Akkuyu Nükleer Güç Santralinin (NGS) 2’nci güç ünitesi için üretilen 4 buhar jeneratörü, sahada bulunan Doğu Kargo Terminaline ulaştırıldı. Buhar jeneratörleri, ağır paletli vinç yardımıyla kargo gemisinden başarıyla indirilerek özel bir komisyon tarafından giriş kontrolünden geçirildi. Ekipman bu kontrolün ardından kalite ve bütünlük denetiminin gerçekleştirileceği geçici depolama sahasına nakledildi.

Buhar jeneratörleri, üretici firma olan Atommash A.Ş.’nin Rusya Volgodonsk’ta bulunan fabrikasından Tsimlyansk rezervuarı kıyısındaki limana karayolu ile sevk edildi ve orada yük gemisine yüklendi. Volgodonsk’tan yola çıkan gemi, önce Don Nehri üzerinden Azak Denizine açıldı. Karadeniz, Marmara Denizi, Ege Denizi ve Akdeniz’den geçerek yaklaşık 3 bin kilometrelik bir yol kat eden gemi, toplam ağırlığı bin 800 tonu geçen ekipmanı Akkuyu NGS inşaat sahasına ulaştırmayı başardı.

Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve NGS Yapı İşleri Direktörü Sergei Butckikh, bu lojistik operasyonu hakkında şunları söyledi:

“Akkuyu NGS için büyük boyutlu ekipmanların nakli, genel olarak kara ve deniz yolları kullanılarak gerçekleştiriliyor. Taşıyıcı birçok ayrıntıyı hesaba katıyor, kargoyu taşıyacağı rotayı titizlikle düşünüyor ve yüklemenin her aşamasını kontrol ediyor. Örneğin, buhar jeneratörlerinin yer aldığı bu partinin nakliyesi ve Tsimlyansk Baraj Gölündeki rıhtımda geminin sorunsuz şekilde ilerleyebilmesi için ek olarak dip derinleştirme çalışmaları yapıldı. Bu arada, geçtiğimiz aylarda sahaya ulaşan 1’inci güç ünitesinin reaktör bölmesine ait buhar jeneratörlerinin kurulumu için hazırlıklar da tamamlanmak üzere. Onların kurulumu yapıldıktan sonra, kilit işlem olan birinci çevrimin ana ekipmanını birleştiren ana sirkülasyon boru hattının kaynak işlerine başlayacağız.”

Buhar jeneratörleri, nükleer güç santralinin birinci çevriminin ana ekipmanları arasında bulunuyor. Birinci çevrim, bir nükleer reaktör, ana sirkülasyon pompaları, ana sirkülasyon boru hattı, basınç dengeleyici ve güvenlik sistemleri kompleksinden oluşuyor. Buhar jeneratörü, “Yatay olarak yerleştirilmiş boruların kimyasal yolla tuzdan arıtılmış bir su olan soğutucuya tümüyle daldırıldığı 355 ton ağırlığında bir ısı eşanjörü” olarak tanımlanıyor. Buhar jeneratörlerinin özellikleri ve çalışma prensipleri ise şöyle: Birinci çevrimdeki soğutucu, ısı eşanjör borularının içinde dolaşıyor. Gövdenin üst kısmında, buharın üretildiği boşluk, alt kısmında ise 11 bin borudan oluşan ısı eşanjör yüzeyi bulunuyor. Bir buhar jeneratörünün tüm tüpleri düzleştirilip birbirine eklendiğinde toplam uzunlukları 140 kilometreyi aşıyor. Buhar jeneratörlerinde oluşan buhar, ikinci çevrimin buhar boru hatlarıyla türbine gönderiliyor. Orada buhar basıncı, buhar türbininin milini döndürüyor. Milin dönüşü, mekanik enerjinin elektriğe dönüştürüldüğü elektrik jeneratörüne aktarılıyor.

Uzun bir üretim döngüsüne sahip ekipmanlar olan buhar jeneratörlerinin metalürjik yarı mamul ürünlerin üretiminin başlangıcından sevkiyata kadarki tüm üretim işlemlerinin toplam süresi yaklaşık 2 yıl sürüyor. Üretim döngüsü, ayrı elemanların gövde oluşturacak şekilde kaynaklanması, tabanların imalatı, birinci çevrim kolektörlerinin delinmesi, ısı eşanjör boruları ile iç koruma parçalarının imalatı ve kurulumu ile bir dizi kontrol faaliyetlerini kapsıyor. Buhar jeneratörleri, üretici firmanın fabrikasından gönderilmeden önce mutlaka hidrolik ve vakum testlerinden geçiliyor. Tüm teknolojik açıklıklar özel tapalarla kapatılıyor ve gövdenin içine basınçlı azot veriliyor. Böylece NGS’de kullanılacak ekipmanın güvenirliği ve sağlamlığı teyit edilmiş oluyor. (iha)