HEDİYE EROĞLU

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) ülkenin ve kentin ekonomik hayatına ve gidişatına ışık tuttuğu Aylık Göstergeler Raporu’nun Haziran ayı sayısı yayınlandı. İlk olarak dış ticaret verilerinin ele alındığı raporda, ihracat yılın ilk iki çeyreğinde artış eğiliminin sürdüğü, ithalatın ise ikinci çeyrekte azalışa geçtiği görüldü.

MERSİN’İN HAZİRAN İHRACATI, TÜRKİYE’NİN ÜZERİNDE OLDU

Mersin hinterlandı ihracat hacmi 2018’in tüm aylarında Haziran ayı sonuna kadar geçen yılın üzerinde seyir izlemesiyle; yıllık bazda 2018’de Türkiye genelinin üzerinde yüzde 19’luk artışla 4,9 milyar dolara ulaştı. Mersin hinterlandı ithalat hacmi ise son 4 aydır geçen yıla göre azalış trendinde olmasının etkisiyle; 2018’de yıllık bazda yüzde 3’lük azalışla 6,4 milyar 4’a geriledi. 2018’in ilk yarısında ithalattaki daralmanın aksine ihracatın artış kaydetmesiyle; Mersin hinterlandı dış ticaret açığında geçen yıla göre yüzde 39’luk hızlı azalış gözlendi.

Mersin firmaları 2015-2016 Ocak-Haziran döneminde hem ihracat hem de ithalat hacminde gözlenen azalış; 2017’nin aynı döneminde yerini artışa bıraktı. Mersin ihracat hacminde geçen yılki artış 2018’in ilk yarısında da Türkiye geneli ile yaklaşık aynı seviyede büyüme oranıyla devam etti; ithalat hacmi ise Türkiye genelindeki genişlemenin aksine azalışa geçti. Mersin’in ihracat hacmi 2018’in ilk çeyreğinde geçen yıla göre artışını ikinci çeyrekte de devam ettirmesiyle; yılın ilk yarısında yüzde 7’lik artışla 783 milyon dolara ulaştı.

İthalat hacminde ise 2018’in ilk çeyreğindeki artışın; ikinci çeyrekte yön değiştirmesiyle yıllık bazda yüzde 2’lik azalışla 690 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yıllık bazda ihracat artışına tarım ve hayvancılık sektör grubundaki artışın katkısı olurken; ithalat hacmindeki daralmada ise yılın ikinci çeyreğinde azalışa geçen başta ‘tarım ve Hayvancılık’ olmak üzere; imalat sanayi alt sektörlerinden ‘diğer ulaşım araçları’ ile ‘kimyasal madde ve ürünler’ ile yılın iki çeyreğinde de daralma eğiliminde olan ‘atık ve hurdalar’ etkili oldu.

MERSİN İHRACATÇI VE İTHALATÇI FİRMA SAYISINA GÖRE İLK 10’DA

Mersin ihracatı Haziran 2018’de aylık bazda geçen yılın yüzde 5 altında kalarak 105 milyon dolara; ithalat hacmi ise yüzde 8’lik azalışla 103 milyon dolara geriledi. İhracat hacmindeki söz konusu daralmada ‘gıda ürünleri ve içecek’; ithalatta ise ‘tarım ve hayvancılık’; imalat sanayi içerisinde yer alan ‘radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları’ ile ‘kimyasal madde ve ürünler’in payı olduğu gözlendi. Dış ticaret fazlası veren yapıya sahip olan Mersin’de 2017’nin Ocak-Haziran döneminde ithalat artışının ihracatın üzerinde olmasıyla dış ticaret fazlasında gözlenen daralma; 2018’de ihracattaki büyümeye karşın; ithalatın azalışa geçmesiyle yerini geçen yıla göre yüzde 239’luk genişlemeye bırakarak 93 milyon dolar seviyesine ulaştı. Yılın 6 aylık döneminde Mersin ihracatçı firma sayısı bir önceki yıla göre yüzde 6,1 artarak 1.086 adete ulaşırken; ithalatçı firma sayısı ise geçen yıla göre yüzde 2,7’lik artış ile 697’ye yükseldi. Türkiye genelinde hem ihracatçı hem de ithalatçı firma sayısına göre geçen yılki 10.sıradaki yerini 2018’de de korudu.

