Hediye Eroğlu
Mersin’de 2024 yılında tüm kamu kurumlarında toplam 557 proje yürütülürken, bu işlerin toplam proje bedeli 204 milyar 201 milyon 754 bin TL oldu. Projeler için başlangıcından bugüne kadar 79 milyar 128 milyon 863 bin TL harcama yapıldı.
MERSİN’DEKİ PROJELERİN 136’SI TARIM SEKTÖRÜNDEN
Kentet 2024’de ürütülen projelerin 64’ü ulaştırma-haberleşme sektöründe, 136’sı tarım sektöründe, 24’ü enerji sektöründe, 82’si eğitim sektöründe, 17’si sağlık sektöründe, 36’sı turizm sektöründe, 1’i madencilik sektöründe, 11’i imalat, 2’si konut sektöründe ve 184’ü diğer kamu hizmetleri sektöründe oldu. 2024 yılında 193 proje tamamlandı
Devam eden 182 milyar 913 milyon 371 bin TL bedelli 321 projeye 2024 yılı içerisinde 20 milyar 501 milyon 252 bin TL harcandı.
İL TARIM VE ORMAN 16 PROJE İÇİN 6 MİLYON 497 BİN TL HARCADI
Ayrıca İl Tarım Ve Orman Müdürlüğü’nce 2024 yılında tamamlanan 16 proje için 2024 yılında 6 milyon 497 bin TL harcandı.
Bunlar; Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi Projesi, Bitki Sağlığı Uyg. Kont. Prj. - Bitki Sağlığı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Projesi, Hayvan Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele Projesi, İyi Tarım Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ve Kontrolü Projesi, Kadın Çiftçiler Tarımsal Yayım Projesi, Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi, Kontrol Hizmetlerinin Geliştirilmesi Projesi, Organik Tarımın Yaygınlaştırılması ve Kontrolü Projesi, Su Ürünleri Üretiminin Geliştirilmesi Projesi, Sularda Tarımsal Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirliliğin Kontrolü Projesi, Bitki Sağlığı Uyg. Kont. Prj. - Bitkisel Üretim Karantina Hizmetleri, Tarımsal Yayım Hizmetleri Projesi, Tohumculuğun Geliştirilmesi Projesi, Türkiye Tarım Havzaları Geliştirme Projesi, Su Kaynaklarının Balıklandırılması Projesi ve Veteriner Biyolojik Ürünleri ve Soğuk Zincir Koşullarının İzlenmesi Projesi.
149 ÇİFTÇİYE 982 MİLYON TL ÖDEME GERÇEKLEŞTİ
Ayrıca müdürlükçe verilen destekler; 2024 yılı içerinde bitkisel üretim desteklemesi kapsamında 264 milyon 621 bin TL, hayvancılık desteklemeleri kapsamında 213,3 milyon TL ve yem bitkileri desteklemesi kapsamında 149 çiftçiye 6 bin 862,35 dekar alan için 504 bin TL olmak üzere toplam 982 milyon TL ödeme gerçekleşti.
Müdürlüğün faaliyetleri kapsamında; 2024 Yılında Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında 10 milyon 492 bin TL 6 projenin, 6 milyon 412 bin TL bütçesi bakanlık, 4 milyon 80 bin TL’si üretici tarafından karşılandı. Bu proje kapsamında;
Erdemli İlçesindeki mahallelerde 25 üreticiye 109 da alanda bin 744 adet kestane fidanı dağıtımı, Gülnar, Aydıncık ilçelerindeki mahallelerde 84 üreticiye 734 da alanda 22 bin 790 adet badem fidanı dağıtımı, Tarsus İlçesi mahallesinde 139 üreticiye 5.582 da alanda 50.600 kg tohum dağıtımı (1.etap), Tarsus İlçesi mahallesinde 36 üreticiye 1.148 da alanda 33.325 kg tohumu dağıtımı (2.etap), Mut, Mezitli, Erdemli, Toroslar, Anamur ve Bozyazı İlçelerinin mahallelerinde 108 üreticiye 2611 da alanda 43 bin 750 kg nohut tohumu dağıtıldı.
Tarsus ilçesinin mahallelerinde 199 üreticiye 4569 da alanda 254 torba ayçiçeği tohumu dağıtıldı.
