Fark yaratan çalışmaları ile adını dünyaya duyuran Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu şimdide gazeteciler arasında bir network kurulması için elini taşın altına koydu. 

Hediye Eroğlu

Türkiye'nin ilk ve tek Roman Radyosu 'Radio Romano Vast'u kurarak, 3 dilde Roman kültürünü internet üzerinden dünyaya tanıtan Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu, medyada Romanlara dair görünürlü arttırmak ve taleplerini daha fazla duyurabilmek için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. 
Bu kapsamda “Romanların Sesinin Roman Topluluk Radyosu Aracılığıyla Güçlendirilmesi” projesini hayata geçiren federasyon, proje kapsamında Mersin’de düzenlediği çalıştay ile dünyanın dört bir yanından Roman medya çalışanlarını, uluslararası iletişim ağı kurmak için aynı masa etrafında buluşturdu. 

5 ÜLKE VE 8 ŞEHİRDEN ROMAN GAZETECİLER MERSİN’E BULUŞTU
Bir otelde düzenlenen çalıştaya; Hollanda Büyükelçiliği Uzman Danışmanı Deniz Bezirgan, Akdeniz Roman Dernekleri Federasyon Başkanı Ali Daylam, Medya Uzmanı Orhan Galjus ile Kosova, Ukrayna, Hollanda, Makedonya ve Arnavutluk ve Türkiye’den 8 şehirden medya mensupları katıldı.
Uluslararası iletişim ağı kurulması başlığıyla düzenlenen çalıştayda, Türkiye’deki Romanların sesi, Roman radyosu, medyada Romanlar, Avrupa’da Roman gençlerin mücadelesi, ağ iletişimi ve medya teknolojileri, medya ve kalıplaşmış yargılar, gelecekteki işbirliğinin temeli olarak yurttaş gazeteciliği, ortak ağ canlı radyo programı masaya yatırıldı.  

“MEDYA ROMAN GERÇEĞİ GÖRÜNÜR DEĞİL”
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Akdeniz Roman Dernekleri Federasyon Başkanı Ali Daylam, federasyon olarak hem yerel, hem ulusal, hem de uluslararası alanda bir çok proje yürüttüklerini belirterek, destek beklediklerini belirtti. 
Özellikle Roman çocuklarını eğitim ve entegrasyonu, Romanların medyada görünürlüğünün arttırılması, Roman toplulukları adına politikalar üretilmesi ve sorunlarına çözüm üretilmesi için çalıştıklarını aktaran Daylam, “Bugün tarihi bir gün yaşıyoruz. Özellikle Romanların medyada görünmesi ve sesinin daha gür çıkarak medyada gerçek anlamda nasıl rol alacağını masaya yatırmak adına tarihi bir gün yayıyoruz.
Birçok ülkede Roman medyası çok güçlü. Romanların sorunlarının kamuoyu ile paylaşması noktasında önemli bir platform medya. Bizde federasyon olarak bunun bilinciyle 3 yıl önce Roman Radyosunu kurduk. Şimdi Roman Radyosu internet üzerinden yayın yapıyor ancak hedefimiz internet üzerinden görüntülü yayın ve gazete olarak, daha geniş kitlelere ulaşmak” dedi. 

ROMAN AÇILIMI ŞOV KALDI!
Roman açılımına da değinen Başkan Adi Daylam, bu konuyla ilgili pek çok toplantı yapıldığını ancak konunun kamuoyunda farklı boyutlarıyla yer alabildiğini, amacından saptığını ifade etti.
“Ama bundan sonra kuracağımız network ağı ile Romanlar ne istiyor, beklentileri, sorunları ve çözümlerine ilişkin bir bakış açısı geliştireceğiz” diyen Daylam, “Roman açılımında tarihi bir gün yaşanıyordu ama işin sadece şov tarafını gördük ve gerçek gündemi kaçırdık. 
Roman kardeşlerimiz ile yaptığımız istişarede; biz romanlar acılardan sevk mi alıyoruz. Toplum, medya boyutunda Romanlar neden hep bu yanlarıyla ele alınıyor? İşin ana teması kamuda, medyada neden yer almıyor? Sorularına cevap aramak için bu buluşma çok önemli. İşte burada Network ağını güçlendirerek iyi örneklemelerin kamuoyuna duyurulması adına önemli bir buluşmaya imza atıyoruz” diye konuştu. 

