HEDİYE EROĞLU

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Mersin İl Koordinatörü Beytullah Uygur, Mercan TV’de yayınlanan Arka Plan Programına katılarak açıklamalarda bulundu. IPARD 8’inci proje çağrısı ile ilgili bilgiler veren Uygur, yeni çağrı döneminin içeriğinin Mersin’e özel sunulmuş bir proje çağrısı niteliğinde olduğunu söyleyerek, “Mersinlilerin bunu değerlendirmesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.

“HER AŞAMADA YATIRIMCININ YANINDAYIZ”

SORU: TKDK’yi tanıtır mısınız? Neler yapıyor, nasıl destekler veriyorsunuz?

B.UYGUR: TKDK, Tarım ve Orman Bakanlığının ilgili bir kamu kuruluşu. Kurum başkanlığımızın himayesinde taşrada da 42 tane il koordinatörlüğü mevcut.

Avrupa Birliği’nin aday ve potansiyel aday olan ülkelere sağlamış olduğu bir fon var. IPA dediğimiz bu fon, Avrupa Mali Yardım Aracı olarak geçiyor. IPA’nın 5 tane bileşeni var, beşinci bileşeni de IPARD. Bu, Tarım ve Orman Bakanlığı eliyle yürütülmekte. Kurumumuz da Avrupa Birliğinin sağlamış olduğu fonların, belirlenmiş sektörlerde proje karşılığında verilmesini amaçlıyor.

Kurumumuza gelen projeler ilk olarak Proje Değerlendirme ve Seçim Komisyonuna gidiyor, daha sonra uygun bulunanlar için destek kararı alınıyor. Akabinde yatırımcılarımızla sözleşme imzalıyoruz. Ödeme öncesi süreçte yatırımcı, projesinde vaat etmiş olduğu iş ve işleri, uzmanlarımız kontrolü neticesinde yapmaya başlayıp bitirdikten sonra bitirdiğine dair kendilerine bir ödeme talep paketi istiyoruz. Ödeme talep paketinde de yatırımcı yapmış olduğu iş, faturalar, dekontlar, diğer resmi belgelerin tamamı içeriğinde var ve bu belgeler ışığında il koordinatörlüğümüze ödeme talep paketini veriyor. Sonraki süreçte de arkadaşlarımız bir daha kontrole gidiyorlar. Kontroller neticesinde sahada yapmış olduğu işlerin tamamı kontrol ediliyor, kontrol edildikten sonra ödeme birimlerine tekrar dönüş yapılıyor ve ödeme birimi tarafından yapılan dönüş neticesinde yatırımcının yapmış olduğu iş ve işlemlerin tamamının tahakkuk edilip merkeze ödemesi yapılması hususunda bir yazı gönderiliyor ve yatırımcı o minvalde hareket ediyor.

“FRİGOLU ARAÇLAR DESTEK KAPSAMINDA”

SORU: Bu yıl 8’inci çağrıya çıkıldı. 50 milyon Avro gibi dev bir bütçe var. Ama bundan kimler, nasıl yararlanabilecek?

B.UYGUR: Aslında 50 milyon Avro sadece Mersin ilimize has değil, 42 tane ilimizi kapsıyor. Ama çağrının içeriği yönüyle sanki doğrudan Mersin’e hitap ediyor gibi, çünkü bizim özellikle işleme, paketleme ve pazarlama dediğimiz bir tedbirimiz var. Bu tedbir kapsamında, özellikle Mersin’in altyapısının ve sektörlerinin bu anlamda güçlü olduğunu düşünüyoruz.

Mersin’de çok sayıda soğuk hava depoları var. Bu tesislerin en çok ihtiyacı olan araçlar da frigolu araçlar ki bu çağrı kapsamında frigolu araçlar destek kapsamına alındı.

Amaç; meyve sebzelerin hasat sonrasındaki zararını en aza indirgemek. İşletme ile pazar arasındaki özellikle sıcaktan doğabilecek zararlar bu araçlar ile minimize edilebiliyor.

Diğer taraftan işletmelerimizin en büyük ihtiyacı yenilenebilir enerji kaynakları. Bu alanda da önemli desteklerimiz bulunuyor. Ayrıca özellikle süt işleme ve süt toplama sektörlerine yönelik de ciddi desteklerimiz var. Süt toplama tankerleri şuan destek kapsamında.

Diğer taraftan makine ekipmanları dediğimiz mesela forkliftler, soğutma alet ve ekipmanları da, çağrı kapsamında destekleniyor. Destek oranımız gerçek ve tüzel kişiliklerde yüzde 40 ama kooperatiflere yüzde 50 destek veriyoruz. Artı bir de KDV’den muaf tutuluyorlar.

Bizim vermiş olduğumuz destekler kredi değil, hibedir. Yani bu devletin yatırımcıya geri ödemesiz verdiği bir destek türü.

“7/24 KAPIMIZ AÇIK”

SORU: Peki biz bu desteklerden nasıl faydalanacağız, ne yapmamız gerekiyor?

