HEDİYE EROĞLU

Sayıştay Başkanlığı’nın 2023 Sağlık Bakanlığı Denetim Raporu şehir hastaneleriyle ilgili önceki yıllarda tespit edilen usulsüzlük ve sorunların sürdüğünü ortaya koydu. Rapora göre bunlara yeni usulsüzlükler de eklendi.

Raporun Mersin ile ilgili bölümünde ise doğal gaz tüketiminde eksik ölçüm bedellerine maruz kalınması tespiti öne çıktı. Sayıştayın tespitine göre Mersin Şehir Hastanesi’nin doğal gaz tüketimlerinde eksik ölçüm (Qmin) bedellerine maruz kalındığı görüldü.

Sayıştay ayrıca yine Mersin Şehir Hastanesinde; pazar testi süreçlerinin yürütülmemesi ve sonuçlandırılamaması tespitinde bulundu.

HASTANEDEKİ DOĞALGAZ ÖLÇÜMÜ SORUNLU

Raporda, “İlgili yönetmelik uyarınca saatlik takibin yapılabildiği tesislerde, sayaçların ölçüm kapasiteleri altında çekiş yapıldığında düzeltme sonucu ortaya çıkan bedelin müşteri tarafından ödeneceği bunun üzerine eksik ölçüm bedellerine maruz kalmak istemeyen tüketicinin ise ölçüm kapasitesi veya hassasiyeti uygun sayaç talep edebileceği düzenlenmiştir.

Doğal gaz dağıtım şirketlerinin şartname ve uygulamalarına göre asgari saatlik çekiş miktarı, tesiste kurulan ölçüm ekipmanlarının standartlar dahilinde hata toleransını aşmadan ölçüm yapabildiği en düşük saatlik miktar olup, projelendirme aşamasında Qmin olarak adlandırılan bu değer projelendirme süreçlerini yürüten Görevli Şirketler tarafından belirlenerek doğal gaz dağıtım şirketlerine bildirilmekte bu değere göre gaz dağıtım şirketi tarafından gaz ölçüm ekipmanı (sayaç) tedarik edilmektedir.

TÜKETİM YOK FATURA VAR!

Yapılan incelemede İzmir, Mersin, Elazığ, Adana ve Manisa Şehir Hastanelerinde yatırım döneminde Şirket tarafından yaptırılan doğal gaz tesisat projesi doğrultusunda gaz dağıtım şirketleri tarafından temin edilen doğal gaz tüketim sayaçlarının doğal gaz tesisat projesi neticesinde taahhüt edilen saatlik tüketim miktarının altında kalınması nedeniyle gaz dağıtım şirketleri tarafından sayaç çapına göre belirlenen en düşük saatlik miktarın, tüketimi olmadığı halde faturalandırıldığı görülmüştür.

Sağlık tesisleri tarafından tüketim miktarları gözetilerek ilgili yönetmelik uyarınca öngörülen ölçüm kapasitesine uygun sayaç değişimi yoluna gidilmediği, bundan dolayı yüksek miktarlarda Qmin (eksik ölçüm) bedellerine maruz kalındığı tespit edilmiştir.

Bu itibarla, yatırım döneminde görevli şirket sorumluluğunda olan doğal gaz tesisatı projelendirmesinde gaz yakıcı cihazlar içerisinde tüketimi en az olan cihaza göre belirlenmesi gereken Qmin miktarlarının, projelendirme aşamasında dikkate alınmamasından kaynaklı yapılan projelerden dolayı ortaya çıkan Qmin miktarlarının önlenmesi için tesisat revizyonları ile Qmin’e neden olan gaz yakıcı cihazların ayrı bir sayaçtan beslenmesi sağlanarak sayaç kapasitesinin düşürülmesinin temin edilmesi, projelendirme aşamasında meydana gelen sorunlardan dolayı Qmin miktarları ile ilgili olarak kök neden analizleri yapılarak sorumlulukların tespit edilmesi gerekmektedir” denildi.

PAZAR TESTİ SÜREÇLERİNİN YÜRÜTÜLMEMESİ VE SONUÇLANDIRILAMAMASI

Ayrıca yine Sayıştay raporunda, sözleşmelerde öngörülen süre geçmiş olmasına rağmen Kayseri, Manisa ve Elazığ Şehir Hastaneleri için pazar testi süreçlerinin yürütülmediği ile Mersin, Yozgat, Isparta ve Adana Şehir Hastanelerinde Bina ve Arazi, Ortak Hizmetler Yönetimi ve HBYS Hizmetlerinin Pazar testi süreçlerinin sonuçlandırılamadığı görüldü.

Konuyla ilgili açıklamada; “Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde piyasa testi; teknolojik gelişmeler ve yeni ihtiyaçlar göz önüne alınmak, rekabet ve saydamlık sağlanmak suretiyle, yüklenicinin üstlendiği tıbbi ekipman da dahil her türlü donanım, mefruşat ve hizmetlere ilişkin olarak, belirli dönemlerde ekonomik açıdan en avantajlı fiyatı seçme işlemi olarak tanımlanmıştır.

