HEDİYE EROĞLU

Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin Nisan ayı toplantısında muhalefetin 2024 yılı Denetim Raporu’na ilişkin eleştirileri damga vurdu. AKP ve MHP, CHP’li Vahap Seçer yönetimindeki belediyeye; özellikle 21/B, 22/B ve 21 F usulüyle doğrudan veya olağan üstü durumlarda tercih edilen ihale yöntemleri, alımlar, basın yayın, temsil ağırlama giderlerine, öz gelirleri attırmama ve tasarruf yapmamaya yönelik sert eleştiriler yöneltti.

Rapor görüşmelerinde ilk olarak söz alan Denetim Komisyonu Başkanı CHP’li Cem Barut, “Ezber bozduk bizler. İlk kez oluyormuş, ayrı ayrı tüm daireleri ziyaret edip yerinde denetim sağlamış olduk” dedi.

“TEMSİL VE AĞIRLAMA GİDERLERİ, MUHTARLIK İŞLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞININ BÜTÇESİNİN 5 KATI”

MHP’li Meclis Üyesi Mehmet İlker Yalçın ise “Denetim raporları, faaliyet raporlarının özeti değildir. Dilini biraz daha güzellemeden uzak tutmak, eleştiriye yatkın, ‘şurada şu vardı, biz bunu tespit ettik’ gibi olması gerekirdi. Çünkü denetlemeyeceksek, faaliyet raporunun özetini çıkartacaksak denetim raporunun bir esprisi yok.

Denetim Raporunun sonuna eklenmiş olan muhalefet şerhleri var. Mesela 13’üncü madde; temsil ve ağırlama giderleri, 9 ilçenin ağırlığını çeken Muhtarlık İşleri Dairesi Başkanlığının bütçesinin 5 katı. Muhalefet şerhi; ‘Bunu saptıyorum ve önünüze koyuyorum’ diyor. Bunun muhalefet şerhi değil de, raporun içerinde yer almasının kimse açısından bir sakıncası yok. Neden çünkü bu bir saptama. Öyle değilse, yani eğer temsil ağırlama giderleri Muhtarlık İşleri Dairesi Başkanlığının bütçesinin 5 katı değilse bununla ilgili bir yalanlama istiyoruz. Ama 5 katıysa da bunun muhalefet şerhinde yazılmasının bir esprisi yok, raporun içine yazılsa da olur. Zaten görünen köy kılavuz istemez. 5 katı mı, 3 katı mı bellidir.

Burada muhalefet şerhlerinin de madde madde okunmasını istiyorduk ama bu mümkün olmadı, kendisini de okumak mümkün olmadığı gibi” dedi.

“ÇOK FAZLA 22/B VE 21/F USULÜYLE İHALELER YAPILMIŞ”

MHP’li Meclis Üyesi İlhan Çokgün de, komisyonun bir üyesi olarak gördükleri eksikleri muhalefet şerhi ile belirttiklerini söyleyerek, “Dikkatimizi çeken konulardan biri çok fazla 22/B ve 21/F usulüyle ihaleler yapılmış. Bu ihale yöntemleri; doğal afetlerde, depremlerde, salgın hastalıklarda, olağan üstü durumlarda yapılması gereken ihale modelleridir. Ama ne hikmetse bizim özellikle Çevre Koruma, Bilgi İşlem ve Sosyal Hizmetler Daire başkanlıklarımız bu konuda çok fazla bu ihale yöntemini kullanmışlar. Bununla ilgili sizden bir açıklama bekliyoruz.

Evet uyum içerisinde çalıştık ama tüm siyasi temsilcilerinin olduğu bir yerde genel sekreterimiz bizim toplantımıza katılmadı. Bunun da sebebini merak ediyoruz. Neden gelmediniz’ dediğimiz de ise ‘genel sekreter bu toplantılara katılmaz’ denildi. Genel sekreter katılmayacaksa biz de katılmayalım. O zaman Denetim Komisyonun çok bir işlevselliği kalmaz.