B.UYGUR: Bu desteklerden yararlanmak isteyen yatırımcımızın, mutlak suretle TKDK Mersin İl Koordinatörlüğümüze gelmesi gerekiyor. Kurumumuzda bir yardım masamız var. Burada iletişim uzmanımız mevcut. İletişim uzmanımız, yatırımla ilgili ne yapmak isteniyorsa, hangi konuda yatırım yapmak isteniyorsa bunu uzmanlara bildiriyor. Uzmanlarımızda yatırımcıya bu yatırımı nasıl yapabileceği, kuruma nasıl bir proje sunabileceği, bu aşamada dikkat etmesi gereken hususların neler olduğunu tek tek anlatıyorlar. Proje birimimizde 10 uzman arkadaşımız var. Kapımız 7/24 kapımız açık, gelebilirler ve biz kendilerini bilgilendirebiliriz. Buradaki amacımız şu, proje kuruma girmeden önce sağlıklı, kabul edilebilir ve sürdürülebilirliği olabilecek nitelikte olması.

“PROJE GEÇMEYİNCE MİLLİ BİR KAYIP OLUYOR”

SORU: Projenin kabul süreci çok önemli çünkü çok basit hatalar bile elemelere neden olabiliyor. Bunun önüne nasıl geçilebilir?

B.UYGUR: Kesinlikle. Yatırımcı projeyi hazırlarken müthiş bir zahmet gösteriyor, iyi de bir para harcıyor. Çünkü yapı ruhsatı alıyor, bir danışmanla anlaşıyor, vergi, SSK borçları gibi bir sürü harcama yapıyor. Ancak proje kuruma sunulduktan sonra kabul görmediğinde o paraların hepsi milli bir kayıp oluyor. Bu da yatırımcıyı zor bir duruma sokuyor.

Bu amaçla biz kesinlikle yatırımcının TKDK web sayfamızda yer alan başvuru çağrı rehberlerimize bakmasını istiyoruz. O rehberlere bakarak projelerini hazırlamalarını istiyoruz. Ki projeler en azından sağlıklı bir şekilde kuruma sunulsun. Tabi gelen bütün projelere geçecek diyemiyoruz. Öyle bir şey asla diyemeyiz.

“GÖZÜNÜZ KORKMASIN”

SORU: Projenin kendi içerisindeki varlığına, yapısına göre değişiyor mu zorluğu?

B.UYGUR: Çok ciddi desteklerimiz var, yani sonuçta büyük paralar veriyoruz, bazen de biraz zahmeti oluyor ama gözünüz korkmasın. Bu zahmetli süreçleri il koordinatörlüğümüzle birlikte sürdürmelerini işin doğrusu istiyorum.

Yatırımcı öncesinde kuruma gelip, ben şu işi yapmak istiyorum, şu işi yapacağım, bununla ilgili şu şu hazırlıklarımız var, bunları yaptık derse biz de eksik olduğunu gördüğümüz yerlerde deriz ki şunu da yap. Eklemelerle yatırımcının yol haritası netleşecek.

“İYİ BİR KAZANÇ ELDE EDEBİLMESİNİ İSTİYORUZ”

SORU: Mersin’in TKDK desteklerinden yararlanma potansiyeli yüksek, peki böyle oluyor mu?

B.UYGUR: Mersin pek çok potansiyele sahip, güçlü bir il. Mersinlilerin de bunun farkında olması lazım. Örneğin özellikle su ürünleri yetiştiriciliği desteğimiz Mersin için önemli. Ayrıca makine parkları, üretici örgütlerine yönelik tarım ve hayvancılık faaliyeti gösterenlere yönelik desteklerde Mersin için ciddi.

“PROJE İSTİYORUZ”

SORU: TKDK’nın 42 koordinatörlüğü içerisinde Mersin’in sıralamadaki yeri ile ilgili bir şey söyleyebilir miyiz?

B.UYGUR: Mersin İl Koordinatörlüğü 2012’den buyana faaliyette ve yıllara göre yükselen bir ivmesi var. Örneğin bir önceki çağrı döneminde 3’üncü olmuş. Şu anda tam resmi olmamakla birlikte IPARD 2 programı çerçevesinde 4’üncü sıradayız. En fazla ödeme yapan il olarak ise 4’üncü sıradayız. 2019 yılı itibariyle en fazla ödeme yapan il pozisyonundayız. Yaklaşık 30 milyona yakın hibe, destek olarak yatırımcılarımıza bugüne kadar 2019’un içerisinde ödenmiş. İl koordinatörlüğümüzde görev yapan 64 personel arkadaşımız var. Bu işleri onlarla beraber ekip halinde yapıyoruz. Bu onların başarısı ama 8’inci çağrı için özellikle buradan seslenmek istiyorum; Proje bekliyorum, proje istiyoruz, proje görüşleriniz varsa il koordinatörlüğüne buyurun, gelin bir çayımızı bir kahvemizi için.