HEDİYE EROĞLU

Silifke’de Eren holding bünyesindeki Medcem Çimento fabrikasına karşı yöre halkının çevre mücadelesi sürüyor.

Yaşam alanlarını olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle bölge halkının karşı olmasına rağmen 2021 yılında kapasite artışı amacıyla ikinci hat yatırımı yani ikinci çimento fabrikası için inşa faaliyetlerine başlayan Eren Holdingin çimento fabrikasına karşı sürdürülen hukuksal mücadele kapsamında tarihi bir gün yaşandı. Anayasa Mahkemesi (AYM), yöre halkının haksız olmadıkları yönünde tespitte bulunarak konunun yerel mahkeme tarafından tekrardan görüşülmesi kararı aldı. AYM tarafından alınan karar ile birlikte fabrika faaliyetleri kaynaklı kirleticilerin oluşturacağı olumsuz etkiler nedeniyle Silifke İçin Tarihi Gün olma önemi taşıyan 11 Nisan 2023 tarihinde Yeşilovacık-Akdere mevkisinde bulunan MEDCEM Çimento Fabrikası bölgesinde Mersin 1. İdare Mahkemesinin 2022-1841 esasında kayıtlı dosya kapsamında keşif yapıldı. Keşfe bölge sakinlerinden olan Mersin Çevre ve Doğa Derneği’nin (MERÇED) Silifke Temsilcisi olarak görev görev yapan avukat Ayşe Doğan ile çevreciler katıldı. Tesise karşı itirazlarını tek tek bilirkişi heyetine anlatan Silifkeliler, neden karşı çıktıklarını bir kez daha resmi makamlar iletti.

NE OLMUŞTU?

Fabrika kurulumu için “ÇED olumlu” raporu verilmesi ile birlikte başlayan mücadele, ÇED olumlu raporunun iptali istemiyle Mersin İdare Mahkemesi’ne gidilmesi ile resmiyet kazandı.

Yerel mahkeme, bölge halkının fabrika faaliyetleri nedeniyle olumsuz etkilenecekler içerisinde en büyük gerekçeleri olan zeytin ağaçlarına, çimento fabrikasının zarar vermemesinin mümkün olmadığı kararını verdi ve “ÇED olumlu” raporunu iptal etti. Şirket, yerel mahkemenin kararını temyize götürdü ve Danıştay 14. Dairesi, yerel mahkemenin kararını bozarak, ‘ÇED olumlu’ raporunun iptal edilmesine gerek olmadığına hükmederek, iptal davasını kesin olarak reddettiğini belirtti.

AYM YÜZLERİ GÜLDÜRDÜ

Ancak mücadelede kararlı olan yöre halkı davayı Anayasa Mahkemesine (AYM) taşıdı. AYM verdiği kararda, özel hayata saygı hakkının kamu tarafından ihlal edildiğini belirtti ve ÇED iptal davasının yeniden görüşülmesi gerektiğine hükmetti.

AYM’nin gerekçeli kararının detaylarında, “Kamusal makamların olaya gereken özenle yaklaşmadıkları, kamusal ve bireysel menfaatleri gerektiği kadar değerlendirmedikleri ve kamusal makamların olayda özel hayata saygı hakkı bağlamında pozitif yükümlülüklerini yerine getirmediği değerlendirilmektedir. Açıklanan gerekçelerle anayasanın 20. Maddesi’nde düzenlenen özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir” ifadeleri yer aldı.

AYM tarafından alınan karar ile birlikte fabrika faaliyetleri kaynaklı kirleticilerin oluşturacağı olumsuz etkiler nedeniyle Silifke için tarihi gün olma önemi taşıyan 11 Nisan 2023 tarihinde Medcem çimento fabrikası bölgesinde Mersin 1. İdare Mahkemesi tarafından keşif yapılacak. Keşfe, yöre halkının ve çevre derneklerinin geniş katılım göstermesi bekleniyor.

