Tarımda dünyada 7’nci, Avrupa’da 1’inci sırada yer alan Türkiye, örtüaltı yetiştiricilikte ise dünyada 4’üncü olarak İspanya ile yarışıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığının verilerine göre, 1940’lı yıllarda Antalya’da başlayan seracılık 1975 ile 1985 yılları arasında en hızlı artışı göstererek tüm Türkiye’ye yayıldı. Son 10 yılda ortalama seracılık işletme büyüklüğü 2 dekar seviyesinden 4 dekar seviyesine yükseldi. 2018’in sonu itibariyle ise Türkiye’nin toplam örtüaltı varlığı 772 bin 91 dekara ulaştı. Çin, yaklaşık 2 milyon 700 bin hektar örtüaltı alanıyla birinci sırada yer alırken, ikinci sırada Güney Kore, ardından İspanya ve Türkiye dördüncü sırada bulunuyor. Türkiye’de seraların yüzde 46’sı plastik seradan oluşuyor. Geri kalanların yüzde 24’ü alçak tünel, 17’si yüksek tünel, yüzde 13’ü ise cam sera.

AKDENİZ BÖLGESİ ÖNCÜ

Örtüaltı üretimde Antalya yüzde 47’lik 3,8 milyon ton payla birinci sırada yer alırken, Mersin yüzde 20’lik 1,6 milyon ton payla ikinci, Adana yüzde 12’lik 970 bin ton payla üçüncü, Muğla ise yüzde 8’lik 657 bin ton pay ile dördüncü sırada yer alıyor. Bu 4 ildeki toplam örtüaltı üretimi yaklaşık 7 milyon ton ile Türkiye’deki üretimin yaklaşık yüzde 87’sini oluşturuyor. Türkiye’nin örtüaltı bitkisel üretim değeri yaklaşık 10 milyar TL'yi buluyor.

Türkiye’deki seraların yüzde 48’inde domates, yüzde 14’ünde salatalık, yüzde 11’inde karpuz, yüzde 9’unda biber, yüzde 4’ünde patlıcan, yüzde 4’ünde muz, yüzde 3’ünde kabak, yüzde 2’sinde kavun, yüzde 2’sinde çilek ve geri kalan yüzde 3’ünde diğer sebze ve meyveler yetiştiriliyor.

Devlet tarafından Bakanlar Kurulu kararı ile kontrollü örtüaltı üretme koşullarına sahip en az bir dekar büyüklüğündeki seralarda Örtüaltı Kayıt Sistemi Yönetmeliği'ne uygun olarak yetiştiricilik yaptığı tespit edilen ve kayıt altına alınan üreticilere Ziraat Bankası veya Tarım Kredi Kooperatiflerince 10 milyon TL üst limite kadar yüzde 25 ile yüzde 75 arası faiz indirimi yapılmak suretiyle kredi kullandırılabiliyor. Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünce yayımlanan 324 ve 335 sayılı Milli Emlak Tebliğleri uyarınca teknolojik ve jeotermal sera yatırımı konusunda en az 10 milyon ABD doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az on kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya hazineye ait taşınmazların kullanma izni veya irtifak hakkı tesis edilebiliyor.

Öte yandan TÜİK verilerine göre örtüaltı sebze üretiminin 7 milyon 535 bin 511 ton, meyve üretiminin 535 bin 515 ton, süs bitkileri üretiminin 1 milyar 211 milyon 202 bin 223 adet olduğu kaydedildi. (İha)