AYŞENUR ÖNAL

Serbest mesleklerle uzun yıllardır çalışan Romanlar, düzenli gelir getiren mesleklere yönelmek istiyorlar.  Ulusal ve yerel temsilciler ile bu konuda masaya oturarak kalıcı çözümlerin acilen yapılması gerektiğini söyleyen Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu Başkanı Ali Daylam, siyasetten arınılmış bir şekilde, insani ve ahlaki sorun haline gelmiş olan Roman sorununun çözülmesini istedi. Çözüm için ellerinde birçok verinin olduğunu da vurgulayan Daylam, bu kaynakları beraber değerlendirelim çağrısı yaptı.

“MERSİN’DE MODEL YARATMAYA ÇALIŞIYORUZ”

Uzun süredir Mersin’de tüm dünyaya örnek olacak projeler için çalıştıklarını belirten Dalyam, “Biz burada bir model yaratmaya çalışıyoruz. Yarattığımız modeli yerel yönetimlerin, hükümetin alıp kullanmasını istiyoruz. Bizim derdimiz hem yerel yöneticilerden, hem hükümetten romanlarla ilgili; eğitim, sağlık, barınma, insani gereksinimler neyse onların burada uygulanması. Erken yaş evliliği, madde bağımlılığı gibi bütüncül sorunlar var. Roman meselesine bir yerden yaklaşırsan birçok şey eksik kalır ve sorunu çözemeyiz. Bütüncül bir yaklaşım sergileyerek romanların genel durumlarına uygun projeler üretebilmeyi amaçlıyoruz. Biz birçok alanda çalışıyoruz. Çarşı’da kreşlerimiz var, radyolarımız var, kamış atölyemiz var ve burada istihdam yaratmaya çalışıyoruz. Unutulmaya yüz tutmuş sepet örücülüğüne farklı bir bakış açısı getirmeye çalışıyoruz ve biraz daha turizme yatkın hale getirmeye çalışıyoruz” dedi. 

“YEREL DİNAMİKLERE İHTİYACIMIZ VAR”

Federasyon olarak bütün bunları kendi kaynakları ile yapmalarının zor olduğunu belirten Daylam, “Bunların biraz daha sürdürülebilir olması için yerel dinamiklere ihtiyacımız var. Kaymakama, valiye, büyükşehire ve ilçe belediyelere, ayrıca diğer sivil toplum kuruluşlarına ihtiyaç var. Bizim geleneksel mesleklerimiz ile ayakta kalma şansımız kalmadı. O yüzden bizim yeni, modern, şehrin ihtiyacı olan alanlarda insan yetiştirmemiz lazım. Yeni iş güçlerine ihtiyacımız var. Bu malum kurumlarla da iş birliği yapabilmemiz için de, diğer birimlerimizle bir araya gelerek bu sorunları çözmeliyiz. Biz federasyon olarak yaptığımız çalışmalarda spesifik olarak farklı alanlarda çalışmaya çalışıyoruz. Her alan o kadar sıkıntılı ki grift bir sorun var” sözlerine yer verdi.

“İNSANLAR ÇOK ÇARESİZ”

Yaşanılan maddi sıkıntıların çocuklara eğitim noktasında yansıdığını ve bu durumun sürekli bir yoksulluğa sebep olduğunu belirten Daylam, “Okullara, kreşlere giden roman öğrencisi yok, çünkü ücret istiyorlar. Ama biz burada ücretsiz bir şekilde imkanlar sağlıyoruz. Durum böyle olunca sıkıntılar çözülüveriyor. Bu çözümler tek bir belediyenin sunması gereken şeyler değil. Mersin ile birlikte çözüme kavuşabilir. Bu yüzden vali ile görüşmeye çalışıyoruz. Mesela biz burada hasır işi yapıyoruz. Mobilya, şemsiye, kamelya işleri yapıyoruz, otantik işler. O işleri belediyeler bize sunsa 50-60 kişi buradan ekmek yiyecek. Hizmet sektöründeki birçok arkadaşımızı oraya yerleştirme imkanımız olacak. İnsanlar çok çaresiz. Haliyle onları işlevsel hale getirebilmek için ortak akıla ihtiyaç var. Biz de ‘Gelin beraber bu işi çözelim’ diyoruz. Elimizde birçok model de var. Balkanlarda yaşayan romanların oradaki uygulanan politikaların neticesinde dönüşümler sağlanmış. Bunları oturup konuşalım diyorum” diye çağrı yaptı.

“PANDEMİNİN EN ÇOK ACISINI ÇEKEN ROMAN GURUPLARI OLDU”

Mersin’de 45 bine yakın Roman vatandaşı olduğunu söyleyen Daylam, “Bunların bir çoğu merkez mahallelerde yaşıyor. Üniversite ile yaptığımız çalışmalar sonucunda romanların işsizlik oranı yüzde 96,5. Daha çok marjinal işlerle çalışıyor roman grupları, bir kısmı müzisyenlik ile uğraşıyor. Haliyle bir birikimleri de olmadığı için pandemi dönemini çok kötü geçirdiler. Bazıları devletin verdiği bin TL’yi aldı. Birçoğu kirada oturuyor zaten. Haliyle bu süreç iyi yönetilmedi. Pandeminin en çok acısını çeken roman gurupları oldu. Çünkü sürekli bir geliri olmayan guruplar. Bir de ellerinde avuçlarında zaten yoktu, çok kötü yakalandılar bu sürece” dedi.

“İNSANİ VE AHLAKİ BİR SORUN”

Çözüm için yerel yöneticilere seslenen Daylam, “Yerel yöneticileri her şeyden arınarak, tüm siyasi algıları arkada bırakarak bu işin çözülmesi noktasında bir araya gelmesi gerekiyor. Çünkü roman meselesi bir partinin meselesi değil. Sonuçta insani ve ahlaki bir sorun haline geldi. Beraber iş birliği yapılarak, bir strateji belirlenmeli. Uzun vadeli ve sürdürülebilir işlerle roman sorununu bitirebiliriz” dedi.