MEDCEM YARGI SÜRECİNE RAĞMEN HIZ KESMİYOR

Ancak, hukuksal sürecin devam etmesine rağmen şirketin resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamaya göre, “2023 yılının ilk çeyreğiyle birlikte yaklaşık %90 kapasite artışı sağlayacak olan Medcem, dünyanın en büyük çimento fabrikaları arasında yer alacaktır” anlatımıyla kapasite artışı yapılacağını belirtir içerik yayınlanıyor.

TÜRKİYE VE AVRUPA'NIN YARIN DÜNYANIN EN BÜYÜĞÜ

Mersin İli, Silifke İlçesi, Akdere Mahallesi sınırlarında faaliyet gösteren Medcem Madencilik Ve Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından Medcem Akdere Çimento Fabrikası Kapasite Artışı (2. Üretim Hattı İlavesi) planlanıyor.

Planlanan proje kapsamında ilave edilecek 2. Üretim Hattı, Temmuz 2015’te kurulumu gerçekleşen çimento fabrikası içerisinde üretim yapan 1. üretim hattının yanında faaliyet sürdürecek. Fabrika bu kapasite artışıyla, yıllık klinker üretim kapasitesini 3,5 milyon tondan 6,5 milyon tona yükseltecek. 2023 yılının ilk çeyreği ile birlikte yaklaşık %90 kapasite artışı sağlaması planlanan fabrika, dünyanın en büyük çimento fabrikaları arasında yer alması hedefleniyor.

Medcem Akdere Çimento Fabrikasında mevcut durumda yıllık 3 milyon 600 ton ton/yıl kapasiteli klinker üretim tesisi, 4 milyon 700 bin ton/yıl kapasiteli çimento öğütme ve paketleme tesisi yer almakta olup bu tesislere hammadde sağlayan 9 adet kalker ocağı, 2 adet kil ocağı, Kırma Eleme Tesisi ve 2 adet Hazır Beton Santrali ile üretim yapıyor.

Kapasite artışı ile 4 milyon 400 bin ton/yıl kapasiteli klinker üretim tesisi, 5 milyon 614 bin ton/yıl kapasiteli çimento öğütme ve paketleme tesisi kurulumu yapılarak toplamda nihai kapasitenin 8 milyon ton/yıl kapasiteli klinker üretim, 10 milyon 314 bin ton/yıl kapasiteli çimento öğütme ve paketleme olması planlanıyor.

Bu rakamlar göstermekte ki, 1. hattıyla üretim yapan mevcut çimento fabrikasına ek montajı planlanan 2. üretim hattı, kapasite ve üretim değerleriyle, ek bir üretim hattından öte 2. çimento fabrikası olarak yerini alacak.

Öyle ki, ek montajı planlanan 2. üretim hattı, kapasite ve üretim değerleriyle mevcut çimento fabrikasını geride bırakacak. Bu özelliği, üretim yapan mevcut çimento fabrikasını 1. üretim hattıyla Avrupa’nın en büyük çimento fabrikası yaparken, eklenecek 2. üretim hattıyla birlikte dünyanın en büyük çimento fabrikaları listesinde üst sıralara taşıyacak.

BAĞIŞ SEVER ŞİRKET

Mersin ili, Silifke ilçesinde faaliyetini sürdüren çimento fabrikası, ideolojik ayrım olmaksızın siyasilerle bağış ve sponsorluklar üzerinden yakın ilişkiler sürdürüyor. Öyle ki, bu bağış ve sponsorluklara siyasi parti ilkelerinin belirlediği sınırlar dahi engel olamıyor. Birbirlerine ideolojik olarak benzemeyen ve sürekli karşı karşıya gelen MHP’li Silifke Belediyesi ile CHP’li Mersin Büyükşehir Belediyesi konu para, bağış-sponsorluk olunca aynı anlayışta karar alabiliyorlar.

2021 yılında MHP’li Silifke Belediyesi, “Medcem A.Ş. Prof. Dr. Aziz Sancar Bilim Merkezi” adlı binanın kurulumu için belediyeye bağış kabul ederken, 2023 yılında CHP’li Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, “İklim ve Çevre Bilim Merkezi” adlı binanın kurulumu için belediyeye bağış kabul etti.