Bitki Sağlığı Projeleri kapsamında 5.215 dekar alanda üreticilere 2 milyon 734 bin TL destek sağlandı. Proje kapsamında; Turunçgillerde Akdeniz Meyve Sineği ile Biyoteknik Mücadelede Projesi bin 350 da alanda uygulanmış, üreticilere tuzak dağıtımı yapıldı. Proje bütçesi 1 milyon 316 bin TL oldu.
Faydalı Böcekler Bibere İlaç Oldu Projesi de 80 dekar alanda uygulanmış, üreticilere faydalı böcek ve tuzak dağıtımı yapıldı. Proje bütçesi 590 bin TL oldu.
Örtüaltı Biber Üretiminde Biyoteknik Mücadelenin Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında Akdeniz ve Tarsus İlçelerinde 2.975 dekar alanda sarı- mavi yapışkan tuzak dağıtımı yapılmıştır. Proje bütçesi 703 bin TL oldu.
Yeşilliklerimi Güvenle Tüketiyorum Projesi 750 da alanda uygulanmış olup üreticilere portakal yağı dağıtımı yapılmıştır. Proje bütçesi 75 bin TL oldu.
Turunçgillerde Karahacılı’da Biyolojik Mücadele Projesi 60 dekar alanda uygulanmış, üreticilere faydalı böcek dağıtımı yapılmıştır. Proje bütçesi 50 bin TL oldu.
Organik Tarımın Kontrolü ve Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında yapılan “Akdeniz’de Kadınlar Organik Yeşillik Üretiyor, Yeşil Altın Avokado Organik Tarımla Değerleniyor ve Tarsuslular Organik Sarı Ulak Zeytini Üretiyor” Projeleri için 984 bin TL ödenek ayrıldı.
İyi Tarım Uygulamaları kapsamında Turunçgillerde İyi Tarım Uygulamaları İle Kazancınız Bol Olsun” ve ‘’Çamlıyayla’da Şeftali ve Nektarin İyi Tarım Uygulamaları ile Buluşuyor’’ projeleri için 970 bin TL ödenek ayrıldı.
Bitki Sağlığı Projeleri için Erdemli ve Silifke İlçelerinde 32 üreticiye 450 da limon bahçesinde faydalı böcek salımı yapıldı.
Akdeniz Meyve Sineği Mücadelesi çalışmaları kapsamında 2 bin 500 kg toz ilaç dağıtımı gerçekleştirildi ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gönderilen 1 milyon 400 bin TL bütçe ile 5.600 adet kitle yakalama tuzağı alınarak turunçgil alanlarında Akdeniz Meyve Sineği Mücadelesinde kullanıldı.
Çayır, mera ve yem bitkileri faaliyetleri alanında 25 ton kapasiteli 3 adet kapalı su deposu, yaklaşık 6.000 m uzunluğunda toplama ve isale boru hattı, 15 adet 3 m uzunluğunda galvanizli sacdan suluk, 1 adet (15m x 15m ebatlarında) demir profil, üsttü seyyar branda bez kaplama sabit gölgelik yapıldı.
Tarıma Dayalı Ekonomik ve Altyapı Yatırımları kapsamında 11 proje tamamlanarak 53 milyon 363 bin TL hibe desteği verildi.
2024/19. Etap Sulama Sistemlerinde 88 proje tamamlanarak 7 milyon 771 bin TL hibe desteği verildi.
MERSİN’E KIRSAL DEZAVANTAJLI ALANLAR KALKINMA PROJESİ İÇİN 106 MİLYON 896 BİN TL’LİK BÜTÇE TAHSİS EDİLDİ
Ayrıca Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi kapsamında 2024 yılı bütçesinden Mersin için 106 milyon 896 bin TL’lik bir bütçe tahsis edildi. Bu kapsamda; yüzde 100 hibe desteği ile 1 adet geomembran sulama havuzu yapıldı. Yüzde 100 hibe ile 2 adet sulama ana hattı yaptırıldı. Yüzde 100 hibe ile 3 adet altyapı ve fizibilite çalışması yapıldı. Yüzde 70 hibe ile 46 kişiye su tankeri desteği verildi. Yüzde 80 hibe ile 40 kişiye taşınabilir GES desteği verildi. Yüzde 70 hibe ile 12 kişiye Genç Girişimci Eğitimi gerçekleştirildi. Yüzde 70 hibe ile 10 kişiye kurulum desteği verildi. Yüzde 70 hibe ile 174 kişiye Pülverizatör desteği verildi. Yüzde 80 hibe ile 35 kişiye portatif çadır ağıl desteği verildi. Yüzde 100 hibe ile 6 kişiye Telli Terbiye Sistemli Bağ Demonstrasyonu desteği verildi. Yüzde 100 hibe 10 kişiye badem bahçesi kurulumu desteği verildi. Yüzde 100 hibe ile 28 kişiyle çiftçi inceleme gezisi düzenlendi.
