HEDİYE EROĞLU

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) kentin ekonomik yapısına ışık tuttuğu Aylık Göstergeler Raporu’nun Haziran ayı sayısı yayınlandı. İşgücünden üretim ve dış verilerine kadar pek çok başlıkta kent ekonomisinin mevcut durumu analiz edilirken, net ihracatçı yapıya sahip olan Mersin’in; son 4 yıldır dış ticaret fazlası ile Türkiye ekonomisine sunduğu katkının daralma eğiliminde olduğu görüldü.

İHRACAT ARTTI

Türkiye genelinde ihracat hacminde önceki iki yılın Ocak-Haziran döneminde gözlenen azalış, Şubat ayı haricinde geçen yılın üzerinde seyir izlemesiyle 2017’nin ilk yarısında yön değiştirdi. 2017’de yıllık bazda ihracat hacmi geçen yıla göre yüzde 8,2’lik artışla 77,5 milyar dolara ulaştı. Yılın ilk çeyreğine azalışla girmesine karşın; Mayıs ayındaki artışın etkisiyle, ikinci çeyrekte ihracat hacmi ilk çeyreğinin üzerinde oldu. 2017’nin Haziran ayında ise geçen yıla göre aylık bazda yüzde 2,3 artarak 13,1 milyar dolara yükseldi.

İTHALAT ARTTI

Türkiye geneli ithalat hacmi ise; önceki üç yılın ilk yarısında gözlenen azalış trendinden 2017’de çıkarak geçen yıla göre yüzde 9’luk büyümeyle 108 milyar dolara yükseldi.

Söz konusu gelişmede Ocak 2017’den itibaren Mayıs sonuna kadar artış eğiliminde olması etkili oldu. Haziran ayında ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5’lik sınırlı azalışla 19,2 milyar dolara geriledi. Çeyreklik dönem bazındaki gelişmeler ihracat ile paralellik gösterdi. Yılın 6 aylık döneminde dış ticaret açığında son 3 yıldır gözlenen azalış eğilimi, 2017’de ithalatın ihracata göre daha hızlı büyümesiyle; 2017’de yerini yüzde 10’luk artışa bıraktı.

MERSİN’DE İTHALAT VE İHRACAT YÖN DEĞİŞTİRDİ

Mersin hinterlandında ise; hem ihracat hem de ithalatta son iki yılın ilk yarısında gözlenen azalış, 2017’de yıllık bazda yön değiştirdi. İhracat 2016 yılına göre yüzde 11,8’lik artışla 4,2 milyar dolara, ithalat ise yüzde 5,6’lık artışla 6,6 milyar dolara ulaştı. Belirtilen dönemde ihracat Türkiye geneline kıyasla daha hızlı arttı; ithalattaki büyüme ise daha yavaş kaldı.

Haziran 2017’de ihracat geçen yıla göre yüzde 5, ithalat ise yüzde 2 azaldı.

Dış ticaret açığında ise; son 3 yılın 6 aylık dönemlerinde yaşanan daralma eğilimi yavaşlayarak devam etti.

MERSİNLİ GIDA FİRMALARI ATAĞA KALKTI

Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracatta son iki yılın 6 aylık dönemlerinde gözlenen azalış, 2017’de gıda ürünleri ve içecek sektörünün katkısıyla yerini yüzde 10’luk artışa bırakarak 741 milyon dolara yükseldi.

Yıllık bazda ithalattaki gelişmeler, ihracat ile paralellik gösterdi; 2017’nin ilk yarısında geçen yıla göre yüzde 18’lik artışla 705 milyon dolara ulaştı. 2017’de söz konusu ithalat artısında tarım ve hayvancılık sektöründeki büyüme etkili oldu. Yıllık bazda hem ihracat hem de ithalat artış hızı Türkiye genelinin üzerinde oldu.

Çeyreklik dönemler bazında Mersin’de ihracat hacmi 2016’nın son döneminde mevsimsellik faktörünün de etkisiyle yılın en yüksek seviyesine ulaştı. 2017’nin ilk çeyreğindeki baz etkisine bağlı azalış, yılın 2. çeyreğinde de devam etti.

İthalatta ise 2016’nın son çeyreğindeki artış, 2017’nin ikinci çeyreğine kadar devam etti. Son 5 yılın 2. döneminin en yüksek seviyesine ulaştı. Aylık bazda Haziran ayı ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2’lik artış en fazla gıda ürünleri ve içecek ile kimyasal madde ve ürünler sektörleri olurken; metal eşya sanayi ise toplam ihracattaki büyümeyi sınırlandırdı. Haziran ayında ithalatın geçen yıla göre yarı yarıya artış kaydetmesinde tarım ve hayvancılık sektörü belirleyici oldu.

Bu veriler net ihracatçı yapıya sahip olan Mersin’in; son 4 yıldır dış ticaret fazlası ile Türkiye ekonomisine sunduğu katkının daralma eğiliminde olduğu görüldü.