“İŞ MAKİNALARI KİRALAMALARI ÇOK FAZLA”

İş makineleri kiralamaları özellikle çok fazla ki, bu da dikkatimizden kaçmadı. Bunların bizim kendi öz malımızın olmasını tercih ederdik. Biraz önce 400 otobüsümüzün olduğunu söylediniz. İş makineleri kiralamaları çok yüksek rakamlara tekabül ediyor.

Ayrıca Park Bahçeler Dairesinde kendi imkanlarımız olmasına rağmen kooperatiflerden çok fazla bitki alımını tespit ettik.

Ayrıca kültür sanat faaliyetleri için şehrimize getirilen sanatçıların kaşe ücretlerinin daha önce sizin açıkladığınız rakamların çok kat be kat üstünde olduğunu gördük. Biz zaten gereken raporumuzu yazdık” diye konuştu.

“DENETİM KOMİSYONU RAPORUNDAN ZİYADE FAALİYET RAPORU MAHİYETİNDE DÜZENLENMİŞ”

AKP’li Meclis Üyesi Muhammed Emin Tunçaz’da, tespitlerinin ele alarak, “Komisyon çoğunluk görüşü, bir Denetim Komisyonu raporundan ziyade faaliyet raporu mahiyetinde düzenlenmiştir. Belirtilen hususlar arasında Mersin'imize ve Mersin’lilere faydalı hizmetler için, biz azınlık görüşü temsilcisi komisyon üyeleri de ilgili birimlerimize, idareci ve personeline teşekkür ediyoruz. Ancak belirtilen hususlarda çoğunluk görüşünden ayrıldığımızı Meclis'imizin ve Mersin'lilerin bilgilerine arz ediyoruz. Öncelikle belediye gelirlerinin büyük bir kısmının merkezi idareden gelen gelirlerden oluştuğu tespit edilmiştir. Belediyemizin öz gelirlerinin artırılması konusunda detaylı çalışmaların yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir.

GENELLİKLE DOĞRUDAN TEMİN USULÜ TERCİH EDİLMİŞ

Belediye birimlerimizin hemen hepsinde, fiyat üstünlüğü sağladığı bilinen açık ihale konusu olabilecek pek çok mal ve hizmet alımında genellikle, 4734 sayılı kanunun 22/d maddesine göre doğrudan temin usulünün tercih edildiği ve bazı doğrudan temin kalemlerinde birim fiyatların piyasanın üzerinde olduğu gözlemlenmiştir.

“PAZARLIK USULÜ İHALELERİN SAYISININ FAZLA OLDUĞU GÖRÜLMÜŞTÜR”

Yine alımlarda 21/f Pazarlık usulü ihalelerin sayısının fazla olduğu görülmüştür. Mal ve hizmet alımlarına ilişkin Doğrudan temin yöntemi ile yapılanlar yasal oranları geçmemekle birlikte, mal ve hizmet alımları ile ilgili kalitenin arttırılması ve kaynakların rasyonel kullanılması açısından Doğrudan temin alımlarının azaltılması, bunun yerine açık ihale alımlarının yapılmasının kamusal fayda sağlayacağı değerlendirilmektedir.

“ALIMLARDA KATILIMCI FİRMA SAYISI ARTIRILMALI”

Doğrudan temin ve pazarlık usulü alımlarda katılımcı firma sayısının artırılması, alınan hizmet kalitesini ve fiyat politikasını olumlu yönde etkileyecektir. Farklı ürünlerin ayrı firmalardan alınması konusunda iştigal ve uzmanlık alanının gözetilmesi, hem kaliteli ürün hem de doğru fiyata ulaşmayı mümkün kılacaktır.

“PAZARLIK USULÜ ALIMLARDA ŞARTLARIN UYGUNLUĞUNUN KONTROL EDİLEREK ALIMLARIN YAPILMASI UYGUN OLACAK”

Açık ihale yapılan ve bir sebeple iptal edilen alımlarda, yeniden yapılan ihalenin hukuki sorun olmayan durumlarda yeniden açık ihale yöntemi ile yapılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Pazarlık usulü alımlarda şartların uygunluğunun kontrol edilerek alımların yapılması uygun olacaktır.