MERSİN İMALAT SANAYİ ÜRÜN İHRACATINDA GERİLEDİ

2018 yılı Ocak-Haziran döneminde Mersin ili imalat sanayi ürünleri ihracatı geçen yıla göre yüzde 8 azalarak 377 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Toplam ihracat içerisindeki payı da geçen yılın ilk yarısına göre 7,8 puanlık azalışla yüzde 48,2’ye geriledi. İhraç edilen imalat sanayi ürünleri teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde; ihracat içerisinde ağırlığı olan düşük teknolojili ürünlerin payı ‘bitkisel ve hayvansal katı ve sıvı yağlar’ alt sektöründeki azalışın etkisiyle geçen yıla göre 10,7 puanlık sert düşüşle yüzde 45,9’a geriledi. Orta-düşük teknolojili ürünlerin ihracat içerisindeki payında önceki iki yılın ilk yarısında gözlenen azalış; 2018’de yerini 5,3 puanlık artışa bırakarak yüzde 22,8’e yükseldi. Orta-yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içerisindeki payı ise son 5 yılın ilk yarısında artış eğiliminde olup; geçen yıla göre 4,6 puanlık artışla yüzde 28,1’e yükseldi. Orta-düşük teknolojili ürünlerdeki yıllık bazdaki artışa ‘metal yapı malzemeleri’ ile ‘plastik ürünleri’; orta-yüksek teknolojili ürünlerde ise ‘maden, taşocağı ve inşaat malzemeleri’ ürün gruplarının katkısı gözlenmiştir. Yüksek teknolojili ürünler ise geçen yıla göre payını 0,9 puan arttırarak yüzde 3,1 olarak gerçekleşti.

2018’in ilk yarısında imalat sanayi ithalatı ise geçen yıla göre yüzde 6’lık daralmayla yaklaşık 283 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalat hacmi içerisindeki payı ise geçen yıla göre 1,8 puanlık azalışla yüzde 41,0’e geriledi. İthal edilen ürünler teknoloji düzeyine göre incelendiğinde; düşük teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içerisindeki payı 2018’in altı aylık döneminde geçen yıla göre 4,2 puanlık azalışla yüzde 32,5’e geriledi. Orta-düşük teknolojili ürünlerin payında ise geçen yılın ilk yarısında gözlenen yatay seyir, 2018’de yerini 2,3 puanlık artışa bırakarak yüzde 20,1’e yükselmiştir. Orta-yüksek teknolojili ürünlerin payında ise yıllar itibariyle dalgalı seyir gözlendi. 2018’in ilk yarısında geçen yıla göre 4,6 puanlık artışla yüzde 44,9’a yükseldi. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içerisindeki payında geçen yılki azalış; 2018’de de devam ederek 2,7 puanlık azalışla yüzde 2,6’ya geriledi.

MERSİN’DEN AVRUPA’YA İHRACAT KAN KAYBETTİ

Mersin Avrupa ülkeleri ihracatının 2018’in Ocak ayından itibaren Mayıs ayı sonuna kadar yıllık bazda artış eğiliminin; Haziran ayında yön değiştirmesine karşın; 2018’in ilk yarısında geçen yıla göre yarı yarıya güçlü büyüme kaydetti. Mersin’in diğer başlıca ihraç pazarı olan Asya ülkelerinde ise Şubat ayından itibaren Haziran ayı sonuna kadar azalış trendinin devam etmesiyle; 2018’in ilk yarısında ihracat hacmi geçen yılın yüzde16 altında kaldı. Söz konusu gelişmeler paralelinde; Avrupa ülkeleri ihracatının Mersin toplam ihracat hacmi içerisindeki payı geçen yıla göre 12 puanlık artışla yüzde 41,5’e yükselmiş; Asya ülkelerinin payı ise 11,5 puanlık azalışla yüzde 43,2’ye geriledi. 2018’in 6 aylık döneminde Mersin ithalat hacmi içerisinde ağırlığı olan ülke gruplarından Avrupa ülkeleri ithalatında 2018’in Şubat ayından itibaren Haziran ayı sonuna kadar azalış eğiliminin devam etmesiyle; 2018’de yıllık bazda geçen yıla göre yüzde 19’luk daralma gözlenmiştir. Asya ülkelerinden Mersin’e gerçekleştirilen ithalatta gözlenen yüzde 30’luk hızlı artış ise toplam ithalat hacmi azalışını sınırlandırdı.

Amerika ülkeleri ithalatı ise geçen yıl ile yaklaşık aynı seviyede gerçekleşti. Yılın ilk yarısında Mersin ithalatı içerisinde Asya ülkelerinin payı geçen yıla göre 6,0 puanlık azalışla yüzde 29,3’e gerilemiş; Asya ülkelerinin payı 7,3 puanlık artışla yüzde 29,2’ye; Amerika ülkelerinin payı ise 0,8 puanlık artışla yüzde 30,2’ye yükseldi. 2018’in ilk yarısında Mersin’den Irak, Rusya Federasyonu ve Suriye en çok ihracat; Çin, Rusya Federasyonu ve Kanada ise en çok ithalat yapılan ülkeler oldu. Yıllık bazda 2018’de Mersin; 156 ülkeye ihracat, 126 ülkeden ithalat gerçekleştirdi. İhracat yapılan ülke sayısı bir önceki yıla göre 5 adet; ithalat yapılan ülke sayısı ise 8 adet arttı.