Dünyada deniz kaplumbağalarının en önemli üreme alanlarından biri olan Mersin sahilleri, bu yıl da caretta caretta ve yeşil deniz kaplumbağa yavrularının denizle buluşmalarına sahne oluyor. Mersin’deki 5 üreme alanından biri olan merkez Mezitli ilçesi Davultepe 100. Yıl Tabiat Parkı sahilinde, yuvalarından çıkan minik deniz kaplumbağaları, denize ulaşmak için büyük mücadele veriyor. Sadece Davultepe sahilinde şu ana kadar 198 yuva tespit edilirken, yavru kaplumbağalar yuvalarıyla deniz arasındaki yaklaşık 30 metrelik sahili geçerek denize ulaşıyor.

“ŞU ANA KADAR 198 YUVA OLDU, ANCAK NET RAKAM DÖNEM SONUNDA NETLEŞİR”

Mersin Üniversitesi (MEÜ) Deniz Kaplumbağaları Uygulama Araştırma Merkezi (DEKUYAM) Müdürü Prof. Dr. Serap Ergene, deniz kaplumbağalarının denize ulaşma yolculuğunu İHA muhabirine anlattı. Deniz kaplumbağalarının her yıl olduğu gibi bu yıl da Davultepe sahiline yuvalamak için geldiklerini ve o yuvalardan yavruların çıkış yapmaya başladıklarını söyledi. Yavruların 15 gündür denizle buluşmaya başladıklarını belirten Prof. Dr. Ergene, “Davultepe sahilinde bu yıl yuvalama başarısı iyi, 198 yuva oldu. Ancak, şu anda net sayıyı söylemek pek mümkün değil, dönemin sonuna doğru eylül ayında net rakam ortaya çıkar. Ama şu anki sayı da azımsanacak bir sayı değil” dedi.

“YUVADAN ÇIKMA ORANI YÜZDE 85 AMA CANLI KALMA ORANI ÇOK DÜŞÜK MAALESEF”

Anaç kaplumbağaların mayıs ayının ortalarından itibaren her yuvaya yaklaşık 100-150 civarında yumurta bıraktıklarını dile getiren Ergene, “Anaç kaplumbağanın genç ya da yaşlı olmasına veya kaçıncı kez yumurtladığına göre bıraktıkları yumurta sayısında farklılık olabiliyor. Ama bu 100-150 yumurtadan genellikle yüzde 85 civarında bir başarıyla çıkış söz konusu oluyor. Tabi bu, yuvanın hangi etkenlere maruz kaldığıyla çok yakından ilgili. Mesela yuva sıkışmışsa, üzerinden araç geçmişse veya insan etkisine maruz kalmışsa, bir köpek tarafından kazınmışsa o yuvadaki başarı oranı düşebiliyor. Zaman zaman kum ıslak olabiliyor, mesela geçtiğimiz günlerde bir yağış vardı; o yağışlar da yuvaları etkileyebiliyor. Canlı kalma oranı çok düşük maalesef. Yuvadan çıkabiliyor, denize de ulaşabiliyor ama hem yuvadan çıkıp denize ulaşana kadar çok sayıda tehlike var. Yengeç, kuş, kedi, köpek gibi çok sayıda düşmanı var. Denize ulaştığında da balıklar tüketiyor. Dolayısıyla bin canlı yavrudan ancak bir tanesi, çok çok iyimser bir tahminle de 3 tanesi hayatta kalabiliyor maalesef. Erişkin olduklarında da bu canlıları özel kılan en önemli olay da doğdukları sahillere geri gelmeleri. O nedenle bu canlıların kumu yürüyerek geçmeleri gerekiyor. ‘Elinize alıp denize bırakmayın’ diyoruz bu nedenle. Bu canlılar kumsalı yürüyerek geçecek ki, tekrar gelebilsin” diye konuştu.

“MERSİN GENELİNDE 3 BİN İLE 5 BİN ARASINDA YUVA OLUYOR”

Yavru kaplumbağaların yuvalardan çıkışlarının eylül ayının sonuna kadar devam edeceği bilgisini veren Prof. Dr. Ergene, bu arada hala anaç kaplumbağaların yuvalama faaliyetlerinin de devam ettiğini söyledi. Mersin genelinde çoğunlukla 3 bin ile 5 bin arasında yuva olduğunu kaydeden Ergene, “Her 100-150 yuvadan yüzde 85 oranında başarı olduğu için toplam çıkan yavru sayısını buna göre hesaplıyoruz. Bu da eylül ayının sonunda ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı.

Mersin kumsallarının hem yeşil deniz kaplumbağaları hem de caretta carettalar için yuvalama alanı olduğunu dile getiren Ergene, “Mersin’deki tüm yuvalama alanları her iki deniz kaplumbağası türüne de ev sahipliği yapıyor. Kazanlı, Davultepe ve Alata sahillerinde yeşil deniz kaplumbağası her zaman yüzde 75 civarındadır, yüzde 25 civarında da caretta olur. Ama Anamur’da yüzde 90’ı caretta, yüzde 10’u yeşil deniz kaplumbağasıdır. O da yıldan yıla değişiklik gösterir” dedi.

Dünyadaki bütün kumsalların bu canlıların geleceği açısından önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ergene, bu anlamda Mersin’in özel kılan ayrıntıyı ise şöyle açıkladı:

“Özellikle yeşil deniz kaplumbağası için Akdeniz popülasyonunun Doğu Akdeniz’de bulunması, Mersin’i özel kılıyor. Göksu’dan başlayıp Samandağ’a kadar olan kısımda yeşil deniz kaplumbağaları yuvalama yapıyor ve çoğunlukla bu popülasyonun büyük bir kısmı da burada bulunuyor. Bu nedenle Doğu Akdeniz, yeşil deniz kaplumbağası popülasyonu açısından çok değerli. Dolayısıyla Mersin de yeşil deniz kaplumbağalarının önemli yuvalama alanlarını barındırıyor.” (İha)