının çıkmadığını anımsattı.

Özturhan ise “Bu yetkiyi sizden alıp kullanırken ‘900 milyon TL’lik yetkiyi istediğim bankadan ucuz faizle kredi kullanırım’ diye bir tavrınız olmuş. Şimdi süreç böyle giderken yüklenici firmanın bu krediyi bulması ihale şartnamesinde var mı yok mu? Var. Metro projesini kamuoyuyla biraz daha paylaşmamız lazım. Biz daha yolun başındayken 2,5 milyar TL daha borçlanma yetkisi istiyorsunuz. Biz daha yapımına başlamadık ki, yol kat etmedik ki. İhaleye çıkıldıktan sonra belli yer yapılır, hak edişler ortaya çıkar. Biz daha proje başlamadan 3 milyar 375 TL’lik tüm borçlanmayı bizden istiyorsunuz. Buna imza atığımız zaman gelecekte nasıl sıkıntı yaşanacak bunu halka anlatmamız bekleniyor” dedi.

“SİZ BU SÜRE BU METROYU YAPACAĞINIZ İNANIYOR MUSUNUZ?”

Kamuoyunun aydınlanması talebi üzerine Seçer, tekrar bilgilendirme yapmak istedi. Araya giren MHP’li Meclis Üyesi Mehmet Topkara ise “Projenin 3,5 yıllık süresinin olduğu söylendiğini belirterek,” 3,5 yılda hak edişe göre ödemeler nasıl yapılacak? 3,5 yılda proje biter mi? Müteahhit firma bundan önce kaç iş yapmış? Tecrübeleri nelerdir? Siz bu sürede bu metroyu yapacağınıza inanıyor musunuz?” diye konuştu

Seçer de, “Canı yürekten inanıyorum” yanıtı verdi. Topkara, “Bunu tarihe not düşeceğiz. Kaygılarımız var” derken, Seçer, “Ben seçim kaybetmeyi değil Mersin’i düşünüyorum” dedi. Topkara ise “Yine olayı provoke ediyorsunuz. Endişelerimi burada bu mecliste konuşmak istiyorum ve bunu yapıyorum. Siz de belediye başkanı olarak savunmanızı yapmanız gerekir ki, siz de bunu yapıyorsunuz” dedi.

Seçer ise “Siz niyet beyan ediyorsunuz. Ama siz bizim başarısız olmamızı istiyorsunuz gibi bir hava estiriyorsunuz” dedi.

Topkara ise muhalefet olarak uyardığını aktardı. Seçer ise bu konunun uzmanlarca anlatılacağını söyleyerek, tekrar bilgilendirme yaptı.

Müzakerelerin ardından konu komisyona sevk edildi.