Hediye Eroğlu

Geçtiğimiz günlerde yoğun şekilde yaşanan don Mersin’de sebze üretimin merkezi konumundaki Akdenzi ilçesindeki Kazanlı ve Adanalıoğlu Mahallesi’nde seraları vurdu. Don nedeniyle kabak, domates, biber gibi ürünlerin yüzde 40’ında hasar oluştuğu bildirildi. Kazanlı Mahallesi’ndeki üreticiler yaşadıkları sıkıntıları gazetemize anlattı.

“ÇİFTÇİNİN DURUMU PERİŞAN”

Kazanlı’daki seralarda kabak üretimi yapan Adnan Nur, Yaşanan soğuklardan sonra meydana gelen don olayının durumlarını perişan hale getirdiğini söyledi. Don sonrası bütün bitkilerinin yandığını ifade eden Nur, “Bu yanmanın sonucu ürünümüzün durumu bu halde. Şu an görülen alanda 4 dekarlık bir alanda, diğer arazilerimle birlikte toplam 12 dekarlık bir alanda zararımız var” dedi.

Bölgedeki, biber, salatalık ve kabak seralarında ağır hasar oluştuğunu anlatan Nur, “Fiyatları güncel hela getirenler durumumuzu görsün. Çiftçinin hali perişan. Girdi fiyatlar yüksek, üretmek pahalı. Bu mesleğin uykusu yok. Her zaman nöbettesiniz ama verdiğiniz emeğin karşılığını alamazsınız” şeklinde konuştu.

“SEZON BAŞLAMADAN BİTTİ”

Don olayının pazar tezgahlarına yansımasının da büyük olacağını anlatan Nur, “Girdi maliyetleri bize yansıması büyük oluyordu. Mazot, gübre, naylon fiyatlar afaki olarak arttı. İşçi ücretleri yüksek. Öyle bir konuma geldik ki artık hareket edecek durumumuz kalmadı. Önlem almıştık ama beklenmedik bir soğukla karşılaştık Ülke genelinde soğuk hava oldu ama özellikle sahil bölgesinde beklenmeyen bu tür afetler olabiliyor. Sezonumuz başlamadan bitti. Bundan sonra yapabileceğimize bakacağız. Destekleyen olursa yeniden mahsul ekeceğiz. Ekemezsek bu şekilde boş kalacak” ifadelerini kullandı.

“YÜKSEK FİYATA DAHA AZ TÜKETECEĞİZ”

Bu sene tüketicinin don nedeniyle daha az salatalık daha az kabak ve domates yiyeceğini ifade eden Nur, “Sebzenin tamamını daha yüksek fiyata daha az tüketilecek. Seraların durumu ve üreteci içler acısı durumu ortada. Çiftçi hiçbir destek görmeden kendi ayakları üzerinde durmaya çalışarak kendi imkanı ile bir şeyler yapmaya çalışıyor. Çiftçiye daha elverişli bir durum istiyoruz. Tarıma daha fazla destek istiyoruz” diye konuştu.

“ÜRÜNLERDE YÜZDE 50 HASAR VAR”

Tarım ürünleri işletmecisi Veysel Atılgan ise bölgedeki çiftçiye, gübre, ilaç, naylon tedarik ettiklerini söyledi. Bu sene yaşanan don olayı nedeniyle çiftçiler mağdur olduğunu ifade eden Atılgan, “Hemen hemen Adanalıoğlu, Kazanlı, Antalya dahil ürünlerde yüzde 50’ye yakın hasar var. Yetkililerden yardım bekliyoruz. Fiyatları önemli ölçüde etkileyecek. Cünkü ürün öldü. Domates, patlıcan, biber, kabak muz etkilendi. Ayrıca Ispanak, maydonoz, marul gibi yeşillikleri de etkiledi” diye konuştu.

“DEVLETİMİZDEN YARDIM BEKLİYORUZ”

60 yaşındaki Gülsün Çaplık isimli kadın ise dondan etkilenin serayı oğlu ile birlikte kiraya tuttuklarını söyledi. İyi geçen 2 senenin ardından don olayının kendilerini bu duruma soktuğunu anlatan Çaplık şunları söyledi: “2 öğrencimiz var, gelirimiz yok. Bitmişiz. Evimiz barkımız su içinde. Ne odunumuz ne kömürümüz var. Hiçbir şeyimiz yok. Halimiz bu. Devletimizden yardım bekliyoruz. 60 yaşındayım. Astım ve kalp hastasıyım. Ama bu durumu görünce ben daha çok hasta oluyorum. Oğlum çok zor durumda.  Gidin evimize bakın hiçbir şeyimiz yok. Sobamız yok. Yardım bekliyoruz. 1 bidon gübre 1000 TL. alamıyoruz. Boğazımıza bakamıyoruz. 1 senedir kırmızı et, yumurta evimize girmiyor. Çocuklarımız perişan. Ne yapacağız ne olacak bu çiftçinin hali. Bu devlet bize destek sunmasa biz ne yapabiliriz ki?”

“30 YILDIR KARŞILAŞMADIĞIMIZ BİR SOĞUKLA KARŞILAŞTIK”

Ferhat Çaplık isimli üretici ise bütün tedbirlere rağmen yaşanan don olayının ürünlerini kuruttuğunu söyledi. Don olayının Akdeniz bölgesinde ciddi bir hasara yol açtığını anlatan Çaplık “Son 30 yıldır karşılaşmadığımız bir soğukla karşılaştık. Bütün önlemlere rağmen durum bu. Kömür yaktık. Dumanlama yaptık, alttan su verdik. Buna rağmen eksi 7-8’leri görünce bizim kuvvetimizi aştığı için malum durumla karşılaştık. Burada 7 dönümlük bir sera var. Bunun yüzde 80’e telef oldu. Büyük zayiat var. Bu ürünü ben Ağustos ayına kadar götürmeyi planlıyordum. 1 ay içinde keseceğim.  700-800 bin TL bir zararım var” diye konuştu.

“GİRDİ FİYATLARI BELİMİZİ BÜKTÜ”

Artın girdi fiyatlarının bellerini büktüğünü belirten Çaplık, “Geçen  yıl aldığım 20 litrelik bir gübre 100 TL iken 650 TL oldu. Bir torba gübre 300-400 TL iken 1000 TL’yi aştı. Zaten çiftçi olarak zor durumdaydık birde bu durumla karşılaşınca büyük büyük sıkıntıya girdik. Banka ödemeleri, bayi ödemelerinin yanında kendi giderlerimiz var. Zor durumdayız. Devletimizden ve kurumlarımızdan acilen yardım ve destek bekliyoruz” dedi.

“DOMATES FİYATLARI KISA SÜRE SONRA 15-20 TL OLABİLİR”

4-5 liraya satmayı planladıkları domatesin don vurması nedeniyle fiyatının 15-20 gün sonra 15-20 TL’yi bulabileceğini anlatan Çaplık, “Daha vahim durumları bekliyoruz. Çünkü ürün yok. Daha hasarın  ne kadar olacağı ortaya çıkmadı” diye konuştu.