Hediye Eroğlu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2016 yılı Ocak-Mayıs döneminde Türkiye genelinde ihracat geçen yıla göre yüzde 4, ithalat ise yüzde 9 azalış kaydetti. Belirtilen dönemde dış ticaret açığında ise geçen yıla göre yüzde 21’lik azalma gözlendi. 
2016 yılı Ocak-Mayıs döneminde Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracat ise önceki yıla göre yüzde, ithalat yüzde 9 azalış kaydetti. Dış ticaret açığı ise yüzde 15
azalarak yaklaşık 2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Belirtilen dönemde Mersin hinterlandı kapsamında ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıla göre 3 puan artış göstererek yüzde 61 olarak gerçekleşti.
Belirtilen dönemde Türkiye’de gerçekleştirilen ihracatın yüzde 5,2’si, ithalatın ise yüzde 6,2’si Mersin hinterlandından yapıldı.
Yılın 5 aylık döneminde Mersin firmaları ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalarak 560 milyon dolara geriledi. İthalat ise yüzde 2 artarak 521 milyon dolara yükseldi. 

MERSİN’DEKİ DARALMA TÜRKİYE GENELİNİN ÜZERİNDE

Belirtilen dönemde Mersin firmalarının dış ticaretindeki gelişmeler Türkiye geneli ile kıyaslandığında; ihracattaki daralmanın Türkiye genelinin üzerinde olduğu; ithalatta ise Türkiye genelinin tersi yönde eğilim izlediği görüldü. İhracatın ithalatı
karşılama oranı geçen yıla göre 9 puan azalış göstererek yüzde 108 olarak gerçekleşti, dış ticaret fazlası ise yüzde 56 azalarak 39 milyon dolara geriledi. 

MERSİN NET İHRACATÇI DEĞERİNİ YARI YARIYA KAYBETTİ

Mersin firmaları dış ticaret hacmindeki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; ihracat hacminde geçen yıl gözlenen azalısın, 2016 yılı Ocak-Mayıs döneminde de devam ettiği; ithalatta ise geçen yılki daralmanın 2016 yılında yerini artışa bıraktığı görüldü. Söz konusu dönemde ihracattaki daralmada gıda ürünleri ve içecek, tütün ürünleri ile metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) sektörleri; ithalat hacmindeki artışta ise başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat; tarım ve hayvancılık ile kimyasal madde ve ürünler sektörlerinin payı oldu. 
Mersin net ihracatçı yapısını korusa da 2016 yılının 5 ayında geçen yıla göre net ihracat değerini yarı yarıya kaybetti.

DARALMADA TARIMIN ETKİSİ BÜYÜK

Mersin firmaları bazında dış ticaretteki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; ihracat hacminin inişli çıkışlı seyir izlediği; ithalatta ise yılın ilk ayındaki azalışın ardından Şubat-Mayıs döneminde artış eğiliminde olduğu görüldü. Mayıs 2016’da önceki aya göre ihracatta
Yüzde 6’lık azalışta tarım ve hayvancılık ile metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) sektörleri; ithalattaki yüzde 5’lik artışta başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizatındaki belirgin artış olmak üzere, gıda ürünleri ve içecek ile radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları etkili olan sektörler oldu.
2016 yılı Mayıs ayında geçen yıla göre aylık bazda dış ticaretteki gelişmelere bakıldığında; ihracatta Ocak ayındaki azalışın Şubat ve Mart aylarında ivme kaybetmiş olsa da devam ettiği, Nisan ve Mayıs aylarında yön değiştirdiği; ithalatın ise Mart ayı haricinde azalış eğiliminin Mayıs ayında yerini artışa bıraktığı görüldü. 
Mayıs 2016’da ihracatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12’lik artışta gıda ürünleri ve
içecek tarım ve hayvancılık ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat sektörleri; ithalattaki yüzde 36’lık artışta ise son 5 yılın en yüksek seviyesinde olan başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat sektörü içerisindeki kaldırma ve tasıma teçhizatı alt sektörü; tarım ve hayvancılık ile radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları sektörleri etkili oldu.

TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ

Mersin imalat sanayi ürünlerinin ihracatında teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde; 2015-2016 Ocak-Mayıs döneminde orta-yüksek teknolojili ürünler haricinde diğer teknoloji yoğunluğundaki ürünlerin ihracat içerisindeki payının azalışta olduğu görüldü. Aylık bazda gelişmeler incelendiğinde; düşük teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içerisindeki payının yılın 4 aylık dönemindeki azalışın Mayıs ayında yön değiştirdiği; orta-yüksek teknolojili ürünlerinde ise düşük teknolojili ürünlerdeki gerçekleşmelerin tersi yönde
gelişmeler olduğu; orta-düşük teknolojili ürünlerin Şubat ayı haricinde azalış eğiliminin devam ettiği, yüksek teknolojili ürünlerin ise durağan seyirde olduğu görüldü.
Söz konusu dönem için ithalattaki gelişmelere bakıldığında ise; düşük ve orta-düşük teknolojili ürünlerinde azalış, orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ise önemli artış kaydettiği gözlendi. Düşük teknolojili ürünlerin toplam imalat sanayi ithalatı içerisindeki payının aylık bazda azalış; orta-yüksek teknolojili ürünlerinde ise artış eğilimi Mayıs ayında da ivme kazanarak devam etti. Orta-düşük teknolojili ürünlerin aylık bazda dalgalı seyir izlediği; yüksek teknolojili ürünleri payının Nisan ayından itibaren önemli artış kaydettiği görüldü. 

MERSİN FİRMALARININ DIŞ TİCARETİNİN ÜLKE DAĞILIMI

Mersin firmaları tarafından 2016 yılı Ocak-Mayıs döneminde gerçekleştirilen ihracat başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; toplam ihracat hacminde geçen yıla göre azalışta Avrupa ve Asya ülkelerinin önemli payı olduğu görüldü. Söz konusu dönemde Avrupa ülkeleri ihracatındaki geçen yıla göre daralmaya paralel olarak; ihracat içerisindeki payında da azalış olduğu; Asya ve Afrika ülkelerinde ise ihracat hacmindeki azalışa karşın, payında önemli bir değişim olmadığı, Amerika ülkelerinde ihracat hacmindeki sınırlı azalışa karşın;
ihracat içerisindeki payının artış kaydettiği gözlendi. Yılın 5 aylık döneminde Avrupa ülkelerinde Rusya Federasyonu, Asya ülkelerinde; Irak, İsrail ve Çin, Afrika ülkelerinde; Sudan, Kenya ve Cibuti geçen yıla göre ihracat azalışında etkili olan ülkeler oldu.
Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ithalattaki gelişmeler başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; 2016 yılı Ocak-Mayıs döneminde Afrika, Amerika ve Asya ülkeleri ithalattaki geçen yıla göre artışta etkili oldu. Avrupa ülkeleri ithalatındaki geçen yıla göre gerilemeye paralel olarak toplam ithalat içerisindeki payında da azalış olduğu, Afrika, Amerika ve Asya ülkelerinin ise ithalat hacmi ile toplam ithalat hacmi içerisindeki payında artış görüldü. Belirtilen dönemde Afrika ülkelerinde Nijerya ve Tunus; Amerika
ülkelerinde Paraguay, A.B.D. ve Kanada; Asya ülkelerinde Çin, Güney Kore ve Suudi Arabistan ithalat artısında etkili olan ülkeler oldu.