ROMAN MEDYASININ GÜNDEMİ FARKLI
Roman gazeteci Orhan Galjus ise Roman medyası üzerine yaptığı konuşmasında, “Gazetecilik yapıyorum ve bir gazeteci olarak gerçek için savaşıyorum. Medya, Romanların günümüzde eşit haklara ulaşması ve sahnede görünür olmaları için gerçekten çok büyük bir önem taşıyor. 
Bu konularla ilgili 1970’li yıllarda yaşamış bir gazetecinin bir sözünü hatırlatmak istiyorum, ‘Sıcak bir düşüncenin getirdiği ışık benim için paradan çok daha önemli’. 
Doğal olarak Roman medyasının karşılaştığı zorluklar ve ilgilendiği konular, diğer medya konular ve sorunlarla aynı değil. Size bugün Avrupa’da Roman dilinde yayın yapan 100 civarında haber kanalının olduğunu söyleyebilirim. Bu yüzden de bugünkü başlığımız aslında ‘network’. Yani biz Roman medya temsilcileri olarak nasıl bir arada çalışacağız. 
Network ağı oluşturmayı biliyorsunuz o yüzden size eko sistemin ne olduğundan bahsetmek istiyorum.

“ROMANLAR GÖRÜNÜR HALE GELMELİ”
Bugün burada Türkiye’deyiz ve ben burada hayatımın büyük bir bölümünü Türkiye’de ki ilk Roman yayın radyosunu kurmuş olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. 
Şuanda Avrupa çapında da çok önemli televizyon yayını yapan veya internet üzerinden yayın yapan Roman radyoları var. Ben de şuan Rusya’da iki dilde yayın yapan bir Roman radyosunun kurulması için çalışıyorum.
Yurtdışında Roman medyasının gelişmesi için Avrupa’da çok büyük mücadeleler verildi. Bugün de burada nasıl bir ağ kurabileceğimiz ve Roman medyasını nasıl daha kapsamlı ve Romanların sorunlarını nasıl daha kapsamlı bir mecra haline getirebileceğimiz konuşacağız. Bugün burada aynı zamanda aramızda genç Roman arkadaşlarımız da var. Genç Roman arkadaşlarımızı da bu sürece dahil etmeliyiz. Roman toplumunun geliştirilmesi ve daha görünür hala getirilmesi için neler yapılabileceğini de tartışacağız” şeklinde konuştu.
 
“NE ROMANLAR MEDYAYI, NE DE MEDYA ROMANLARI ANLAYABİLDİ”
Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu onursal Başkanı Bedrettin Gündeş ise önemli bir gün yaşandığını ifade ederek, “Romanlarla ilgili eğer medya konusunda bir araya geliniyor, bir çalıştay ile ileriye dönük bir çalışma başlatılıyorsa bu gerçekten önemli bir gelişme. Dünyada ne Romanlar medyayı, ne de medya Romanları anlayabildi. Romanlar medyayı çok iyi kullanamadılar. Medyada Romanların sorunlarını gerektiği gibi kamuoyuna aktaramadılar. Demek ki bir problem var. Romanlarda eğer gerçekten biz kendimizi topluma anlatamıyorsak veya medya istenildiği düzeyde bizim eğitimi. Sağlık, barınma alanındaki problemlerimizi kamuoyuna aktaramıyor ve itici gücünü kullanamıyorsa  o zaman bizde kendi medyamızı yaratarak, dünyaya kendimizi anlatmak istiyoruz diyorlar. Bu anlamda da büyük bir mesafe kat ettikleri belli. Dünyanın bir çok yerinde çeşitli yayın organları ile kendirlerini anlatmaya çalışıyorlar.
Bin 50 yıl önce tüm dünyaya yayılmış bir toplum olan Romanlar, ötekileştirilmiş, örselenmiş ve toplum dışında bırakılmış. İşte şimdi tüm dünyaya kendi durumlarını aktarabilmek, algıları değiştirebilmek için kendi içlerinde bu örgütlenmeyi sağlamak istiyorlar” diye konuştu.