Hasan Küçük

Mersin Kadın Platformu’nun çağrısıyla İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasına ve kadın cinayetlerine karşı çeşitli eylemler yapan 20’ye yakın kadına polis tarafından toplam 120 bin lirayı bulan idari para cezaları kesilmişti. Mersin Sulh Ceza Hakimliklerinin cezaların iptali için yaptığı başvuruyu reddetmesi üzerine  kadınlardan Canan Yüce, Ceren Seyran İnan, Gizem Gül Tatar, Derya Narlı, Zeynep Kaya, Çiğdem Serin, Elmas Kara, Seher Peşmen adına avukatları Mehdi Zana Akkaya ve Ezgi Özkan tarafından izinsiz basın açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle emre aykırı davranıştan idari para cezası uygulanmasının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkını ihlali olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine dava açıldı.

AYM HAK İHLALİ DEDİ

Anayasa Mahkemesi başvuru ile ilgili kararını verdi. Anayasa Mahkemesi kararında  Valiliğin il genelinde kamu düzenini ve genel asayişi bozmayacak ve vatandaşların günlük yaşamını zorlaştırmayacak şekilde basın açıklaması yapılacak yerleri belirlediği ifade edilerek  aynı kararla basın açıklaması yapılmasını bildirim ön şartına bağladığını belirtti. Başvurucuların basın açıklaması yapmaları nedeniyle haklarında emre itaatsizlik edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulandığı belirtilen kararda “Kamu düzeninin bozulduğunun ilgili ve yeterli bir gerekçe ile gösterilemediği, temel haklara müdahalenin gerçekleştiği her kamu gücü eylem ve işlemi temel hak ve özgürlükleri ihlal edebilir. Somut olayda basın açıklamalarının yapılacağı yerlerin belirlendiği ve basın açıklamalarının bildirim şartına bağlandığı bir idari karar söz konusudur.  Basın açıklamalarının yapılacağı yerlerin belirlenmesi ve bildirime bağlanması kararının kamu düzenini ve genel asayişi sağlamak, eğitim öğretimi, çalışma hayatını ve ticaret hürriyetini engelleyici veya bozucu etkinlikleri önlemek amacıyla alındığı belirtilmiştir” ifadelerine yer verildi.

“KAMU DÜZENİNİ BOZDUĞUNA DAİR DEĞERLENDİRME YOK”

Anayasa Mahkemesi kararında kolluk tutanaklarında ve Hâkimlik kararlarında söz konusu basın açıklaması adı altında yapılan toplantıların idarece alınan tedbirlere zarar verdiği, kamu düzenini bozduğu ya da bu minvalde ciddi bir tehlike doğurduğu yönünde herhangi bir değerlendirme yapılmağına vurgu yapılırken somut olaya ilişkin kolluk tutanağında basın açıklaması yapmak isteyen grubun müdahalesiz ve normal bir şekilde dağıldığı belirtildi.

İdare ve mahkemelerin basın açıklaması yapmak isteyen grubun olaysız dağıldığını göz önüne almadığı olayda kolluk kuvvetleri veya idare tarafından bir müdahale yapılması gereği duyulmadığı, idari para cezalarının olay sonrasında kolluk kuvvetleri tarafından düzenlendiği kaydedildi.

Anayasa Mahkemesi toplantının barışçıl özelliği de göz önüne alındığında başvuruculara verilen idari para cezasının demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna ulaştı.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle; toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar vererek kararın bir örneğinin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere ilgili Mersin Sulh Ceza Hakimliklerine gönderilmesine oy birliği ile karar verdi.

“KAMU DÜZENİNİ TEHDİT EDECEK BİR OLAY YOK”

Avukat Ezgi Özkan Anayasa Mahkemesi tarafından verilen karar ile kadınlara basın açıklamasına katılmaları nedeniyle hukuksuz olarak kesilen idari para cezalarının, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali olduğunun tespit edildiğini belirtti. Bu karar ile Mersin Sulh Ceza Hakimliklerince de idari para cezası karar tutanağıyla tesis edilen idari yaptırım kararlarının sırasıyla kaldırılmasına başlandığını anlatan Özkan, “Mersin Kadın Platformu bileşeni kadınlar barışçıl olarak toplanmış, idare tarafından hukuka aykırı şekilde düzenlenen idari para cezası tutanakları yoluyla yaptırımla karşılaşmıştır. Oysa kamu düzenini tehdit edecek herhangi bir olay yaşanmamış, aksine kadına yönelik şiddete karşı anayasada güvence altına alınan protesto hakkı kullanılmıştır. Söz konusu idari para cezaları, birden çok eylemde birden çok kadına birden çok kez kesilerek ekonomik şiddet boyutuna varmış olup kadınları alandan uzaklaştırma amacı taşıyan bu müdahale, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı bağlamında  caydırıcı niteliktedir. Sonuç olarak AYM ihlal tespitinde bulunmuş, yeniden yargılama yoluyla tüm bu hukuksuz kararlar ortadan kaldırılmasını sağlamıştır. Hukuki mücadele sonucunda elde edilen emsal nitelikli bu kararla birlikte, kazanımlarımızı korumaya ve buradan geriye düşmemeye kararlı olduğumuzu bir kez daha hatırlatıyoruz” şeklinde konuştu.