GİZEM EKİCİ
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nca periyodik olarak hazırlanan ‘Aylık Göstergeler Raporu’nun Mayıs ayı sayısı yayınlandı. Ülke ve kent ekonomisine ışık tutulan raporda, Mersin hinterlandındaki ihracat hacmi; Ocak ayındaki geçen yıla göre aylık bazda artışını Mayıs ayı sonuna kadar sürdürmesiyle 2018’in Ocak-Mayıs döneminde Türkiye genelinin üzerinde yüzde 19’luk artışla 4,2 milyar dolara ulaştı.
2018’in söz konusu döneminde Mersin hinterlandı ithalat hacmi ise Mart-Mayıs dönemindeki daralmanın etkisiyle yıllık bazda yüzde 1’lik sınırlı azalışla 5,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2018’in Ocak-Mayıs döneminde ithalattaki sınırlı daralmaya karşın; ihracat artışının etkisiyle dış ticaret açığı geçen yıla göre yüzde 38’lik azalış kaydetti.
Mersin firmaları ihracat hacmi son iki yılın Ocak-Mayıs döneminde artış kaydetti.
2018’de yıllık bazda artış hızı geçen yıla göre yavaşlayarak yüzde 9’luk büyümeyle 682 milyon dolara ulaştı. Söz konusu yavaşlamada “gıda ürünleri ve içecek” alt sektöründe geçen yılki ihracat artışının, 2018’de yön değiştirmesi etkili oldu.
Mersin firmaları ithalat hacminde ise önceki iki yılın Ocak-Mayıs döneminde gözlenen artış; yıllık bazda 2018’de yerini yüzde 1’lik sınırlı azalışa bırakarak 587 milyon dolara geriledi. Söz konusu gelişmede “gıda ürünleri ve içecek” ile “atık ve hurdalar” ürün gruplarında geçen yılki ithalat artışının, 2018’de yerini azalışa bırakmasının payı oldu. Mersin’in ihracat hacmi artış hızı Türkiye genelinin kısmen üzerinde gerçekleşti; ithalat hacminde ise Türkiye genelinin aksi yönde gelişmeler gözlendi.
İTHALAT-İHRACAT MAYIS’TA YÜKSELİŞE GEÇTİ
Mersin ihracatı aylık bazda 2018’in Ocak ayından itibaren Nisan ayı sonuna kadar devam eden azalış eğilimi, Mayıs ayında yön değiştirerek yerini yüzde 12’lik artışa bıraktı. 2018’in Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17’lik hızlı artışla yaklaşık 132 milyon dolara yükseldi. Yıllık bazda söz konusu artışa en fazla; geçen yıla göre iki kat artan “meyveler, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkileri” alt sektör grubunun katkısı oldu.
İthalat hacmi ise aylık bazda 2018’in ilk çeyreğinde gözlenen azalış eğiliminden Nisan ve Mayıs aylarında çıkarak yerini artışa bıraktı. Mayıs 2018’de geçen yıla göre aylık bazda yüzde 4’lük artışla 130 milyon dolara ulaşmasında yaklaşık yarı yarıya artan “tahıl
ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünler” ürün grubunun payı oldu.
Dış ticaret fazlası veren yapıya sahip olan Mersin’de, 2018’in Ocak-Mayıs döneminde ihracattaki büyümeye karşın; ithalatın sınırlı da olsa azalış kaydetmesiyle dış ticaret fazlası geçen yıla göre yüzde 180’lik artışla 95 milyon dolar seviyesine ulaştı.
Yılın 5 aylık döneminde kentteki ihracatçı firma sayısı bir önceki yıla göre yüzde 6,2 artarak bin 35 adete ulaşırken; ithalatçı firma sayısı ise geçen yıla göre yüzde 6,9’luk artış ile 587’ye yükseldi.
Türkiye genelinde hem ihracatçı hem de ithalatçı firma sayısına göre 10. sırada yer alan Mersin, geçen yılki yerini korudu.
TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ
2018 yılı Ocak-Mayıs döneminde Mersin ili imalat sanayi ürünleri ihracatı geçen yıla göre yüzde 7’lik daralmayla 321 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Toplam ihracat içerisindeki payı da geçen yıla göre 7,9 puanlık azalışla yüzde 47,1’e geriledi.
İhraç edilen imalat sanayi ürünleri teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde; ihracat içerisinde ağırlığı olan düşük teknolojili ürünlerin payı “bitkisel ve hayvansal katı ve sıvı yağlar“ ürün grubu ihracatındaki gerilemenin etkisiyle geçen yıla göre 10,1 puanlık sert düşüşle yüzde 47,3’e geriledi.
