Hediye Eroğlu 

TCDD İskenderun Limanı’nın işletme hakkını 2012 yılında 36 yıllığına devralan LimakPort, İskenderun Limanı’nı tamamıyla yeniden tasarlayıp inşa etti. LimakPort adını alan liman, yıllık 1 milyon TEU elleçleme kapasitesiyle bugün Doğu Akdeniz’in en modern ve en büyük konteyner terminallerinden birisi olma özelliğine sahip. Taleplere bağlı olarak kapasitesini her geçen arttıran İskenderun Limanı, Mersin Limanı’nın en büyük rakibi konumuna geldi. 

ÖZELLEŞTİRMENİN 12. YILI…
Mersin Deniz Ticaret Odası (MDTO Genel Sekreter Yardımcısı Halil Delibaş, odanın yayınladığı “Mersin Deniz Ticareti Dergisi”nde konuyla ilgili bir makale yayınlayarak, detayları kamuoyuyla paylaştı.  
Delibaş, “TCDD Genel Müdürlüğü tarafından işletilmekte iken, 11 Mayıs 2007 tarihinde 36 yıl için ‘İşletme Hakkı Devri’ yöntemi ile TCDD limanları içerisinde ilk sırada özelleştirilerek 12 yıllık bir süredir MIP tarafından işletilen Mersin Limanı’nda 12 yıllık özelleştirme sürecinde kargo elleçleme değeri yüzde 85 konteyner hareketi değerleri ise yüzde 107 arttı” dedi.

VERİLER KÖTÜ
Ekonomik kriz nedeniyle bugün 2023 hedeflerinde sapma görülen Mersin Limanı’nın, İskenderun Limanı’nın artan rekabet gücü ile zorlu günler yaşadığına değinen Halil Delibaş, “Mersin Limanı’nın 2008-2018 dönemi elleçleme verilerine bakıldığında; Kabotaj taşımalarında 15 yıl önce başlayan ÖTV’si indirilmiş yakıt uygulamasına rağmen 2018 yılında yüzde 2,1 oranında bir artış yaşandığı görülmektedir. Ayrıca ihracatta 2017 rakamlarına göre, yüzde 12,3 gibi önemli bir artış olduğu, ithalatta ise 2017’ya oranla yüzde 6,2 gibi azalma olduğu görülecektir.
Transit taşımacılıkta ise, 1999 ve 2002 yılları arasında ortalama 500 bin ton kapasitede gerçekleşen taşıma değeri 2002 yılı sonrası oluşan ve 2008 yılı da dâhil devam eden artış trendini 2009 ve 2010’da devam ettirememiştir. 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016
yılında devam eden artışlar 2018’de yüzde 3 gibi bir düşüş oranı ile 2 milyon 833 bin 230 ton olarak gerçekleşmiştir.
Öte yandan Mersin Limanı’nda kargo, gemi ve konteyner elleçleme değerlerine bakıldığında son 3 yılda, mevcut değerlerde 2018 yılında önemli artışlar olduğu görülecektir. Ayrıca bilindiği üzere Mersin Liman İşletmesi 2014 Haziran ayından itibaren 4, 5 ve 6 nolu rıhtımların olduğu bölgeyi gemi trafiğine kapatarak deniz alanında derinleştirme maksadıyla tarama, deniz dolgusu vasıtası ile yeni ve daha uzun ve derin konteyner rıhtımı temin etme ve liman sahası kazanma adına çalışma başlatmış ve bu işlemlerin 2016 Temmuz ayında tamamlanarak hizmete girmesi de limanımızdaki gemi ve kargo elleçlemesini etkilemiştir” dedi.

İSKENDERUN ELLEÇLEMEDE İLK3’E YÜKSELDİ
Türkiye’deki limanlar içerisinde elleçleme tonajı sıralamasında 3’üncü sıraya yükselen İskenderun Limanı’nın, Mersin Limanı’na olumsuz etkilerini de değerlendiren Halil Delibaş, İskenderun’un 2010 yılında yani 8 yıl önceki verilerde sıfıra yakın (721 TEU) olan yıllık konteyner hareketinin, 2018 yılında 512 bin 300 TEU’ye ulaştığını aktardı.
Hinterlantları aynı olan İskenderun ve Mersin Limanları arasındaki rekabetin tamamen Mersin aleyhine geliştiği ve geçen bu 8 yılda yaklaşık 512 bin TEU konteyner hareketi ile 20 milyon tona yakın bir kargonun da İskenderun’a kaydığını belirten Delibaş, “Mersin ve İskenderun limanları arasındaki kargo hareketleri değerlendirildiğinde 2010 yılında
Mersin’in 24 milyon 319 bin 530 ton elleçleme, İskenderun’un ise 21 milyon 546 bin 860 ton elleçleme yaptığını görüyoruz. Yani Mersin’in elleçleme miktarı yüzde 12,9’dan fazla.

İSKENDERUN’UN KARGO ELLEÇLEME YÜKÜ MERSİN’DEN 7,5 KAT DAHA FAZLA
Benzer şekilde 2018 yılı değerlerine göre Mersin’de 33 milyon 91 bin 425 ton elleçleme yapılırken, İskenderun’da 57 milyon 715 bin 999 ton elleçleme yapılmış durumda. Yani İskenderun yüzde 74,4 daha fazla elleçleme yapmış.
Özetle 9 yıllık süreçte Mersin Limanı’nda kargo elleçleme yüzde 36 artmış iken, aynı dönemde İskenderun Limanında ise kargo elleçleme yüzde 268 yani Mersin’den yaklaşık 7,5 kat daha fazla oranında artış kaydetmiş” diye konuştu. 

“MERSİN TEDBİR ALMALI”
TCDD tarafından işletilen limanlardan özelleştirme kapsamındaki 6 limandan sadece İzmir Limanı’nın özelleştirmesinin tamamlanamadığını anımsatan Delibaş, Ayrıca 2010 yılında ihalesi tamamlanan ve 36 yıl işletme hakkını 372 milyon dolar bedelle kazanan Limak Grubu tarafından teslim alınan ve yatırımlarını tamamlayarak 6 yıl önce faaliyete başlayan İskenderun Limanı’nın Mersin Limanı için önemli bir rekabet yarattığını, Mersin’in bu hususta tarife, teşvik, verim ve yeni yatırımlar gibi tedbirleri alması ve uygulaması gerektiğini sözlerine ekledi.