Yapım ihalelerinde işlerin uzmanlık alanlarına göre tasnif edilmesi yapılan işin kalitesini artıracak, maliyetini düşürecek ve iş bitirme sürecini hızlandırarak iş kabullerini daha gerçekçi hale dönüştürecektir.

“YATIRIMCI VE İCRACI DAİRE BAŞKANLIKLARI HARCAMALARINDA ORANSAL OLARAK AZALMA VAR”

Yatırımcı ve İcracı Daire Başkanlıkları harcamalarında oransal olarak azalma olduğu görülmüştür. Kentimizin coğrafi büyüklüğü ve hizmet beklentisinin yoğunluğu düşünüldüğünde daha fazla yatırıma ihtiyaç olduğu görülmektedir. Bir şehri büyüten, kıymetlendiren refahını arttıran, orada yapılan yeni, faydalı, isabetli alt ve üst yapı yatırımlarıdır. Dolayısıyla yatırım harcamalarının bütçede olması gereken seviyeye çekilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Yine yatırım ve hizmet önceliğinin, adil ve dikkatli bir değerlendirmeyle tespiti gerekmektedir” dedi.

“BELEDİYE ÇALIŞANLARI TASARRUF EĞİTİMİ VERİLMELİ”

Ayrıca belediyeye bağı kuruluşlar şirketler ve diğer ilçe belediyeleri ile hesaplaşma, mahsuplaşma işlemlerinin zamanında yapılmasının, bilanço ve borç, alacak takibi açısından önem arz ettiğini söyleyen Tunçaz, “Hizmette verimlilik ve harcamada tasarrufunu temini açısından belediyemizin her biriminde eğitim çalışmalarının arttırılmasının faydalı olacağı görülmüştür.

ÖDENEN YÜKSEK KİRALAR BELEDİYE BÜTÇESİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR

Belediyemizin kullanmakta olduğu binaların çok önemli bir kısmının kiralık olduğu tespit edilmiştir. Kiralama bedelleri ve bakım onarım giderleri belediye bütçesini önemli oranda olumsuz etkilemektedir. Belediyemizin büyüklüğü mali gücü ve fiziki imkanları değerlendirildiğinde bugüne kadar bir hizmet binası inşa edilmemesi, geçmişte buna ilişkin teşebbüslerin akim kalması ve halen buna ilişkin bir çalışmanın bulunmaması anlaşılabilir bir durum değildir. Bu önemli ihtiyacın giderilmesi mevcut kira giderlerinin bütçeye olumsuz etkisini ortadan kaldıracağı gibi yapılan hizmetin kalitesini de yükseltecektir” dedi. 

“HİZMET BİNASININ İNŞA EDİLMESİ BELEDİYEMİZİN İMKANLARI VE FİZİKİ KAPASİTESİ DAHİLİNDEDİR”

Başkan Seçer’in bu eleştiriye, “Belediye betona girmemeli” diye yanıt verdiğini söyleyen Muhammed Emin Tunçaz, “Ama en azından bir hizmet binasının inşa edilmesi belediyemizin imkanları ve fiziki kapasitesi dahilindedir. Zira bir başka şekilde Avrupa’dan bir alıntı ile işlevsel olmayan binaların belediye tarafından değerlendirilmesinin ekonomiye kazandırılması mahiyetine ilişkin beyanınız oldu Evet işlevsel olmayan binaları kiralayalım, onları ekonomiye kazandıralım ama sizin de değindiğiniz üzere; hizmet binamızın hizmete uygun hale getirilmesi için yapılan çalışmalar, revizyonlar, hatta bir daire başkanımızın komisyon çalışmaları sırasında hali hazırda yeni tadilat ihtiyacını dile getirmesi nedeniyle bu yeni masrafların imkanlarımız dahilinde yapabileceğimiz kendi binamızda yapılmasının daha uygun olacağını düşünüyoruz.

