Haber Merkezi

HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, “Hayvancılık sektörü, Türkiye tarımının önemli bir kısmını oluştururken doğru tarım politikalarının uygulanmamasına paralel olarak tarım sorunlarının en çok yaşandığı alanlardan biridir. AKP’nin sermayeyi adeta ihya eden tarım politikaları, hayvancılık sorunlarını çözmek yerine bu sorunların daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi, başta ülkenin hayvansal ürünlerini karşılamak, ülke ekonomisine katkı sağlamak, sağlıklı ve ucuz beslenme açısından coğrafi yapısıyla pek çok imkân sunmasına rağmen, güvenlik eksenli geliştirilen yayla yasakları hayvancılığı olumsuz biçimde etkilemektedir. 90’lı yıllardan itibaren uygulanan yayla yasakları, artık bölge çiftçileri açısından içinden çıkılamayacak bir hal almıştır. Yayla yasakları, bölgedeki valiliklerin keyfi uygulamalarına dönüşmektedir. Yasaklar, valiliklerin çalışma teamüllerine bırakılmayacak kadar önemli ve çözüme kavuşturulması gereken konulardan biridir. Yayla yasakları doğrudan tarım sektörünü ilgilendirdiği için Tarım Bakanlığı’nın bu konuda kapsamlı politikalar geliştirmesini zorunlu kılmaktadır.” diyerek meclis araştırması açılması için talepte bulundu. Turan, gerekçe olarak ise şunları belirtti.
 “Türkiye’de hayvancılık alanında yaşanan sorunlara karşılık Tarım Bakanlığı yeterli desteği sağlayamamaktadır. Hayvansal ürün yetersizliğinde ithalat yapılması, 300 koyun gibi rant amaçlı uygulamaların sonuçsuz kalması hem tüketiciler hem de çiftçiler bakımından çözümden uzak politikalardır. Türkiye’de hayvancılığın temel dinamiğini oluşturan küçük aile çiftçiliğinin ulusal ve uluslararası tarım tekellerini yönlendiren şirketlerin insafsızlığına terk edilmesi hayvancılık alanında yaşanan sorunların kaynağını oluşturmaktadır. 
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde hayvancılıkla geçimini sağlayan çiftçiler, kendi imkânlarıyla büyük tarım tekellerinin sömürü politikalarına karşı hayatta kalmaya çalışmaktadır. Bunun yanında yayla yasakları çiftçilerin hayvancılık faaliyetlerini imkansız bir hale getirmektedir. 
Hayvancılığın önemli yerlerinden biri olan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da periyodik aralıklarla uygulanan güvenlik politikaları karşısında Tarım Bakanlığı’nın hayvancılıkla uğraşan ve küçük aile çiftçiliği sınıfında kabul edilen Koçerlerin(yaylacılar) içinde bulunduğu koşullara kayıtsız kalmasının hiçbir gerekçesi yoktur. Koçerlerin yaylaya çıkmalarının valilerin güvenlik gerekçeleri ile engellenmesi kabul edilebilir bir durum olmadığı gibi bunun pek çok olumsuz sonucu da olmaktadır. Öncelikle yaylalara çıkma konusunda valiliklerin güvenlik gerekçelerine takılan Koçerler, hayvancılık faaliyetlerini bırakma noktasına gelmektedir. Bunun yanında yayla yasakları dolaylı bir biçimde, Türkiye’deki et fiyatını yükselterek, başka ülkelerden et veya hayvan ithal edilmesi, gıda egemenliği gibi sorunlara neden olmaktadır. 
Koçerlerin yayla yasaklarının olmadığı illerde yaylalara çıkmasının engellenmesi de Koçerlik bilinçli olarak bitirilmeye mi çalışılıyor sorusunu akıllara getirmektedir. Geçtiğimiz günlerde koyunlarını ihale ile aldıkları Artvin’in Şavşat ilçesine götürmeye çalışan Koçerlerin Artvin Valiliği’nin kararı ile kente alınmaması yayla yasaklarının yaşanmış en güncel olayıdır. Tarım Bakanlığı’nın bu olaya karşı sessiz kalması ayrı bir skandaldır. Artvin’in Şavşat ilçesine koyunlarını götürmek isteyen Koçerlerin tekrar Iğdır’a götürülmesi için jandarmaların eşlik etmesi, hayvancılığı güvenlik politikalarına kurban edilmesinin göstergesidir. Ayrıca Koçerlerin geri dönüş yolculuğu sırasında yaklaşık 60 koyunun telef olması, pek çok koyunda ciddi derecede rahatsızlıklar görülmesi karşısında Tarım Bakanlığı’nın kayıtsız kalması önemli bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Koçerlerin hayvancılık faaliyetlerinin yayla yasaklarından ne derecede olumsuz etkilendiğinin araştırılması, bölgesel ve tarihsel yayla yasaklarının hayvancılık faaliyetlerine etkisinin verilerinin oluşturulması ve bu konuda kapsamlı politika ve yasal düzenlemelerin hazırlanması Tarım Bakanlığı’nın sorumluluğundadır. Yayla yasakları sadece bölge sorunu olmayıp tüm Türkiye’nin hayvancılık sektörüne etki eden ve valiliklerin güvenlik gerekçesi engellemelerine bırakılmayacak kadar önemli ve çözülmesi gereken bir meseledir.”