Haber Merkezi

Mersin Barosu Başkanı Bilgin Yeşilboğaz, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü nedeniyle yazılı açıklama yaptı. Çalışan çocuk sayısının dünyada 152 milyon, Türkiye’de ise 720 bin olduğunu belirten Yeşilboğaz, “Adaletsizliğin yükü çocukların sırtında” dedi.

“DÜNYADA 152 MİLYON, TÜRKİYE’DE İSE 720 BİN ÇOCUK İŞÇİ VAR”

Mersin Barosu Başkanı Bilgin Yeşilboğaz açıklamasında çocuk işçiliğinin, ülkemizin ve dünyanın yaşadığı acil çözüm bekleyen sorunlarından birisi olduğunun altını çizerek, “Çünkü adaletsizliğin yükü maalesef çocukların sırtında.  Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünyada 152 milyon çocuğun ailelerine katkı sunabilmek için tehlikeli koşullarda ve emekleri istismar edilerek çalışmak zorunda kaldığını açıklarken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2019 yılı 'Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları’ çalışmasına göre ise, Türkiye'de 5-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 720 bin olarak açıklanmıştır. TUİK’e göre; Çocukların çalışma nedenlerinde ilk sırayı yüzde 35.9 ile 'hane halkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak' aldı. Söz konusu çocukların yüzde 30.8'i tarım, yüzde 23.7'si sanayi, yüzde 45.5'i ise hizmet sektöründe yer aldı. İşteki durumuna göre çalışan çocukların yüzde 63.3'ü ücretli veya yevmiyeli, yüzde 36.2'si ücretsiz aile işçisi, yüzde 0.5'i ise kendi hesabına olarak çalıştı. Çocukların yüzde 1.3'ü çalıştığı yerde bir yaralanma veya sakatlanmaya maruz kalırken, çocukların yüzde 0,1'i çalıştığı yerde fiziksel, sözlü şiddet veya kötü muameleye maruz kalmakta.

“EŞİTLİK İLKESİ VE AYRIMCILIK YASAĞINA AYKIRIDIR”

İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi’nin raporlarına göre; 2019 yılında en az 67 çocuk iş kazasında hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybeden 67 çocuğun 60’ı, tarım iş kolunda çalışmaktadır. 2020 yılının ilk 5 ayında ise; tamamı tarım iş kolunda çalışan en az 10 çocuk iş kazasında hayatını kaybetmiştir. Çalıştırılan çocuklara ilişkin 2002’den bu yana bir yol kat edilmiştir; ancak hala mevzuatımız tamamıyla uluslararası sözleşmelerle uyumlu olmayıp çocuk işçiliğiyle etkin mücadele için yeterli değildir. Özellikle İş Kanunu kapsamı dışında kalan çalıştırılan çocuklara ilişkin düzenlemeler, İstihdama Kabulde Asgari Yaşa İlişkin 138 Sayılı Sözleşme ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne açıkça aykırı olduğu gibi eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağına da açıkça aykırıdır” ifadesini kullandı.

“CEZASIZLIK POLİTİKASI SON BULMALI”

Çocuk işçiliğinin azaltılması ve nihai olarak ortadan kaldırılması için uluslararası düzeyde sözleşmeler ve antlaşmalar imzalandığını, ulusal düzeyde de iç mevzuatın bu sözleşme ve antlaşmalara göre düzenlemesine yönelik çalışmalar yapıldığını belirten Yeşilboğaz, “ILO'nun 1973 tarih ve 138 sayılı 'Asgari Yaş Sözleşmesi', çocuk işçiliğinin etkili biçimde ortadan kaldırılmasını öngörmektedir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 32. Maddesi, “Taraf devletler, çocuğun, ekonomik sömürüye ve her türlü tehlikeli işte ya da eğitimine zarar verecek ya da sağlığı veya bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlâksal ya da toplumsal gelişmesi için zararlı olabilecek nitelikte çalıştırılmasına karşı korunma hakkını kabul ederler” diyerek, çocuk işçiliğiyle bağlantılı olarak taraf devletlere uyması gereken daha özel yükümlülükleri belirlemiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 50. Maddesi, ‘Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve kadınlar ile bedenî ve ruhî yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar…’ hükmünü taşımaktadır. Çocuk işçiliğiyle mücadele için çocukların çalışmalarına yasak getirmek yeterli değildir.  Çocukların, istismara ve emeklerinin sömürülmesine karşı etkin şekilde korunabilmesi için ülkedeki yaşam koşullarının düzeltilmesi gerekir. Bu da sosyo-ekonomik politikaların sosyal devlet ilkesi çerçevesinde uygulanmasıyla, ayrıca cezasızlık politikasının son bulmasıyla mümkündür”

“ÇOCUKTAN İŞÇİ OLMAZ”

Dünya Çocuk İşçiliği İle Mücadele’ adlı bir günün varlığı, tüm insanlığın utancı olması ve bu utancın son bulması gerekir. Çünkü çocuktan işçi olmaz. Çocuktan sadece çocuk olur. Çocuklar hayatın yüküyle değil, var olan haklarıyla yaşayabilmelidir. Çocuk işçiliği hak çalmaktır. Çocukları her türlü ihmal ve istismardan korumak devletin yükümlülüğü olup; çocuklarımızın haklarının ve geleceğinin çalınmasına kimse ortak olmamalıdır, sessiz kalmamalıdır. Çocuklarımızın haklarına sahip çıkarak onları korumak, çalışmaları yerine okullarda eğitim almalarını sağlamak için herkesi göreve davet ediyoruz” şeklinde konuştu.