Orta-düşük teknolojili ürünlerin ihracat içerisindeki payı “metal yapı malzemeleri” ile “plastik ürünleri” ürün gruplarındaki ihracat artısının etkisiyle geçen yıla göre 4,9 puanlık artışla yüzde 22,3’e; orta-yüksek teknolojili ürünlerin payı ise “maden, taş ocağı ve inşaat malzemeleri” ürün grubundaki genişlemenin katkısıyla 4,2 puanlık artışla yüzde 27,1’e yükseldi.
Yüksek teknolojili ürünler ise “geçen yıla göre payını 1,1 puan arttırarak yüzde 3,3 olarak gerçekleşti. Söz konusu artışa “hava ve uzay taşıtları” ile “tıpta ve eczacılıkta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünler” alt sektör grubunun katkısı oldu.
2018’in Ocak-Mayıs döneminde imalat sanayi ithalatı ise geçen yıla göre yüzde 6’lık daralmayla yaklaşık 233 milyon dolar olarak gerçekleşti, ithalat hacmi içerisindeki payı ise geçen yıla göre 2,2 puanlık azalışla yüzde 39,6’ya geriledi. İthal edilen ürünler
teknoloji düzeyine göre incelendiğinde; yılın 5 aylık döneminde düşük teknolojili ürünlerin imalat sanayi içerisindeki payı geçen yıla göre 7,1 puanlık sert düşüşle yüzde 30,4’ye geriledi. Söz konusu gelişmede “bitkisel ve hayvansal katı ve sıvı yağlar” alt sektör grubunun payı oldu. Orta-düşük teknolojili ürünlerin ithalat içerisindeki payında geçen yılki yatay seyir, 2018’in Ocak-Mayıs döneminde yerini 1,1 puanlık artışa bırakarak yüzde 19,1’e ulaştı. Orta-yüksek teknolojili ürünlerin ise imalat sanayi ithalatı içerisindeki payı geçen yıla göre 7,8 puanlık artışla yüzde 47,8’lik ağırlıklı paya ulaştı. Söz konusu artışa” pompa, kompresör, musluk ve vana” ile “sentetik kauçuk ve plastik hammaddeler” alt ürün gruplarındaki büyümenin katkısı oldu. Yüksek teknolojili ürünlerin payı ise geçen yıla göre 1,9 puanlık azalışla yüzde 2,7’ye geriledi.
MERSİN’DEN YAPILAN İHRACATTA AVRUPA ÜLKELERİNİN PAYI ARTTI
Mersin’in dış ticaret hacmindeki gelişmeler ülke gruplarına göre incelendiğinde; Avrupa ülkelerinin toplam ihracat performansına olumlu etkisi gözlenirken; Asya ülkelerinin ise
toplam ihracat hacmi artışını sınırlandırdığı görüldü.
Mersin’den Avrupa ülkelerine gerçekleştirilen ihracatın 2018’in ilk ayından itibaren Mayıs ayı sonuna kadar geçen yıla göre artış trendinin devam etmesiyle; yıllık bazda yüzde 57’lik güçlü büyüme gözlendi.
Avrupa ülkeleri ihracat hacmindeki genişlemede “yaş meyve” ürün grubunun katkısı oldu. Önceki yıllarda kentin ihracat hacmi içerisinde Asya ülkelerinin ağırlıklı payı; 2018’in Ocak-Mayıs döneminde Avrupa ülkelerine kaydı. Yılın 5 aylık döneminde Avrupa ülkelerinin toplam ihracat içerisindeki payı geçen yıla göre 13,3 puan artarak yüzde 43,2’ye yükseldi, Asya ülkeleri ihracatında hacimsel olarak daralma paralelinde; payı da 11,8 puan azalarak yüzde 42,3’e geriledi.
2018’in Ocak-Mayıs döneminde Mersin ithalat hacminde ise ihracattaki gelişmelerin aksine Asya ülkelerinde artış; Avrupa ülkelerinde ise azalış görüldü. Avrupa ülkeleri ithalat hacmi içerisindeki payı geçen yıla göre 4,8 puanlık azalışla yüzde 30’a geriledi, Asya ülkelerinin ise 7,6 puanlık artışla yüzde 28’e yükseldi. Yılın 5 aylık döneminde Amerika ve Afrika ülkeleri ithalat hacminde ise geçen yıla göre önemli bir değişim olmadı.
2018’in Ocak-Mayıs döneminde Irak, Rusya Federasyonu ve Suriye en çok ihracat; Çin, Rusya Federasyonu ve Kanada ise en çok ithalat yapılan ülkeler oldu.
Yıllık bazda 2018’de Mersin’den 154 ülkeye ihracat, 124 ülkeden de ithalat gerçekleşti. İhracat yapılan ülke sayısı bir önceki yıla göre 2 adet; ithalat yapılan ülke sayısı ise 11 adet arttı.