HEDİYE EROĞLU
Mersin’in en değerli kurumlarından Erdemli’deki Alata Araştırma Enstitüsü’nde biyodizel üretimi yapmakla eleştirilen Aldo Grup bünyesindeki Veldo Makine Ar-Ge A.Ş., düzenlediği toplantı ile kendini savundu.
Sit kapsamı daraltılarak turizm adı altında imara açılması gündeme gelen Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde kurduğu tesiste gazetecilere açıklama yapan Aldo Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ali Doğan ve oğlu Aldo Grup Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Haluk Veli Doğan, tesise dair açıklamalarda bulundu.
DOĞAL, ÇEVRE DOSTU SAVUNMASI
Veldo Makine’nin Alata’da yaptığı ar-ge çalışmaları ile ilgili olarak, son dönemde eksik ya da hatalı bilgilerden kaynaklanan dezenformatif bazı haberlerin basına yansıdığını söyleyen Veli Doğan, “Aldo Grup olarak geçmişten bugüne her adımımızda son derece şeffaf bir yol izlemeyi kendimize ilke edindik. Enerji, teknoloji, sanayi, turizm ve daha pek çok sektörde, yaptığımız tüm yatırımlarda Mersin’in ve ülkemizin menfaatlerini daima önceledik.
Bugün sizlerin de inceleme fırsatı bulduğu, Alata’daki ar-ge tesislerimiz ülkemizin her yıl milyonlarca dolar kaynağı yurt dışına aktararak temin ettiği pek çok stratejik ürünün tamamen doğal, çevre dostu ve sürdürülebilir şekilde üretilebilmesi için bilimsel ve teknolojik araştırmalar yürütmek maksadıyla kurulmuştur.
Sahip olduğumuz pek çok uygun arazi yerine, bu ar-ge tesislerini Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü içerisinde kurmamızın yegâne sebebi memleketimizin tarım alanında gelişmesi maksadıyla çalışan bu enstitümüzle iş birliği yaparak buradaki faaliyetlerden kaynaklanan atıkları piroliz yöntemi ile yine tarım alanında çığır açacak ürünlere dönüştüren bu teknolojiyi yerinde test ederek geliştirmektir.
“BİYODİZEL ÜRETMEK YA DA ALATA ARAZİSİNİN YAPILANMAYA AÇILMASINDA ROL OYNAMAK GİBİ BİR AMACIMIZ HİÇ OLMAMIŞTIR”
Buradaki tesisler sizlerin de yerinde tespit ettiği gibi âtıl durumda olan bir hayvan barınağı ve boş bir atık alanı değerlendirilerek kurulmuş ve burada tamamen ar-ge çalışması yapılacağı için ilgili kurumlardan ÇED gerekli değildir kararı alınarak hareket edilmiştir.
Basına yanlış aksettirildiği gibi biyodizel üretmek ya da Alata arazisinin yapılanmaya açılmasında rol oynamak gibi bir amacımız hiç olmamıştır. Aldo Grup olarak buna ihtiyacımız da yoktur.
Ar-ge çalışmalarımızı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü yanı sıra Mersin Üniversitesi İleri Teknoloji Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (MEITAM), Karadeniz Teknik Üniversitesi gibi bilim kurumlarımızla birlikte yürütüyoruz.
Bu çalışmalar sonucu elde ettiğimiz Odun Sirkesi’nin bitki korumadan, sulama sularının ph dengesinin sağlanmasına, bitki verimliliğinin yükseltilmesinden anti fungal ve anti bakteriyel kullanımına kadar pek çok faydası bilimsel olarak kanıtlandı ve belgelendirildi. Yine buradaki çalışmalarımız sonucu elde edilen doğal karbonun toprak zenginleştirmeden yüksek teknolojili grafen üretimine kadar sayısız alandaki faydası test edilerek belgelendirildi. Bu ürünlerin havaya, suya, toprağa zarar vermeden, tamamen sürdürülebilir bir şekilde üretilmesini sağlayarak hem Mersin’e hem de ülkemize daha iyi bir geleceğin kapılarını açacak çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
“PİROLİZ GERİ DÖNÜŞÜM PROJEMİZ, İLK 5 PROJE ARASINDA”
Ar-ge çalışmalarımız sonucu elde edilen ürünler sadece bilimsel olarak onaylanmakla kalmadı. Projemiz Akdeniz HUB’ına kabul edildi. Piroliz yöntemiyle elde ettiğimiz odun sirkesi Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bitki koruma ürünü olarak değerlendirilmesi konusunda uygunluk alırken, piroliz geri dönüşüm projemiz ‘Sürdürülebilirlik ve Çevreye Katkı Altın Ödülünü’ ve ‘Sürdürülebilir İş Ödülleri’nde’ ülkemizin en önde gelen firmaları arasında birinciliği aldı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından verilen İnovaLig 2024 Ödüllerinde ise 2300 proje arasından sıyrılarak kendi kategorisinde finale kalan ilk 5 proje arasında yer almayı başardı” dedi.
