HEDİYE EROĞLU- AYŞENUR ÖNAL
Geçtiğimiz yıl Mart ayında Covid-19 pandemisinin Türkiye’de görülmesinin ardından birçok sektör durma noktasına geldi. Özellikle belli bir sezonda kazanç elde eden düğün sektörü, yaşanılan mağduriyetlerine çözüm istiyor.
Sektörün öncü iş kollarından olan ve çoğunluğu kadınlar tarafından işletilen gelinlikçiler, zordaki sektöre destek çağrısı yaptı. Yaşanılan ekonomik kayba bir yıl direnen sektör temsilcileri; kiraları, faturaları ödeyemeyecek durumda olduklarını ve hep gecikme talep ettiklerini söyledi. Hükümetten ve yerel yönetimlerden bir çözüm bekleyen gelinlikçiler, en azından kira ve fatura yükünden kurtulabilmek istiyor.
KADINLAR DESTEKLENMELİ
Arzum Moda Evi işletmecileri Rahime Soy Kandemir ile Gülşen Şimşek, sektörün zorda olduğunu, piyasaların rahatlatılması için maliyetlerinin azaltılması, vergi ve kira indirimi il devlet desteklerine erişimin kolaylaştırılmasını istediler.
Gelinlik sektörünün daha çok kadın işletmeleri olduğunu aktaran Rahime Soy Kandemir ile Gülşen Şimşek, uzun yıllar süren mücadeleler ile ekonomide, iş dünyasında var olabilme başarısı gösteren bu kadınlara sahip çıkılması, destek verilmesi gerektiğini ifade ettiler.
“COVİD-19 BİZİ MAHVETTİ”
Kısıtlamaların başında düğün yasaklarının gelmesiyle dükkanlarını kapatmak zorunda kaldıklarını söyleyen Çağdaş ve Yasemin Modaevi sahibi Yasemin Kay, “Düğün yasak olunca, nikahtan gitti gelinler hep. Bunlar bizim için çok büyük sıkıntılar oluşturdu. Özellikle gelinlik sektörünü derinden vurdu Covid-19, mahvetti bizi. Yapabileceğimiz ve yapılabilecekler neler, bilemiyoruz ama en iyi şekilde nasıl atlatırız diye düşündük. Hep birlikte eleman sayısını azaltarak, belli günlerde çalışarak ilerlemeye devam etmeye karar verdik bu aşamada, ama bakalım” dedi.
“ÖZELLİKLE BU YIL ÖDEMELERDE ÇOK ZORLANDIK”
Düğün yapamayacak çiftlerin bu süreçte gelinlik yerine nikah elbiselerine yöneldiğini söyleyen Kay, “Yani çoğunluğu erteledi, ertelemenin dışında nikah yapanlar ve hiç gelinlik giymeyen, bizden ayırtılmış gelinliklerini alamayan çok gelinlerimiz oldu. 2019 yazına bakarken, 2020 yazı arasında çok büyük bir fark oldu. Çünkü düğün olmayınca bizde de gelin olmuyor. Biz özellikle bu yıl ödemelerde çok zorlandık. Temmuz, Ağustos ayı gibi biraz açıldı, bir hareketlilik oldu onun dışında tamamen durdu.
Sektörde en büyük darbeyi yiyenler restoranlar ve biziz. Bize en azından kira spotajlarını almayalım, kira bedellerini biraz düşük tutalım ya da belli aralıklarla ödemeyi yapı, peşin yapmayın gibi taleplerimiz olabilir iş yeri sahiplerinden ama pek sanmıyorum böyle yapacaklarını” diye konuştu.
GELİNLİKÇİLERİN TALEPLERİ NET!
Devletin ve belediyelerin bu süreçte kendilerini yalnız bıraktığını söyleyen Kay, “Şuan bizim kiramız geldi ve geçiyor. Süre istedik, 1 ay müsaade edin ona göre biz bir konuşalım dedik. İş yeri sahibimiz bize yardımcı oldu bu noktada. Bizim burada çok fazla gelinlikçi arkadaşımız var, çevremin hemen hemen hepsi gelinlikçi ve hepimizin düşünceleri aynı.
Devletin ve belediyelerin bize en büyük desteği kira spotajını almamak olabilir. Vergilerde belirli indirimler yaparak bu şekilde yola çıkarlarsa bize yardımı dokunur. Aslında baktığımızda çok bir şey değil ama bizim için çok büyük bir destek olur. Belediyelerden de isteğimiz toplu nikahlarda tek bir firmaya bağlı kalmayıp, bütün gelinlikçilerden almaları. Yani 300 kişilik bir düğün yapılıyorsa bunu tek bir firmadan değil de herkese paylaştırsa daha güzel olur” çağrısı yaptı.
“HES KODU İLE DÜĞÜN YAPILABİLİR”
Bir an önce düğünlerin yapılması gerektiğini belirten Kay, “Sosyal mesafeli de olsa bir şekilde düğünlerin açılması lazım, bizim ayakta durabilmemiz için. Düğün salonlarında da Covid-19 bulaşının önüne geçilebilir. HES odu ile düğün salonlarına giriş yapılırsa önüne rahat rahat geçilebilir. şu anda 30 kişilik düğünler var deniliyor. 30 kişi için salona ve gelinliğe para vermek istemiyor. Çünkü takı ile düğün yapılır bizim kültürümüzde. İnsanlar bunun için düğün yapıyor, insanlar gelmeyince de bundan vazgeçiliyor. Ama açık alanlarda HES kodu ile düğünler yapılabilir. Tıpkı AVM’lerdeki gibi, salgının önüne bir nebze geçilir” dedi.