HEDİYE EROĞLU
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) yayımladığı kuraklık haritasına göre, Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Bölgesi başta olmak üzere birçok bölge yılı kuraklıkla geçirdi. Bu kuraklık tarımdan hayvancılığa birçok sektörü olumsuz etkiledi.
3,6,9 ve 12 aylık periyotlar için hazırlanan kuraklık değerlendirme sonuçları, 2021 yılını son 20 yılın en kurak, 41 yılın ise 2. en kurak senesi olarak gösterdi.
Türkiye’de uzun yıllar su/tarım yılı yağışları ortalaması 574 milimetre olarak ölçülürken, 2021’de bu rakam 465,5 oldu.
İki farklı metoda göre ölçümler yapılarak hazırlanan 2021 Haziran Ayı Meteorolojik Kuraklık Durumu haritalarında SPI metodu sonuçlarına göre Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri olmak üzere ülkenin doğusu, güney Ege ve Aksaray “olağanüstü kurak” gösterildi.
Yılın ilk altı ayında “olağanüstü kurak”, yılın tamamında ise “şiddetli kurak” olarak kayıtlardaki yerini alan Doğu Anadolu bölgesi için durum daha vahim. Raporda Iğdır ve Kars çevresi hariç ülkenin doğusu, yıl genelinde “şiddetli kurak” gösterildi.
Yağışlar Doğu Anadolu’da yüzde 32, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 39 azalarak kayıtlara geçti. Bu durum; bölgedeki tarımsal faaliyetleri olumsuz etkilerken hayvancılığı da bitirme noktasına getirdi. Diğer taraftan 2021 su/tarım yılı yağışları Fırat-Dicle ve Van Gölü havzaları su/tarım yılı yağışları son 90 yılın en düşük seviyesinde ölçüldü.
Yayımlanan 12 aylık ölçümlere göre Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki Hakkari, Van’ın batı kesimi, Bitlis, Muş, Bingöl ve Dersim gibi kentler “şiddetli kurak” bölgeler olarak sıralandı. Hakkari ve Van’ın doğu kesimleri ile Ağrı ve Iğdır’ın bir kısmı “Orta kurak” olarak ölçüldü. Erzurum, Kars ve Iğdır gibi kuzey kentlerindeki yüksek alanlar yağışların etkisiyle 2021 yılını ise “Hafif Kurak” bir şekilde geçirdi.
Bu bölgelerde sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmesi nedeniyle yağışlar da azaldı.
MERSİN’DE 2021 DAHA KURAK GEÇTİ
Raporu gazetemize değerlendiren Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) Mersin Şube Başkanı Dr. Sinan Can, Akdeniz bölgesinde özellikle Mersin’de, 2021 yılının 2020 yılına göre daha kurak geçtiğini ve şiddetli kurak ve orta kurak eşiğinde olduğunu işaret etti
İklim değişikliği ve kuraklığın son yıllarda yeryüzünde görülen 31 farklı doğal afet arasında görüldüğünü işaret eden Dr. Can, “Bu nedenle son yıllarda gerek ulusal gerekse uluslararası kaynaklardan yayınlanmış birçok rapor bulunmaktadır. Aralık ayında Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı kuraklık haritasına göre kuraklığın Türkiye için de sarsıcı bir hâl aldığını ve kritik önem çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Rapora göre yağışların, kaydedilen normal seviyelerinin önemli ölçüde altına düşmesi sonucu, arazi ve su kaynaklarının olumsuz etkilenmesine ve hidrolojik dengenin bozulmasına sebep olmakta ve Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Bölgesi başta olmak üzere birçok bölge yılı kuraklıkla geçirmiştir.
“MERSİN KURAKLIĞIN EŞİĞİNDE!”
Raporda yer alan kuraklık analizi değerlendirilmesi sonucunda 24 - 12 – 9 aylık değerlendirme haritaları ve verileri karşılaştırılması yapıldığı zaman Akdeniz bölgesi özellikle Mersin, 2021 yılının 2020 yılına göre daha kurak geçtiği, şiddetli kurak ve orta kurak eşiğinde olduğu görülmektedir. Bu durum bize 2021 yılı 2020 yılına göre daha az yağışlı gün sayısının yaşandığını göstermektedir. Nihayetinde kuraklık verileri bizlere; 2020 yılına göre 2021 yılında kuraklığın Kümülatif olarak arttığı ve bu nedenle aynı anda birden fazla kaynağa ve sektöre etki edebileceği ve çevresel dışsallık açısından ekonomik boyutunun yüksek olması ihtimalinden kaynaklı ciddi açıdan ele alınması ve önlem politikalarının oluşturulması gerektiği anlaşılmaktadır.
YEREL EYLEM PLANLARI OLUŞTURULMALI
Sonuç olarak sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında iklim değişikliği ile mücadele ve iklim değişikliğine uyum hususlarında ülke olarak gerekli adımlar atılıp bölgesel ve yerel eylem planları oluşturularak ve kentlerde uygulamasına geçilerek iklim değişikliği ve kuraklıktan etkilenebilirlik potansiyelimizi azaltmamız gerekmektedir” diye konuştu.