ARAÇ KİRALAMA TEPKİSİ

Yine belediyemiz bünyesinde hizmet veren iş makineleri ve diğer araçların önemli oranda kiralandığı görülmektedir. Bu durum tersine çevrildiği, araçların öz mal haline dönüştürüldüğü oranda kaynakların daha rasyonel kullanılmış olacağı değerlendirilmiştir.

Toplu taşıma araçlarımızın yenileştirilmesi, taşıma kalitesini ve konforunu yükseltmesinin yanı sıra, giderlerimizin azalmasına da yardımcı olmuştur. Ancak toplu taşıma hizmetlerinde süspansiyonlar nedeniyle önemli oranda zararlar oluştuğu tespit edilmiştir. Bu zararın azaltılması konusunda tedbirlerin alınması faydalı olacaktır.

Diğer araç parkımızın da yenileme programına alınarak giderlerin azaltılması, hizmetin kaliteli hale getirilmesi konusunda önemli olacaktır.

ÖZEL KALEMİN TEMSİL AĞIRLAMA İÇİN SARF ETTİĞİ PARA 100 MİLYON 811 BİN TL

Temsil ağırlama giderleri bütün kamu ve özel kurumlarda olduğu üzere Belediyemizde de zorunlu harcama kalemlerindendir. Öte yandan tasarruf edilebilecek en önemli harcama kalemlerinden biri olduğu da bilinmektedir. 2024 yılında belediyemizde temsil ağırlama, ikramlık, yemek, çiçek, promosyon giderlerinin, merkez dışındaki 9 ilçemizin tüm hizmetleriyle ilgilenen Muhtarlık İşleri Daire Başkanlığımızın bütçesinin yaklaşık 5 katı düzeyinde olduğu dikkate alındığında, önümüzdeki dönemlerde bu kalem harcamalarda daha özenli davranılması ve israftan kaçınılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Muhtarlık Dairesi Başkanlığının 5 katı dedik ama Genel Sekreterlik makamının temsil ağırlama ve ikramlık hususunda harcadığı ödenek 2 milyon 389 bin TL. Yüksek görülmeyebilir ama yine özel kalemin aynı kalemde sarf ettiği para 100 milyon 811 bin TL ve neredeyse tamamı ikramlık, ağırlama bedeli.

“İMKANIMIZ VARKEN BİR ÇOK BİTKİ ALIMININ ÇEŞİTLİ KOOPERATİFLER MARİFETİYLE YAPILDIĞI GÖZLEMLENDİ”

Belediyemizin Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı personeli ve fiziki şartları yeterli olmasına rağmen bir çok bitki alımının çeşitli kooperatifler marifetiyle yapıldığı gözlemlenmiş olup, bu konunun daha hassas ve adil yönetilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Belediyemizce bir kısım mal, hizmet alımlarının belediyemiz şirketlerinden temin edildiği görülmüştür. Her ne kadar belediyemiz şirketleri de olsa bu teminlerin, ihalelerin yapıldığı aşamalarda tam rekabetin sağlanmasının kamunun menfaatine olacağı değerlendirilmektedir.

BASIN YAYIN HARCAMALARI İÇİN TARAFSIZLIK ÇAĞRISI

Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı'nın harcamalarının büyük kısmının 2024 yılında özellikle seçim döneminde tanıtım spotları ile yerel ve genel medyanın desteklenmesi ve kamuoyu araştırmaları için kullanıldığı görülmüştür. Bu konuda yapılan çalışmaların tarafsız, adil ve objektif kriterlere uygun şekilde yürütülmesi gerektiği düşünülmektedir. Zira bütün bu harcamaların tek taraflı bir tanıtım için yapıldığı gözlemlenmiştir. Belediyemizde idare ve yine halkımızın bir kısmının tercihi ile gelen muhalefet bir bütündür. Dolayısıyla basın yayın ve tanıtım çalışmalarında belediyemizin web sitesi dahil muhalefetin de fikirlerinin Mersinlilere aktarılması bu hususta adil davranılması gerektiği açıktır.