3 PROJE İÇİN 2024 YILINDA 2 MİLYON 561 BİN TL HARCANDI
Tarım ve Orman Bakanlığı 7. Bölge Müdürlüğü’ne de Mersin’de, 2024 yılında tamamlanan 3 proje için 2024 yılında 2 milyon 561 bin TL harcandı. Bu projeler; İstilacı Yaban Türlerin Oluşturduğu Tehdit Yönetimi, Tabiat Parkları Projesi (Anamur-Pullu), ve Sokak Hayvanlarının Rehabilitasyonu oldu.
Faaliyetler kapsamında ise ülkemizdeki 21 adet deniz kaplumbağaları üreme alanlarından 4’ünün bulunduğu Mersin’de ki; Kazanlı (Akdeniz), Alata (Erdemli), Göksu Deltası (Silifke) ve Anamur sahillerinde çalışma yapıldı.
Ayrıca kentte bulunan 50 devlet avlağı, 11 genel avlak ve 1 Adet Örnek Avlak sahası olmak üzere 62 avlak sahası denetlendi.
15 AVCI EĞİTİM KURSU AÇILIRKEN, 408 KİŞİYE AVCILIK BELGESİ VERİLDİ
Kentte 212 bin 360 adet deniz kaplumbağası yavru çıkışı olduğunu belirleyen müdürlük, Deniz Kaplumbağaları Kurtarma Rehabilitasyon ve Bilgilendirme Merkezine getirilen 5 adet deniz kaplumbağasından 1 adedini tedavi ettirerek, yaşam alanlarına bırakılmamasını sağladı.
Müdürlükçe 15 avcı eğitim kursu açılırken, 408 kişiye avcılık belgesi verildi. Böylece kentte toplam belgeli avcı sayısı 3 bin 818, kontrol edilen avcı bin 245 kişi, işlem yapılan avcı sayısı ise 127 oldu.
Ayrıca 400 adet kınalı keklik tabiata bırakılırken, Kara Avcılığı Kanunu’na muhalefetten, Hayvanları Koruma Kanununu ihlal ettiklerinden dolayı 100 kişiye 804 bin TL idari para cezası, 27 kişiye 3 bin TL tazminat cezası verildi.
Kentte bin 14 öğrenciye doğa ve biyo çeşitlilik eğitimi verilirken, Yerel Hayvan Koruma Görevli Eğitimi düzenlenerek 292 kişiye belge verildi.
Ayrıca 166 Yaban Hayvanı ihbarı (yaralı) değerlendirilirken, 43 adedinin tedavisi tamamlanarak doğaya salındı 80 adet hayvanın tedavisi ise devam etti.
Kentte 3 adet Yaban Domuzu Sürek Avı düzenlenirken, 18 adet Yaban Hayvanı Bulundurma belgesi düzenlendi. Yaban hayvanlarının yazın su ihtiyacı için 31 adet su yalağı yapılırken, 2024 yılında alabalık üretim tesislerinde bir milyon 100bin adet alabalık üretimi yapılarak Mersin, K.Maraş, Niğde, Adana, Antalya illerimizde orman içi sulara salındı.
Mersin’de 2024 yılında Doğa Turizmi ile ilgili 6 etkinlik gerçekleştirilirken, katılımcı sayısı bin 994 kişi odu.
DEVAM EDEN PROJELER
Kentte tarımsal üretim alanında devam eden projeler ise şunlar oldu; Mersin-Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas Organize Sanayi Bölgesi yürütücülüğünde 2025 yılında tamamlanacak 300 bin TL bütçeli; Gıda İnovasyon Teknoloji Ve Ar-Ge Merkezi Projesi.
