Hediye Eroğlu

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) Aylık Göstergeler Raporu’nun Haziran ayı sayısı yayınlandı. Raporda, TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde Türkiye genelinde ihracat geçen yıla göre yüzde 2; ithalat ise yüzde 7 azalış kaydetti. Belirtilen dönemde dış ticaret açığında ise geçen yıla göre yüzde 16’lık azalma gözlendi. 

TÜRKİYE’DE GERÇEKLEŞTİRİLEN İHRACATIN YÜZDE 5,2’Sİ, İTHALATIN İSE YÜZDE 6,2’Sİ MERSİN’DEN 
Mersin hinterlandı kapsamında 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen ihracat da önceki yıla göre yüzde 5; ithalat ise yüzde 6 azalış kaydetti. Dış ticaret açığı ise yüzde 7 azalarak 2,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Belirtilen dönemde Mersin hinterlandı kapsamında ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıla göre 1 puan artış göstererek yüzde 60 olarak gerçekleşti. 
Söz konusu dönemde Türkiye’de gerçekleştirilen ihracatın yüzde 5,2’si, ithalatın ise yüzde 6,2’si Mersin hinterlandından yapıldı. 

MERSİN İHRACATINDAKİ DARALMA TÜRKİYE’NİN ÜZERİNDE
Yılın 6 aylık döneminde Mersin firmalarının ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5 azalarak 670 milyon dolara, ithalat ise yüzde 7 azalarak 595 milyon dolara geriledi. Yılın ilk yarısında Mersin firmaları dış ticaretindeki gelişmeler Türkiye geneli ile kıyaslandığında; ihracattaki daralmanın Türkiye genelinin üzerinde olduğu; ithalattaki azalış oranının Türkiye geneli ile aynı seviyede gerekleştiği gözlendi. İhracatın ithalatı
karşılama oranı geçen yıla göre 2 puan artış göstererek yüzde 113 olarak gerçekleşti. Dış ticaret fazlası ise yüzde 9 artarak 75 milyon dolara yükseldi. 
Mersin 2015 yılı ilk yarısında ihracat değerine göre iller arasında 13’üncü sıradaki yeri; 2016 yılında 14’üncü sıraya; ithalat değerine göre ise 13’üncü sıradaki yeri 16’ıncı sıraya geriledi. 

MERSİN İHRACATÇI FİRMA SAYISINDA İLK 10’DA 
Mersin ihracatçı firma sayısına göre 2015 yılı ilk 6 ayında iller arasında 11’inci sıradaki yeri; 2016 yılında 10’uncu sıraya yükseldi. İthalatçı firma sayısına göre ise 2015 yılı ilk yarısında 10’uncu sırada yer alan Mersin; 2016 yılında da yerini korudu. Mersin firmaları dış ticaret hacmindeki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; hem ihracat hem de ithalat hacminde geçen yıl gözlenen azalışın, 2016 yılı ilk yarısında da devam ettiği görüldü. Yılın 6 aylık döneminde dış ticaret hacmindeki daralmada gıda ürünleri ve içecek ile ana metal sanayi sektörleri etkili olurken; tütün ürünleri ihracattaki; kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar ise ithalattaki azalışta etkili olan diğer sektörler oldu. Yılın ilk yarısında Mersin’in net ihracatçı yapısının geçen yıla göre ivme kaydettiği gözlendi. Söz konusu gelişmede Haziran 2016’da önceki yılın aynı ayına göre ithalattaki önemli miktardaki azalışın etkili olduğu belirlendi. 

