SONER AYDIN

Haziran ayının ilk haftasında yapılması planlanan Mersin Pop Festivali’nin iptal edilmesi ile rahat bir nefes alan caretta-caretta deniz kaplumbağaları için bu defa uygulama imar planı tehlikesi yaşanıyor. Mersin kent merkezinde koruma altındaki tek doğal alan olan 100. Yıl (Gümüşkum) Tabiat Parkı binlerce yıldır deniz kaplumbağalarının yumurta bırakma alanıydı ancak bölgedeki uygulamalar nedeniyle yuva sayıları hızla düşüyor. Tabiat Parkı için hazırlanan uygulama imar planını ve plajda meydana gelen kirliliği değerlendiren 
Mimarlar Odası Mersin Şube Başkan Yardımcısı Esra Şahin Burat ve Çukurova İnsan Tohum ve Toprak Atölyeleri (ÇİTTA) gönüllüsü Sema Uğurlu, planın iptal edilmesi için çağrıda bulundu.

“HEM CARETTALAR İÇİN HEM DE BİZİM İÇİN HAYATTA KALMA MÜCADELESİ”
Kaplumbağaların binlerce yıldır Mayıs ayından Eylül ayına kadar Gümüşkum kumsalını kullandığını belirten Mimarlar Odası Mersin Şube Başkan Yardımcısı Burat, “Karaya çıkan kaplumbağalar kumsala yumurtalarını bırakıyor. Yumurtasını bırakan anne denize geri dönüyor. Temmuz ayında geceleri yumurtadan çıkan yavru kaplumbağalar denize doğru ilerliyor. Burası halk tarafından uzun zamandır plaj olarak kullanılıyordu. Yakın zamanda orası mesire alanı olarak ihale edildi. Eğlence organizasyonlarının yapıldığı alanlar yapıldı. Geçtiğimiz günlerde bu alanla ilgili 1/5 bin ve 1/bin ölçekli planları askıya çıkartıldı ve onaylandı. Ortada çelişkili bir durum var. Mimarlar Odası olarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne itiraz dilekçemizi ilettik. Planının hedefi mevcut uygulamaları meşrulaştırmak. Normal şartlarda ses, ışık, gürültü gibi faaliyetlerin yapılmaması gerekiyor ancak bu planla birlikte bunlar meşrulaşacak. Planın tehlikesi orada. Plan ‘deniz kaplumbağalarını koruma planına’ uymuyor. İlk 65 metre koruma alanı olarak belirlenmeli ve hiçbir şekilde çöpe, tahribata izin verilmemeli. 65 metre ile kıyı koruma çizgisine kadar olan mesafede de hassas davranılmalı. Ama plana göre oraya ‘tesis yapılabilir’ deniyor. Bunları yapmak için bir inşaat faaliyeti gerekecek. İlk olarak kirlilik yaratacak. Şu an sahil kirli. Kumsala gelen kaplumbağaların yumurta bırakmadan geri dönüyor. Her dişi kaplumbağa 30 sene sonra bile yumurtadan çıktığı sahile geri dönüyor. Bu uygulamalar uluslararası sözleşmeler aykırı, çevre koruma bilinci içermiyor, kamu yararı gütmüyor. Çünkü orayı özel işletmelere açıyorsunuz. Planda alanının kullanımı ile alakalı belli bir kriter yok. Biz oraya insan girmesin demiyoruz. Elbette ki plaj olarak kullanılsın ancak gece kullanım olmasın. Burada gürültülü büyük etkinlikler yapmayalım. Bu hayatta kalma mücadelesi. Hem carettalar için hem de bizim için. Eğer denizden balık yemek istiyorsak, temiz denize girmek istiyorsak biz ekosistemi korumak zorundayız” dedi. 

“KONSER GİRİŞİMİ BİZİM İÇİN BİR UYANMA OLDU”
Bölgede daha önce yapılması planlanan ancak kamuoyu tepkisi ile ertelenen festivalin başka bir yerde yapılması gerektiğini belirten Esra Şahin Burat, “Konser girişimi bizim için bir uyanma oldu. Etkinlik ertelendi ama onun da olmaması lazım. Çünkü orada kum zambakları, kum tepeleri zarar gördüğü zaman yine büyük tehlike ortaya çıkacak. Bunları anlatmak zorundayız. Hepimizin hayatta kalması için elzem bir şey. Kaplumbağalar bu kıyılarda binlerce yıldır var. Kıyıların asıl sahipleri onlar. 
Yurt dışında bu alanlar çok kıymetli. Yurt dışında bu alanlar plaj olarak kullanılıyor ama gece kullanımı yasak. Etraftaki binalarda da aydınlatma elemanları değiştirildi. Kaplumbağaların kafasını karıştırmayacak ışıklar takılıyor. İnsanlar koruma bölgesinden kaplumbağaların denize gidişini 500 euro vererek izliyorlar. Eğer ticari kazanç elde etmek istiyorsak koruyarak, çocuklarımıza anlatarak da elde edebiliriz. Bunlar bizim için büyük hazineler” diye konuştu.  

“CARETTA-CERATTALARA ‘GİDİN KENDİNİZE BAŞKA YER BULUN’ DİYORUZ!”
Çukurova İnsan Tohum ve Toprak Atölyeleri (ÇİTTA) gönüllüsü Sema Uğurlu da 100. Yıl Tabiat Parkı’nın önemine değinerek koruma altına alınması gerektiğini ifade etti. Bölgenin hafta sonu denize girilen, piknik yapılan bir yer olduğunu kaydeden Uğurlu, “Mersin kent merkezinde kumsal alan kalmadı. Bütün sahiller beton yığını olarak dolduruldu. Bütün yapılaşmanın arasında kalmış, çok bakir bir alan. Aynı zamanda endemik bir tür olan kum zambakları da var burada. Şu an burası içler acısı bir durumda. Her tarafta çöpler var. Caretaa-carettalar için ses, ışık gibi insanı faaliyetler çok büyük tehlike oluşturuyor. Ama bu alan içerisinde yıllardır kullanılan bir kır düğün salonu var. Bunun üzerine bir de imar planı uygulanınca caretta-cerattalara ‘gidin kendinize başka yer bulun’ diyoruz. Deniz kaplumbağaları ekosistem içerisinde çok önemli bir yerdeler. Balıkların üreyebilmesi için gerekli ortamı yaratıyorlar. Örneğin; denizanalarını yiyorlar. Deniz kaplumbağaları olmasa belki bütün Akdeniz’i denizanaları basacak. Burası Mersin’in bir değeri. Hepimizin koruması gerekiyor. Pop festivalinde bütün kent ayaklandı ve iptal edildi. Sanatçılar da duyarlı davrandı. Bu konu kentimizi ve kendimizi sevmekle alakalı” ifadelerini kullandı.