Mersin’de 2017’nin altı aylık döneminde ihracatçı firma sayısı bir önceki yıla göre yüzde 8,4 artarak bin 9 adete ulaşırken; Türkiye genelindeki sıralamadaki yeri bir sıra yükselerek 10. sırada yer aldı. İthalatçı firma sayısı ise ile geçen yıla göre değişim göstermeyerek 672 adet firma ile 10.sıradaki yerini de korudu,

DÜŞÜK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERİN İHRACATTAKİ PAYI ARTTI

Yılın ilk yarısında Mersin ili imalat sanayi ürünleri ihracatı geçen yıla göre yüzde 21 genişleyerek 419 milyon dolara yükseldi Sektörün toplam ihracattaki payı ise geçen yıla göre 5 puanlık artışla yüzde 56,6’ya ulaştı. Yılın altı aylık döneminde Mersin ili imalat sanayi ihraç ürünleri teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde; ihracat içerisinde düşük teknolojili ürünlerin payında önceki iki yılda azalış, 2017’de yerini 2,8 puanlık artışa bıraktı.

Orta düşük teknolojili ürünlerin payında ise geçen yılki gerileme 2017’de de 4,6 puanlık azalışla 17,40 seviyesine düşerek devam etti.

Orta-yüksek teknolojili ürünler ihracatının payında son 3 yıldır yaşanan artış eğilimi ise sürdü. Yüksek teknolojili ürünler ihracatının toplam imalat sanayi ürünleri içerisindeki payı

ise geçen yıl ile aynı seviyede kaldı.

İthalat ise yılın altı ayında geçen yıla göre yüzde 1’lik sınırlı artışla 302 milyon dolara ulaştı. İthalat hacmindeki pay ise geçen yıla göre 7 puanlık azalışla yüzde 43’e geriledi. Ancak ithal edilen ürünlerin teknoloji düzeylerinde değişimler gözlendi. İthal edilen orta-düşük teknolojili

ürünlerde geçen yılki azalış devam ederken; düşük teknolojili ürünlerin payı artışa geçti.

Orta-yüksek teknolojili ürünlerin payında geçen yılki artış, 2017’de yön değiştirdi, yüksek teknolojili ürünlerin payı ise geçen yıl ile aynı seviyeyi korudu.

İMALAT SANAYİ DIŞ TİCARETİNDE TEKNOLOJİ AÇIĞI GEÇEN YILA GÖRE DARALDI

Mersin ili imalat sanayi ürünleri dış ticaretindeki gerçekleşmeler teknoloji skorlarındaki gelişmelere göre incelendiğinde; Mersin imalat sanayi ürünleri ihracatındaki teknoloji skorunda, 2015 yılında teknoloji skorunda 2014 yılı aynı dönemine göre yukarı doğru hareketlenmeler ihracat kapsamında üretilen orta-düşük ve orta-yüksek yoğunluktaki ürünlerin imalat sanayi içerisindeki payının arttığına işaret etti.

2016 yılı ilk yarısında teknoloji skorunda yükselişin devam etmesinde orta-yüksek yoğunluktaki ürünlerin imalat sanayi ihracatı içerisindeki payını arttırması etkisi oldu.

2017’nin Ocak-Haziran döneminde ise Mersin imalat sanayi sektöründe ithal edilen ürünlerin teknoloji yoğunluğundaki azalış ve buna karşın ihraç edilen ürünlerin teknolojik düzeyindeki durağanlık ithalat ve ihracat teknoloji skorundaki makasın daralmasında etkili oldu.

İHRACAT ARTIŞINDA BÜYÜK PAY ASYA VE AVRUPA’NIN

Yılın altı aylık döneminde Mersin’den yapılan ihracatın geçen yıla göre yüzde 10 artmasında başta Asya olmak üzere Avrupa ülkeleri etkili oldu. Söz konusu artışa yakın ve Ortadoğu ülkelerinden hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; diğer Avrupa ülkelerinden ise yaş meyve ihracatındaki genişlemenin katkısı oldu. Mersin’in diğer başlıca ihraç pazarları olan Afrika ve Amerika ülkelerinde de yılın ilk yarısında ihracat artışı gözlendi.

Aylık bazda Aralık 2016-Nisan 2017 döneminde azalış trendinde olan Avrupa ülkeleri ihracatı, Mayıs ayında yön değiştirdi, Haziran’da da yaş meyve sektöründeki genişlemenin etkisiyle söz konusu artışı sürdürdü ancak; yılın 2. çeyreğindeki ihracat hacminin, ilk çeyreğin

üzerinde gerçekleşmesi için yeterli olmadı. Asya ülkeleri ihracatı ise aylık bazda Mart ayında 2017’nin en yüksek seviyesine ulaştı, Nisan ve Mayıs aylarındaki azalış Haziran’da yerini durağan yapıya bıraktı; çeyreklik dönem bazında da Avrupa ülkeleri ile paralel gelişmeler gözlendi.

2017’nin Ocak-Haziran döneminde Mersin’in ithalat hacminde geçen yıla göre yüzde 18’lik yaşanan artışta Avrupa ve Amerika ülkeleri etkili oldu. AB ülkelerinden hububat; mineral yakıtlar ve mineral yağlar ile gemiler ve suda yüzen taşıtlar; diğer Avrupa ülkelerinden yağlı tohum ve meyveler, hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; Güney Amerika ülkelerinden ise yas sebze yıllık bazda ithalat artısına katkısı olan sektörler oldu. 2017 yılı altı aylık döneminde 152 ülkeye ihracat, 119 ülkeden ithalat gerçekleştirildi. İhracat yapılan ülke sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre bir adet; ithalat yapılan ülke sayısı 7 adet arttı.