HEDİYE EROĞLU

Mersin’in Anamur ilçesi Anıtlı Köyü’nde tarımsal üretime darbe vuracak, arkeolojik alanları da barındıran sahaya yönelik mermer ocağı açma girişimine yönelik yöre halkınca başlatılan hukuk mücadelesi devam ediyor.

VALİLİK “ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR” DEDİ

Mersin’in Anamur ilçesine bağlı Anıtlı köyünde yaklaşık 100 hektarlık orman arazisine 2018 yılında mermer ocağı ruhsatı verildi. Tarım ve orman alanlarıyla yeraltı su kaynaklarını da tehdit eden mermer ocağı projesi için Mersin Valiliği tarafından Ekim 2018’de ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı alındı, İlk etapta 23 hektarlık kısmında mermer ocağı işletmek için girişim başlatılan ruhsat sahasının içinde 1. Derece arkeolojik sit alanı bulunduğu ortaya çıktı. Maden yolu açmak için ağaç kesimine başlanması büyük tepki çekti.

DAVA VALİLİĞE KARŞI AÇILDI

Valiliğin ‘ÇED gerekli değildir’ kararına karşı Anıtlı Köyü Sulama Kooperatifi, Çamlıpınar Köyü ve Çevresi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED), Anamur Ziraat Odası, projenin iptali için dava açtı. Mersin 1. İdare Mahkemesi’nce hali hazırda faaliyete başlamış ve ormanlık alanda ciddi tahribat yaratmış olan mermer ocağının bulunduğu sahada 15 Aralık’ta yapılacağı açıklanan keşif, hava muhalefeti nedeniyle 31 Ocak’a ertelendi. Ancak 31 Ocak tarihinde yapılması beklenen umutlandıran keşif 2’inci defa hava muhalefeti nedeniyle ertelendi.

SAHA 4,5 YOL SONRA İNCELENEBİLDİ

Yargının umutlandıran ancak sonrasında ertelemeler ile bir yıl süren yeniden keşif kararı nihayet yerine getirilebildi.

Anıtlı’da oldukça dik bir tepede, yerleşim yerlerinin ve tarım alanlarının hemen üstünde açılan ruhsat sahasına ilişkin 4,5 yıl sonra yapılan keşfe, davacılar ile müdahil şirket vekilleri katılırken, ÇED sahasına çıkmak zor ve tehlikeli olduğu için Yakacık ve Anıtlı muhtarları ile Anamur Ziraat Odası Başkanlığı temsilcisi dışında çevreciler ve yöre halkı keşfe katılamadılar.

KÖYLÜ ELLERİNDE DÖVİZLERLE YOLLARA DİZİLDİ

Ancak çevreciler ve halk, mermer ocağına karşı tepkilerini mahkeme heyetinin geçeceği yol güzergahında duruş sergileyerek, ellerinde taşıdıkları dövizlerle dile getirdiler.

Ruhsat sahasının içinde ve çok yakınında 1. derecede 2 adet arkeolojik sit alanı bulunması nedeniyle herkesin dikkat ve ilgiyle izlediği, yer itibariyle denetimi çok zor olan faaliyetin, iş güvenliği önlemleri alınmadan, eksik personelle sürdürüldüğü ortaya çıktı.

Faaliyet sırasında ruhsat sahasının yakınındaki evlerin hemen üzerindeki bir alana oldukça büyük bir kayanın düşmüş olması halkta endişe ve korku yaratmış olup, vatandaşlar tarafından ilgili birimlere şikayette bulunulacağı öğrenildi.

SİT ALANI RUHSAT SAHASI DIŞINA ÇIKARILSIN

Öte yandan ÇED sürecinde görüşü sorulan Adana Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararında, mermer ocağı için verilen ruhsat sahasındaki Asarkaya Tepesi 1. Derece Arkeolojik Sit Alanının ruhsat sahası dışına çıkarılması koşuluyla alanda madencilik faaliyetinde bulunulmasında bir sakınca olmadığı görüşünü bildirdi.

TARIMSAL ÜRETİME MERMER OCAĞI TEHDİDİ

Türkiye’nin açık alanda muz üretiminin yapıldığı önemli üretim merkezlerinden biri olan ve iklimi ayrıca çeşitli tropik meyvelerin yetişmesine olanak sağlayan Anıtlı’da sınırlı sulama olanaklarına karşın zeytinden yerfıstığına, sebzeden narenciye türlerine farklı ürünleri başta olmak üzere tarımsal üretim son yıllarda mermer ve taş ocaklarının tehdidi altında.

ORMAN ARAZİSİNDE MADEN YOLU İÇİN AĞAÇ KESİMİ BAŞLADI

Farklı madencilik firmalarına verilen mermer ocağı ruhsatları Anıtlı’da zor koşullarda üretim yaparak geçimini sağlamaya çalışan üreticilerin kâbusu oldu. Daha önce 2019’da köylerinde açılmak istenen mermer ocağına karşı eylem yapan köylüler, yeni bir proje için orman arazisinden ağaç kesilmeye başlandığını öğrenince projeyi yargıya taşıdı.

BÖLGEDEKİ GEN KORUMA ALANI DA TEHDİT ALTINDA

Mermer ocağı için seçilen arazinin kızılçam ve meşe ağaçlarının yanı sıra, bölge halkının geçim ve beslenme kaynağı olan harnup, yabani armut, alıç, üvez, mersin gibi ağaçlarıyla kaplı olduğu kaydedilen dava dilekçesinde, bölgedeki gen koruma alanının da tehdit altında olduğu vurgulandı.

YAMAÇ ARAZİDE YILDA 120 BİN METREKÜP ATIK MALZEME ÇIKACAK

Alanya merkezli Aytap Madencilik İnşaat Enerji Tic. Ve San. A.Ş. tarafından açılmak istenen mermer ocağı işletmesinde 99,94 hektarlık ruhsat sahasının ilk etapta 23,89 hektarlık (238 dekar) kısmında yılda 200 bin metreküp üretim yapılması planlanıyor. Projeyle ilgili ÇED raporunda yer verilen bilgilere göre gerçekleştirilmesi planlanan üretimin yüzde 15’i blok mermer, yüzde 25’i parça mermer, geriye kalan yüzde 60’lık kısmının ise (yılda 120 bin metreküp) pasa (moloz) olarak ayrılacağı belirtiliyor. Dik yamaçta yer alan proje alanında yılda 540 bin ton kazı yapılması planlanırken, alandaki çalışmanın 10’ar yıllık izin sürelerinin uzatılarak toplamda 34 yılı bulması öngörülüyor.