TARTIŞMALI KONULAR AÇIKLAMA BEKLİYOR
Ancak projeye dair eleştiriler gündeme gelmeye devam ediyor. Toplantı sonrası özellikle araştırmacı yazar Abdullah Ayan, gündeme getirdiği sorularla firmanın işleyişi ile ilgili tartışmalı konulara dikkat çekti.
Ayan, “Veldo ile Alata Araştırma arasında geçmişte imzalanan ve sadece ‘Ar-Ge amaçlı kullanılacağı taahhüt altına alınan tesis' hakkında imzalanan protokol ile sadece ve münhasıran Alata’dan çıkan ağaç dalları - odun- ve meyve atıklarının bu tesiste ham madde olarak kullanılabileceği taahhüt edilmişken. Ancak firmanın, kurumdan çıkan atıklar (Ağaç, Plastik vb.) yerine dışarıdan kamyonlarla plastik atık vb. getirildiği 1. Derece sit alanı olan yerleşkenin kirlenmesine sebebiyet verildiği iddialarına ne diyorsunuz? Bu bertaraf edilmesi gereken plastikleri nereden sağladınız? Plastikleri Alata Araştırma Enstitüsüne sokarken enstitü müdürlüğünün ana ve tek kapısı yerine izinsiz olarak ve enstitü güvenliğini sarsacak biçimde tesisinize kendi açtığınız kapıdan mı içeri aldınız?
ALATA’DA İNŞAAT YAPMAK SUÇ
Veldo/Aldo'ya Alata biyodizel tesisi hakkında sorular: Söz konusu arazinin 1. Derecede doğal sit alanı olduğu ve 1. Derecede doğal sit alanına inşaat yapmanın ceza kanunumuza göre suç olduğu bilinmesine karşın bu Ar-Ge diye başlayıp sonrasında üretime yönelik tesis, nasıl olup ta devlete ait ve korunması yasayla hüküm altına alınmış kamu arazisi üzerine kondurulmuştur? Bu kapsamda entegre nitelikte yapılan tesise ait izin vermesi gereken kurum görüşleri ve herhangi bir inşaat ruhsatı alınmış mıdır?
1. Derece doğal sit alanına beton dökmek bir yana çivi çakmanın Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 65. Maddesine göre 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası gerektirdiğinden haberiniz var mı?
Ar-Ge kisvesi altında üretim tesisi kurduğunuz ve dışarıdan getirdiğiniz iddia edilen plastik atıkları işlediğiniz arazinin 2000 yılından bu yana 1. Derecede doğal sit alanı olduğu kamuoyunun olduğu kadar sizin de malumunuzdur. 1. Derecede doğal sit alanına yapılacak en küçük bir müdahalenin bile Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu iznine tabi olduğu bilinmesine karşın komisyona bu yönde bir müracaat yapılmış mıdır? Yapıldıysa nasıl bir sonuç alınmıştır?
“ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ ALDIK' SAVUNMASININ GEÇERLİLİĞİ YOK”
Veldo'nun 'Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünden ÇED gerekli değildir belgesi aldık' dedikleri savunmanın da geçerliliği yoktur.
Yoktur çünkü, bu türden bir tesisin kurulması için her şeyden önce üzerinde ister kiracı ister mülk sahibi sıfatıyla hakkınız olan bir arazi olması ve bundan da önemlisi ÇED dosyası hazırlanması, halkın bilgilendirme toplantısı yapılması ve sonunda bakanlığın ÇED gerekli değildir kararı alması gerekirdi. Oysa firmaya verilen belge 'arge' ile sınırlıdır. Bir düşünün tanıdığınız biri iş yerinize gelip orada bilgisayarıyla bir deneme yapmak istediğini söylüyor. siz de onu buyur ediyorsunuz. Bir köşede çalışan vatandaş kısa zaman sonra ofise bağımsız bir kapı açıyor ve o kapıdan içeride size ait alanda nargile kömürü üretmeye başlıyor. Ne yaparsınız? Derhal yargıya başvurursunuz. Alata' da yaşananı karikatürize etmeye çalıştım ama inanın yapılan bu anlattıklarımdan da beter.
3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunu gereğince söz konusu araziye inşaat yapılması için izin alınması gerekir ve Zeytincilik Kanununa göre ‘zeytinlik alanların 3 km çevresinde toz, duman, kimyasal atık çıkaran tesis kurulamaz…’ denilmesine karşın, Türkiye’nin en önemli zeytincilik araştırma enstitüsü arazisine atık işleyen ve çevreyi kirlettiği Enstitü Müdürlüğünce tespit edilen tesis en hafif deyimle zeytinciliği korumayı amaçlayan kanuna aykırılık nedeniyle suç değil midir?
VELDO MAKİNE KENDİNE AYRI KAPI AÇTI?
Sson ve kritik soru: Alata Araştırma Enstitüsü ile D-400 karayolu güneyinde kalan sınır bölgesi tel örgülerle koruma altına alınırken ve tek bir güvenlik noktası dışında tesise girilmesi mümkün değilken, 'ARGE' amaçlı diye başlayıp üretime geçirdiğiniz tesise başka bir özel kapı açtınız mı? O kapıdan giren ve çıkan malzeme enstitü tarafından denetleniyor mu?” sorularına yanıt istedi.