Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın, dün tüm dünyayı etkileyen Covid-19 pandemisi nedeniyle bir süredir kapalı olan İran ve Irak gümrük kapılarının yeniden yük taşımacılığına açıldığını duyurması Mersin’de sevinçle karşılandı. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, İran ve Irak sınır kapılarının yeniden uluslararası yük taşımacılığına açılmasını İHA muhabirine değerlendirdi.

“İŞ DÜNYASININ PANDEMİ ÖNLEMLERİYLE İLGİLİ ÖNERİ VE TALEPLERİNİ RAPOR HALİNDE HÜKÜMETE SUNDUK”

Covid-19 ilk ortaya çıktığında dünyada bir kaos olduğunu ve Türkiye dahil birçok ülkenin sınır kapılarını kapattığını anımsatan Kızıltan, ancak Türkiye’de ilk andan itibaren iş dünyasının çok koordineli bir şekilde çalışarak, hem hükümetin hem iş dünyasının önünü açacak tespit ve öneri raporu hazırladığını söyledi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin (TOBB), ülke genelindeki tüm oda ve borsalardan bölgeleriyle ilgili çalışma yapmalarını istediğini anlatan Kızıltan, “Biz, bölgemizin ticari alanları, tarım, sanayi, ihracat gibi her konuda çalışma yaparak bir rapor hazırladık. Bu raporu TOBB’a sunduk. Tüm odalar da raporlarını sundular. Bu raporlar da TOBB tarafından bir araya getirilerek, hükümete iş dünyasının pandemiye karşı alınacak önlemlerle ilgili öneri ve talepleri olarak bir rapor halinde sunuldu” diye konuştu.

“TAMPON BÖLGE ÖNERİMİZ KABUL GÖRDÜ VE IRAK KAPILARI AÇILDI”

Mersin’in bir ihracat ve ithalat kenti olduğuna dikkat çeken Kızıltan, pandemi nedeniyle sınır kapılarının karşılıklı kapatıldığına, ancak bir yandan da ticaretin ve ihracatın sürmesi gerektiğine işaret etti. Pandemi sürecinde, özellikle başta muz olmak üzere, bozulabilecek meyve ve sebze gibi ürünlerin bir an önce sevk edilmesi gerektiğini vurgulayan Kızıltan, bu noktada da rapor hazırlayarak sunduklarını dile getirdi. Kızıltan, “TOBB ile Ticaret Bakanlığı arasında bu konuda hummalı görüşmelerden sonra çözüm önerisi de sunduk. ‘Tampon bölgeler kurulsun. Mersin’den giden araçlar tampon bölgeye bırakılsın, şoför geri gelsin. Karşı tarafın şoförü kamyon, tırı ya da konteyneri tampon bölgeden alsın’ dedik. Bunun üzerinde mutabık kalındı ve ilk olarak Irak kapıları açıldı. Böylece Irak ile ticaret aksamadan devam etti” ifadelerini kullandı.

“MUZLAR LİMANDAN ÇIKAMADI”

Ancak, İran’da pandeminin vahim olması nedeniyle kapıların kapanmasının, özellikle muzda transit ihracat yapan firmaları çok zor durumda bıraktığını söyleyen Kızıltan, bu firmaların bir anda Mersin Limanından koyteynerlerini çıkaramaz duruma geldiklerini anlatarak, şöyle devam etti:

“Gemilerle Güney Amerika’dan muzlar gelmiş, Mersin Limanında soğuk hava sistemli konteynerlere yüklenmiş, fakat İran kapıları kapandığı için gümrük bunlara çıkış vermedi. Konteynerler, mart ayından itibaren limanda çok fazla birikti ve şişmeye başladı. İhracatçımızın uyarmasıyla biz hemen devreye girdik ve TOBB nezdinde bu durumun bakanlık tarafından farkına varılmasını sağladık. Yoğun çabalarımız sonucu hem muzlar hem de diğer birçok ürünün liman dışındaki antrepolara çıkarılmasına olanak sağlandı.”

“ÇOK MÜCADELE VERDİK, ÇOK UĞRAŞTIK. NETİCEDE KAPILAR AÇILDI”

“Biz, İran kapılarının açılması ve transit muz ihracatının sürdürülebilmesi için çok mücadele verdik” diyen Kızıltan, pandemi öncesinde muzlar Iğdır Dilucu Gümrük Kapısından Nahçivan’a götürülüp, oradaki serbest bölgeden İran ya da Türki Cumhuriyetlere sevk edilirken, bir yanlış anlama nedeniyle o sınırın kapatıldığını anımsattı. Muzun, Van Kapıköy Sınır kapısından tren vagonlarıyla gönderilmesine karar verildiğini kaydeden Kızıltan, “Ama tren vagonları yeterli olmayınca büyük bir aksaklık oldu ve ne yazık ki muzlar çürüdü. Çok uğraştık bu konuda. Ticaret Bakanı Pekcan ile video konferans yaptık, gümrük yetkilileri ve sınır kapılarındaki görevlilerle konuştuk. O kadar büyük bir markaj ve kulis yaptı ki, neticede kapılar açıldı. O kadar zarar oldu ama ihracatçı artık bunu fedakarlıkla sineye çekiyor” dedi.

“GÜRBULAK AÇILMASAYDI TÜRKİYE ÖNEMLİ BİR TRANSİT İHRACAT GELİRİNDEN MAHRUM KALACAKTI”

Kapıların kapanmasıyla özellikle İran ile yapılan çalışmalarda pazar kaybının ve ticaretin başka yöne kaymasının en önemli tehlike olarak ortaya çıktığına da dikkat çeken Kızıltan, şunları söyledi:

“İranlı ithalatçı Türk firmalarıyla anlaşarak muz getiriyor. Bizler siparişleri İran’a aktaramayınca İranlılar başka yollar aramaya başladılar ve direkt Güney Amerika’dan firmalarla temasa geçip Umm Kasr Limanına çevirdiler ticareti. İş kaybı, pazar kaybı oldu. Eğer Gürbulak açılmasıydı bu ticaret tamamen oraya kayacaktı ve Türkiye önemli bir transit ihracat gelirinden mahrum kalacaktı. Uzun uğraşlarımız sonucunda geç oldu ama kapılar açıldı ve sorun çözüldü. İran ile iş yapan transit ihracatçımız da sevindi. Muz sadece bir örnekti, diğer ürün kalemlerini de düşünürsek, kapıların açılması iş dünyası ve ihracatçı adına sevindirici oldu. Teşekkür ediyoruz.” (iha)