Mersin Üniversitesi yürütücülüğünde 2025 yılında tamamlanacak 400 bin TL bütçeli Anamur Turizm Uygulama Oteli Ve Personel Eğitim Tesisi Projesi.
Ayrıca Mersin Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas OSB’de altyapı çalışmaları devam ederken, ilave alanı içerisinde olan tüm parsellerin tapusu OSB’ye geçti ve tescil süreçleri tamamlandı. İlave alan sonrası hazırlanan Revizyon İmar Planı ve Parselasyon Planı onaylandı. Bölgede 2023 yılı Nisan ayı itibariyle arsa tahsislerine başlanırken, 5 katılımcıya yapı ruhsatı veridi. Devam eden talepler dikkate alınarak yaklaşık 125 ha daha alan için yer seçim süreci başlatıldı. İlave Alan Yer Seçim Komisyon Toplantısı 9 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilirken, yer seçim süreci devam ediyor. TÜİOSB’de ilave alan ile birlikte 10 bin kişinin istihdam edilmesi öngörülmekte.
Yine devam eden yatırımlar kapsamında; Mersin-Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas Organize Sanayi Bölgesi yürütücülüğünde 2025 yılında tamamlanacak 300 bin TL bütçeli
Gıda İnovasyon Teknoloji Ve Ar-Ge Merkezi Projesi’nin sürdüğü öğrenildi.
Son olarak Mersin Üniversitesi yürütücülüğünde 2025 yılında tamamlanacak 400 bin TL bütçeli, Anamur Turizm Uygulama Oteli Ve Personel Eğitim Tesisi Projesi’nin de sürdüğü öğrenildi.
IPARD III KAPSAMINDA 812,3 MİLYON TL YATIRIM TUTARLI 116 ADET PROJE BAŞVURUSU ALINDI
IPARD III kapsamında Mersin İl Koordinatörlüğü; Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması ile Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına yönelik 2,4 milyar TL yatırım tutarlı 91 adet, Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına yönelik 165,3 milyon TL yatırım tutarlı 16 adet, Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirmesine yönelik 812,3 milyon TL yatırım tutarlı 116 adet proje başvurusu alındı.
Başvurusu alınan Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması ile Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına yönelik projelerden yatırım tutarı 507,3 milyon TL yatırım tutarlı 27 adet proje sözleşme imzalamaya hak kazandı.
2024’DE YATIRIM BEDELİ 3.9 MİLYAR TL OLAN 14 PROJENİN AÇILIŞI YAPILDI
Ayrıca kentte 3 Aralık 2024 tarihinde toplam yatırım bedeli 3.9 milyar TL olan 14 projenin açılışı yapıldı. Bu proje içerisinde yer alan 61.000 dekar araziyi sulayacak ve yılda 38 milyon kwh hidroelektrik enerji üretecek olan Sorgun Barajının, toplam yatırım bedeli 2 milyar 600 milyon TL oldu.
Alaköprü Barajı Kesin Kabul Eksikliklerinin Tamamlanması işinin toplam yatırım bedeli 46,6 milyon TL oldu. Alaköprü Barajının mekanik ve elektriksel aksam onarımları yapılarak iş tamamlandı.
Mersin Çamlıyayla Körmenlik Göleti Yükseltilmesi İkmali 2.Kısım işinin toplam yatırım bedeli 33,5 milyon TL oldu. 350 da tarım arazisi sulamaya açıldı.
Mersin İl Merkezi Efrenk Çayı 3.Kısım işinin toplam yatırım bedeli 182,7 milyon TL olurken, 3 mahalle taşkınlardan korundu.
Mersin Yenişehir İlçe Merkezi Öksüz ve Tahtaköprü Dereleri projesinin toplam yatırım bedeli 129,3 milyon TL olurken, 2 bin 200 metre duvar ıslahı ve 4 adet menfez imalatını kapsadı. Çift taraflı 600 metre betonarme duvar ve 1500 metre kargir duvar yapıldı. İş tamamlanarak 2 mahalle taşkınlardan korundu.
Mersin Çamlıyayla Sarıkavak YÜS Sulaması İkmali projesinin toplam yatırım bedeli 14,1 milyon TL olurken, 200 dekar tarım arazisi sulamaya açıldı.