TARIM VE HAYVANCILIK SEKTÖRÜNÜN İHRACATINDA ARTIŞ, METAL EŞYA SANAYİNDE AZALIŞ VAR 
Mersin firmaları bazında dış ticaretteki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; ihracat hacminin 2016 Ocak-Mayıs döneminde inişli çıkışlı seyir izlediği; Haziran ayında ise durağan yapıda olduğu; ithalatta ise yılın ilk ayındaki azalışın ardından Şubat-Mayıs döneminde artış eğiliminin; Haziran ayında yön değiştirdiği ve ithalat hacminin yılın en düşük seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Haziran 2016’da önceki aya göre ihracatta önemli bir değişim olmazken; tarım ve hayvancılık sektörünün artış; metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı
hariç) sektörü ihracatının azalış kaydettiği; ithalattaki yüzde 38’lik azalışta başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat ile tarım ve hayvancılık sektörlerinin payı olduğu görüldü. 
2016 yılı Haziran ayında geçen yıla göre aylık bazda dış ticaretteki gelişmelere bakıldığında; ihracatta yılın ilk çeyreğindeki azalış eğiliminin ikinci çeyrekte yön değiştirdiği; ithalatın ise Mart ve Mayıs ayları haricinde azalış eğiliminin de olduğu görüldü. 
Haziran 2016’da ihracatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7’lik artışta gıda ürünleri ve içecek, giyim eşyası ve metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) sektörleri; ithalattaki yüzde 39’luk azalışta ise gıda ürünleri ve içecek; tarım ve hayvancılık ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar sektörleri etkili oldu. 

TEKNOLOJİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DA AZALDI!
Söz konusu dönemde teknolojili ürünler haricinde diğer teknoloji yoğunluğundaki ürünlerin ihracat içerisindeki payının ise azalışta olduğu görüldü. Aylık bazda gelişmeler incelendiğinde; düşük teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içerisindeki payının yılın 4 aylık dönemindeki azalışın Mayıs ve Haziran aylarında yön değiştirdiği; orta-yüksek teknolojili ürünlerinde ise düşük teknolojili ürünlerdeki gerçekleşmelerin tersi yönde gelişmeler olduğu; orta-düşük teknolojili ürünlerin Şubat ayı haricinde azalış eğiliminin Haziran ayında artışa geçtiği, yüksek teknolojili ürünlerin ise durağan seyirde olduğu gözlendi. 
Söz konusu dönemler için ithalattaki gelişmelere bakıldığında; düşük ve orta-düşük teknolojili ürünlerin azalış; orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ise önemli artış kaydettiği gözlendi. Düşük teknolojili ürünlerin toplam imalat sanayi ithalatı içerisindeki payının
aylık bazda azalış; orta-yüksek teknolojili ürünlerinde ise artış eğiliminin Haziran ayında yön değiştirdiği gözlendi. Orta-düşük teknolojili ürünlerin aylık bazda dalgalı seyir izlediği; yüksek teknolojili ürünleri payının yılın ilk çeyreğinde durağan seyrin Nisan ve Mayıs aylarında yön değiştirdiği, Haziran ayında ise azalışa geçtiği görüldü.

İHRACATTAKİ DÜŞÜŞTE AVRUPA VE ASYA’NIN PAYI VAR
Mersin firmaları tarafından 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen ihracat başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; toplam ihracat hacminde geçen yıla göre azalışta Avrupa ve Asya ülkelerinin önemli payı olduğu görüldü. Söz konusu dönemde Avrupa ve Asya ülkelerinin ihracat hacminde geçen yıla göre daralmaya karşın; ihracat içerisindeki payında önemli bir değişim olmadığı; Afrika ülkelerinde ise ihracat hacmindeki artışa karşın; payında önemli bir değişim olmadığı; Amerika ülkelerinde ihracat hacminin azalış; ihracat içerisindeki payının artış kaydettiği gözlendi. Yılın 6 aylık döneminde Avrupa ülkelerinde Rusya Federasyonu; Amerika ülkelerinde ABD, Brezilya ve Arjantin; Asya ülkelerinde Irak ve İsrail geçen yıla göre ihracat azalışında etkili olan ülkeler oldu. Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ithalattaki gelişmeler başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde Avrupa ülkelerinde azalış; ithalattaki geçen yıla göre daralmada etkili oldu. Yılın ilk yarısında Afrika, Amerika ve Asya ülkeleri ithalatının ise geçen yıla göre artış kaydettiği gözlendi. Avrupa ülkeleri ithalatındaki geçen yıla göre gerilemeye paralel olarak toplam ithalat içerisindeki payında da azalış olduğu; Afrika, Amerika ve Asya ülkelerinin ise ithalat hacmi ile toplam ithalat hacmi içerisindeki payında artış görüldü. Belirtilen dönemde Avrupa ülkelerinde Rusya Federasyonu ve Bosna-Hersek ithalat azalışında etkili olan ülkeler oldu.