Hediye Eroğlu

Temeli 2013’te atılan ve bugüne kadar 3 kez açılışı yapılan Uluslararası Çukurova Bölgesel Havalimanı’nın “Üstyapı Tesislerinin Yapım İşi” ihalesini TAV aldı. Mersin ve Adana'nın orta kesiminde Tarsus'un Yenice Beldesi'ne bağlı Kargılı mevkiinde projelendirilen Çukurova Havalimanı'nın altyapı ihalesi, Devlet Hava Meydanlı İşletmesince 2012’de yapıldı ve aynı yıl uygulama sözleşmesi imzalandı. 28 Mayıs 2013'te düzenlenen törenle temeli atılan  projede ilk aksaklık 2013’te ihaleyi kazanan müteahhit firmanın içine düştüğü mali kriz sebebiyle iflası ile yaşandı. Bunun üzerine sözleşme feshedildi ve yeniden ihaleye çıkılarak, temel atma töreni tekrarlandı.

HAMDİ AKIN MERSİN’İ SEVDİ

Aradan geçen sürede altyapı çalışmaları gecikmeli olarak sürürken geçen yıl 3’üncü defa temel atma töreni yapıldı. Ancak üst yapı ihalesinin gecikmesi tepki topladı. Konunun uzmanları alt ve üstyapı ihalesinin eş zamanlı yapılarak, çalışmaların hızlanması çağrısında bulunsa da bu pek mümkün olmadı. Havalimanının üst yapı ihalesi ancak önceki gün tamamlanabildi. İhaleyi Tepe ve Akfen Grupları’nın ortak girişimi ile kurulan TAV şirketi aldı. Türkiye’de İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes, Milas Bodrum ve Gazipaşa Alanya havalimanlarını işleten TAV aynı zamanda, Mersin Limanı işletici şirketi ortaklarından Afken Holding’in de kardeş kuruluşu.

İHALE, ADRESE TESLİM Mİ?

Üst yapı ihalesini alan TAV’ın önümüzdeki günlerde çalışmalara başlayacağı açıklanırken, bugüne kadar 3 kez temeli atılan havalimanı projesine ilişkin Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Çiğdem Toker, ‘adrese teslim ihale’ iddiasını gündeme getirmişti. Toker, 30 Mart 2018 tarihinde yayınlanan köşesinde şu ifadelere yer vermişti; “Neredeyse 1 milyar lira (907 milyon 360 bin) yaklaşık yapım değerli bir altyapı projesinin, yine sessiz sedasız 21/b yani davet yöntemiyle ihale edildiğini yazdık. DHMİ’nin (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) 23 Mart’ta yapılan ilk tur sonunda değerlendirmeye alınan 7 teklif arasında ‘en şanslı’ teklifin 906.7 milyon TL ile TAV Tepe Akfen-Nehirsu İnşaat ortaklığına dair olduğunu da not düştük. İlk turda en uygun teklifi vermiş görünen TAV-Tepe-Akfen’in yanındaki Nehirsu İnşaat’ın 4 yıllık bir şirket olduğunu, müteahhitlik sektörünün, yani ‘piyasa’nın, isimleri farklı olsa da Nehirsu’nun da aslında, meşhur Bayburt Grubu ile bağlantılı olduğunu konuştuğunu aktardık. Ve yazıyı ‘Bakalım ikinci tur tekliflerde üstyapı kime kalacak’ sorusuyla tamamladık. İkinci tur dün yapıldı. Çok beklemeye gerek kalmadı. Pazarlıklı ihalenin 2. Turu dün sabah yapıldı. Ve sonuç pek de şaşırtmadı. Duyurduğumuz gibi, ilk turda en uygun teklifi veren ortaklık, dün de 899 milyon 25 bin TL teklif verdi. Bu fiyat teklifinin sınır değer üzerinden olduğu belirtilirken, yüzde 1 indirime bile karşılık gelmiyor. Ve bu komik indirim, ilan edilmeden yapılan milyarlık havalimanı üstyapı işinin kime verileceğinin önceden belli olduğu yolundaki iddiaları güçlendiriyor. Bu kadar düşük bir indirimle sözleşme imzalanmasının kamuya gelecekteki maliyetinin ne olacağı bugünden belirsiz. Zaten yatırımcı kamu kurumları açısından, son dönemlerde öncelikli kriterin, bütçeyi, kamu kaynaklarını gözetmek olmadığı aşikâr. Seçimlere endeksli yatırım takvimi dururken, bütçe kaynaklarını ince eleyip sık dokumadan aktarmak gibi bir dert beklemek, karar vericilere komik bile geliyor olabilir. Havalimanı inşaatı konusunda küresel deneyim sahibi TAV Tepe Akfen’in, genç ortağı konusunda kamuoyuna bir açıklaması olur belki”.

30 MİLYON YOLCUYA HİZMET VERECEK

Projesi, DHMİ Genel Müdürlüğünce hazırlatılan havalimanının yapım maliyetinin 750 milyon lira olması tahmin ediliyor. Yer tesliminin yapılmasından itibaren 550 takvim gününde tamamlanması hedeflenen havalimanı, 30 milyon yolcuya hizmet edecek ve 7 binin üzerinde kişiye istihdam sağlayacak. Hem iç hem dış hat trafiğine açık olacak havalimanı, Adana-Mersin karayoluna, Adana ve Mersin şehir merkezlerine yakın olması dolayısıyla her yere kolay ulaşım imkanı sağlayacak. Proje için yaklaşık 8 milyon metrekare arazi kamulaştırıldı. Tesis 3500x 60 metre pist, 3500x45 metre acil durum pisti, 1000x200 metre apron, 10 bin metrekare kargo terminalinden oluşuyor. Hem iç hem dış hat trafiğine açık olacak havalimanı, konumu itibariyle Adana-Mersin karayolu ile Adana ve Mersin'in şehir merkezlerine yakın olmasına dikkat edildi. Proje kapsamında, pist, ihtiyaç halinde pist olarak da kullanılabilecek paralel taksi yolu, ana pist sonlarında 60 metreye 60 metre emergency pist, emniyet sahaları ve onların sonunda RESA sahaları yer alacak.