HEDİYE EROĞLU

Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Kasım ayı toplantı döneminin 3’üncü birleşimi Kongre ve Sergi Sarayında yapıldı. Bütçenin damga vurduğu mecliste belediyenin 2024 yılı mali bütçesi 19 milyar 584 milyon TL olarak kabul edildi.

Toplantıda bütçe ile ilgili bir bilgilendirme yapan Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer yine dolarla kıyaslamalar yapması tepki çekti. Bütçenin adaletli kullanımı ile ilgili de eleştirilen Seçer, “2024 mali yılı gelir ve gider bütçemiz toplamda 19 milyar 584 milyon TL. yıllara göre yaptığımız bütçelerin gerçekleşme oranlarına ışık tutacak bir değerlendirme yapmak istiyorum.

BÜTÇE GERÇEKLEŞME ORANLARI İLE ÖVÜNDÜ

Yönetime geldiğimiz ilk yılda bizim yapmadığımız, gerçekçi olmayan, şişirilmiş 2019’da gider bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 66,3 oldu.

Pandemi yılı 2020’de bütçemiz 2 milyar 254 milyondu ve gerçekleşme oranı da yüzde 71,83’te kaldı. 2021’de gider bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 99,7 oldu. 2022’de ise ekonominin dalgalanma yaşanması ile ek bütçe yapmamıza rağmen yüzde 92,71 oranında bütçe gerçekleşmesine ulaştık. Bu yılda şuanda Ekim ayı itibariyle yüzde 63 seviyelerine ulaştık, yıl sonuna kadar yüzde 90’ların üzerine çıkar diye tahmin ediyoruz.

Gelir bütçesinde ise ilk yıl gerçekleşme oranı yüzde 74,33’te kaldı. Ancak 2020’da bu yüzde 88,55’e kadar çıktı. 2021’de yine gider bütçesinde olduğu gibi gelir bütçesinde olduğu gibi yüzde 100’e yakın bir bütçe tahmini gerçekleştirdik. 2022’de ise yaptığımız gelir bütçemiz yüzde 93.22 gerçekleşme oranı ile tamamlandı. Şuanda da yüzde 80 seviyelerindeyiz. Yılsonu itibariyle yüzde 90’ı aşmasını öngörüyoruz” dedi.

GELİR BÜTÇESİNDE 2024 İÇİN HEDEF KÜÇÜLTÜLDÜ

Projelerin fiziki gerçekleşme, yıl ödeneğinin harcamaya oranı, yatırım bütçesinin toplam bütçeye oranları ile ilgili de bilgi veren Seçer, “2019 yılında yatırım bütçemizin toplam bütçeye oranı yüzde 17 civarındaydı. Bu oran 2020’de pandemide yüzde 22’ye yükseldi. 2021’de yatırım bütçemiz yüzde 30’a erişti. 2022’de de bu oran yüzde 46.49’a kadar yükseldi. 2023 yılı içerisinde de şuanda yüzde 46,82 seviyelerindeyiz. 2024 seviyelerinde de yüzde 41 olarak hedef koymuşuz” dedi.

YENİ BÜTÇEDE Kİ EN BÜYÜK YATIRIM YOLA!

2024’de yapılacak proje ve hizmetlerin bütçedeki oranlarına ilişkin de bilgi veren Vahap Seçer, bütçe kalemler içerisinde yüzde 45 ile en fazla yol hizmetlerine pay ayırdıklarını söyleyerek, “Gelecek için yıl 3 milyar 626 milyon TL’lik bir proje bedeli ayırdık. Yine üst yapı hizmetlerine 4 milyar 342 milyon TL ayırdık.

 Gelecek yıl park bahçelerin bütçeden alacağı pay yüzde 11, sosyal yardım hizmetlerinin yüzde 7, iklim ve sıfır atık yüzde 5, ulaşımın yüzde 3, çevre hizmetlerinin 3, tarımsal hizmetlerin yüzde 1, sağlık hizmetlerinin payı 0,23 ve imar hizmetlerinin payı ise yüzde bin de 4’lükbir payla bütçede yer alıyor” diye konuştu.

“ÖNCEKİ DÖNEM BORÇLANMAYA MECLİS YÜZDE 86 DESTEK VERDİ”

Ayrıca borçlanma ile ilgili de önceki dönem ile kendi dönemi arasında bir kıyaslama yapan Seçer, “Bu dönemde yaptığımız yatırımların, hizmetlerin kendi öz gelirlerimizle gerçekleştirdik. Borçlanma konusunda fazla elimiz rahat değildi. Bunun nedenleri vardı. Meclis izni, ekonomik sebep gibi birçok sebep vardı.

Bir önceki dönem ile bu dönemin kıyaslanması önemli. 2019’da yönetime geldiğimizde yapılan borçlanma bütçenin yüzde 15,5’ydi. Biz bunun sadece yüzde 46,92’sini kullandık ve 164 milyon TL borçlandık.

ÖNCEKİ YÖNETİM BORÇLANMA YETKİSİNİN TAMANINI KULLANMIŞ

Ancak 2015’de bütçenin yüzde 4.22’si, 2016 yüzde 20.16’sı, 2017’de yüzde 24.21’i ve 2018’de yüzde 17.64’ü borçlanma olmuş. Burada dikkat etmemiz gereken husus, örneğin 2016’da bütçedeki borçlanmanın tamamından fazlası kullanılmış, yüzde 110.97 oranında.

Ve bu meclisten izin alınarak yapılmış. Yine 2017’de bütçenin yüzde 24.71i olan 400 milyon liralık bir borçlanma var. Bunun da yüzde 97,64’ü kullanılmış. Yani yine tamamı kullanılmış. 2018’de de toplamda 343 milyon 996 milyon TL borçlanma yetkisinin tamamı kullanılmış.

BİZ BORÇLANAMADIK

2019’da biz gelmişiz ilk yıl önümüzde bulduğumuz bütçenin 349 milyon TL’lik borçlanma tahmini yüzde 46 olarak gerçekleştirmişiz.

2020’de yaptığımız bütçenin yüzde 11’ini borçlanma tahmini olarak hesaplamışız ama hiç borçlanamamışız. 2021’de 9.83’ünü borçlanma olarak bütçeye koymuşuz bunun yüzde 10’unu borçlanabilmişiz. 2022’de bütçenin yüzde 12.66’sını borçlanma olarak planlamışız ama bunun da gerçekleşme oranı yüzde 46.22 olmuş. 2023’te de yıl içinde ayırdığımız 1 milyar 690 milyon TL’lik borçlanmanın yüzde 22.82 oranını gerçekleştirmişiz.

Bizden önceki 2015-2019 arasındaki dönemin bütçeye göre borçlanma oranı yüzde 49. 2015-2019 döneminde bütçedeki borçlanmanın yüzde 86’sınıa meclis tarafından yetki verilmiş. İki dönem arasındaki borçlanma farkı ortada.

Biz 2019’da 2 milyar 246 milyon 949 bin TL ile kasayı teslim aldık. Borç kasası teslim aldık, bu da 400 milyon 225 bin dolara denk geliyordu. Şimdi Ekim sonu itibariyle borcumuz 3 milyar 249 milyon 356 bin TL., dolar karışlığı 14 milyon 696 bin dolar. Yani mevcut borcumuz, devraldığımız borcun 285 milyon 829 bin doları yâni yüzde 71 oranında azalmış” diye konuştu.