Yönetmelik’in ‘Ödemelerin Hesaplanması ve Ödeme Usulleri’ başlıklı 56’ncı maddesinin beşinci fıkrasında; bu yönetmelik kapsamında yapılan sözleşmeler ile yükleniciye verilen hizmetlerin 5 yılı geçmemek üzere sözleşmede belirlenecek sürelerde, donanımın ise ihale dokümanında belirtilen süreler sonunda piyasa testi ile güncellenerek satın alınacağı ve piyasa testinden amacın, bir hizmet veya hizmetler grubuna veyahut donanıma ilişkin olarak ekonomik açıdan en avantajlı fiyatı belirlemek olduğu ifade edilmiştir.

PAZAR TESTİ EKSİK KALMIŞ

Görevli Şirketler ile Bakanlık arasında imzalanan şehir hastanelerine ilişkin sözleşmelerin ‘Pazar Testi’ başlıklı 38’inci maddesinde pazar testine tabi hizmetlere uygulanacak pazar testinin Ek-17 (Pazar Testi Prosedürü) hükümlerine tabi olacağı düzenlenmiştir.

Sözleşme eklerinden olan Ek-17’nin 2’nci maddesinde; Ek-17 Ek A’da yer alan Pazar testine tabi hizmetlerin pazar testinin, Ek-17 hükümlerine uygun olarak idare tarafından yürütüleceği ifade edilmiş olup pazar testi, fiili tamamlama belgesinin düzenlenmesini müteakip belirlenen beş yıllık periyotlar içerisinde tekrar edilmek üzere yapılacaktır.

Ek-17’nin (Pazar Testi Prosedürü) devamı maddelerinde pazar testi programı, pazar testi teklifi, teklif verenlerin ön yeterliliği, teklif verme süreci, kazanan katılımcılar, ön alım hakkı ve atama, hizmet ödemesine ilişkin ayarlamalar ve alt sözleşmelerin pazar testine tabi olmasına yönelik hükümler yer almaktadır.

Gerek Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınmasına Dair Uygulama Yönetmeliği gerekse Kayseri, Manisa ve Elazığ Şehir Hastanelerine ilişkin sözleşmelere bağlı olarak imzalanan sözleşme eklerinden olan Ek-17 (Pazar Testi Prosedürü) gereğince pazar testine tabi hizmetlere uygulanacak Pazar testlerinin tarihleri beş yıllık periyotlar olarak belirlenmiştir.

Kayseri, Manisa ve Elazığ Şehir Hastanelerinin fiili tamamlama belgelerine göre; Kayseri Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 29.05.2018 olup beş yıllık periyot 29.05.2023 tarihinde, Manisa Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 30.10.2018 olup beş yıllık periyot 30.10.2023 tarihinde, Elazığ Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi

31.07.2018 olup beş yıllık periyot 31.07.2023 tarihinde son bulmuş olmasına rağmen söz konusu şehir hastanelerinde pazar testi süreçleri yürütülmemiştir.

Bu itibarla, Yönetmelik ve sözleşme hükümleri gereğince Kayseri, Manisa ve Elazığ

Şehir Hastanelerinde pazar testi süreçlerinin yürütülmeye başlanması ve sonuçlandırılması

Gerekmektedir.

MERSİN’E PAZAR TESTİNİ TAMAMLAMA UYARISI

Mersin, Yozgat, Isparta ve Adana Şehir Hastanelerinde bina ve arazi, ortak hizmetler yönetimi ve HBYS hizmeti dışındaki hizmetlerde pazar testi süreci sonuçlandırılmasına rağmen söz konusu üç hizmet için pazar testi süreçlerinin sonuçlandırılamadığı görülmüştür.

Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınmasına Dair Uygulama Yönetmeliği ve Ek-17 (Pazar Testi Prosedürü) gereğince pazar testine tabi hizmetlerin pazar testi tarihleri beş yıllık periyotlar olarak belirlenmiştir. Mersin Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 16.01.2017 olup 5 yıllık periyot 16.01.2022 tarihinde, Yozgat Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 12.01.2017 olup beş yıllık periyot 12.01.2022 tarihinde, Isparta Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 01.03.2017 olup beş yıllık periyot 01.03.2022 tarihinde, Adana Şehir Hastanesine ilişkin fiili tamamlama tarihi 15.09.2017 olup beş yıllık periyot 15.09.2022 tarihinde son bulmuş olup bina ve arazi hizmeti, ortak hizmetler yönetimi hizmeti ve HBYS hizmeti dışındaki hizmetlerde pazar testi süreci gecikmeli de olsa sonuçlandırılmıştır.

Söz konusu üç hizmetle ilgili olarak ön yeterlik pazar testi ilanları yayımlanmasına rağmen teknik şartname ve donanım listesi ekinde mutabık kalınamamış ve pazar testi süreçleri sonuçlandırılamamıştır.

Söz konusu durumda hizmetlerin son tarihi Mersin Şehir Hastanesi için 16.01.2027, Yozgat Şehir Hastanesi için 12.01.2027, Isparta Şehir Hastanesi için 01.03.2027 ve Adana Şehir Hastanesi için 15.09.2027 olması sebebiyle bu hizmetlerin pazar testi süreçlerinde yaşanan gecikme nedeniyle hizmet verilecek süre kısalacağından yapılacak pazar testi için dışarıdan yeni bir teklif verilmesi zorlaşmakta, mevcut alt alt yüklenici ise avantajlı hale gelmektedir.

Bu itibarla, Mersin, Yozgat, Isparta ve Adana Şehir Hastanelerinde bina ve arazi, ortak hizmetler yönetimi ve HBYS hizmetinin pazar testi süreçlerinin sonuçlandırılması gerekmektedir” denildi.