BASIN YAYIN SEÇİMDE 42 MİLYON TL HARCAMIŞ

Basın Yayın Halkala İlişkiler Daire Başkanlı 42 milyon 23 bin TL ödeneğinin tamamını özellikle seçim zamanına tekabül eden dönemlerde yine tek taraflı tanıtım, haber, anket, canlı yayın bedeli olarak yerel ve genel medyaya yapılan ödemeler teşkil etmiştir.

Yine anket hizmet alımlarının youtube ve tanıtım organizasyon giderlerinin yüksek olduğu, bu hususta kamu kaynaklarının daha dikkatli kullanılması gerektiği düşünülmektedir.

MİMARİ PROJELER İÇİN DIŞARIDAN HİZMET ALINMAMALI

Belediyemiz tarafından yaptırılan bir kısım mimari projelerin ve imar planları gibi projelerin belediyemiz personelleri tarafından yapılması ve zorunlu olmayan haller dışında dışarıdan hizmet alımı yapılamamsının faydalı olacağı düşünülmektedir. Belediyemizin yaygın bir şekilde  

“FAHİŞ RAKAMLAR ÖDEMEK YERİNE, YEREL SANATÇILARI TERCİH EDELİM”

Belediyemizin yaygın bir şekilde kültürel ve sanatsal faaliyetler yaptığı gözlemlenmiştir. Bu faaliyetlerin, tanınmış sanatçılara organizasyon giderleri ile birlikte, hesaplara yansıyan fahiş rakamlar ödemek yerine, mümkün mertebe yerel sanatçılarla yürütülmesinin, Şehrimizin sanat kültür ve sosyal yaşamı yanında Belediyemizin ekonomik durumuna da faydalı olacağı düşünülmektedir.

Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı tasarruf tedbirleri nedeniyle kitap basımına bütçe ayrılamadığını ifade etmiştir. Ama kaşe ücreti çok yüksek olan bir kısım sanatçılara oldukça yüklü miktarlarda ödemeler yapılmıştır. Yılbaşı gecesi sadece havai fişek gösterilerine 501 bin TL ödeme yapılmış. Bu aslında çevrecilerin de doğru bulmadığı çevreye doğal yaşama, kuşlara zarar veren bu faaliyete verilen 501 bin TL’nin belediyemizin, Mersinlilerin paraları berhava edilmiştir şeklinde bir kanaat uyandırdı bende. Yine yılbaşı kutlamaları sırasında 4 milyon TL civarında bir organizasyon bedelinin verildiğinide tespit ettik. Bunlar tasarrufa dikkat edebileceğimiz aslında belki lazım ama elzem olmayan durumlardır.

“İŞTEN ÇIKARTILAN İŞÇİ TAZMİNATLARI ÖDENMEDİ”

Performans gerekçesi ile işten çıkarılan işçilerin, yargı süreci sonunda hak kazandıkları tazminatların halen tamamen ödenmediği, mağduriyetin sürdüğü görülmüştür. Toplumdan gelen bilgiler bu yönde.

“KENTSEL DÖNÜŞÜME DAHA FAZLA ÖNEM VERİLMELİ VE KAYNAK AKTARILMALI”

Son yıllara ülkemizde ve dünyada meydana gelen doğal afetlerde özellikle yaşanan deprem afetinden sonra yapı stok kontrolümüz geniş çaplı yapılarak, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile koordineli bir şekilde bu husustaki çalışmalara, kentsel dönüşüme daha fazla önem verilmesi ve kaynak aktarılması gerektiği tespit edilmiştir.

SİNEK SORUNU SÜRÜYOR

Bu hususta ayrılan ciddi bütçeye rağmen sivri sinekle mücadele konusunda toplumdan gelen şikayetler dikkate alınarak daha fazla ne yapılabileceğinin değerlendirilmesi gerekmektedir.

SPOR PROJELERİ NE OLDU?

Bütün ilçelerimizde belli okullar tespit edilerek spor salonları yapılması belediyenin projeleri arasında olmasına rağmen, bu hususta bir aşama kaydedildiği tespit edilememiştir” diye konuştu.