Bu, Türkiye ekonomisinin kaybı, bunun üzerinden ticaret yapanların kaybı ama en büyük kayıp üreticilerinin ve tüketicilerin” dedi. 

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ile Kalkınma Bakanı ve Mersin Milletvekili Lütfi Elvan, bir dizi inceleme ve toplantıya katılmak üzere Mersin’e geldi. Sabah erken saatlerde Mersin Hali’nde hal esnafı ile bir araya gelen iki bakan, daha sonra Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'nda (MTSO) düzenlenen ‘Sebze ve Meyve Ticareti Değerlendirme Toplantısı’na katıldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü ile MTSO işbirliğinde düzenlenen toplantıya, Mersin Valisi Özdemir Çakacak, Mersin Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Kerim Tufan, Mersin milletvekilleri, Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan ile MTSO Başkanı Şerafettin Aşut da katıldı.

“MERSİN, TÜRKİYE EKONOMİSİ AÇISINDAN SON DERECE ÖNEMLİ BİR İL”
Toplantıdaki konuşmasına Mersin ile ilgili bilgiler vererek başlayan Gümrük Bakanı Tüfenkci, Mersin’in Türkiye ekonomisi açısından son derece önemli bir il ve son 9 ayda gerçekleştirdiği ihracat rakamlarıyla Türkiye’nin en büyük 10. büyük ekonomisi durumunda olduğunu söyledi. Mersin’de son 9 ayda gerçekleştirilen yaklaşık 1 milyar dolarlık ihracatın yüzde 33’ünü hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri, yüzde 25’ini de yaş meyve sebzenin oluşturduğuna dikkat çeken Tüfenkci, bunun önemli bir rakam olduğunu vurguladı. Türkiye’nin yaklaşık 47 milyon ton civarında yaş meyve sebze ürettiğine işaret eden Tüfenkci, Mersin’in, tek başına bunun 4 milyon tonunu ürettiğini, bunun da piyasanın yüzde 8,48’ini oluşturduğunu dile getirdi.

“YÜZDE 25 ZAYİ VAR. BU DA 25 MİLYAR LİRALIK KAYIP DEMEK”
Türkiye’de 2015 verilerine göre, yaş meyve ve sebzenin yaklaşık 100 milyar TL’lik bir işlem hacmine sahip olduğunu ifade eden Tüfenkci, bunun yüzde 20’sinin zayi olduğunun söylendiğini belirterek, “Ama Merkez Bankası ve TÜİK verilerine göre, bu oran esasında yüzde 25’lere denk geliyor. Bizim çalışmalarımız da Türkiye’de yüzde 25 oranında zayi olduğunu gösteriyor. Mersin Halciler Federasyonu Başkanımızın hesaplamaları mütevazı bir hesaplama ki, kiloda 1 lira olduğunu düşündüğünüzde yüzde 25 oranlık zayi 25 milyara tekabül ediyor. Bu, Türkiye ekonomisinin kaybı, sizlerin kaybı, bunun üzerinden ticaret yapanların kaybı ama en büyük kayıp üreticilerinin ve tüketicilerinin kaybı. Bizim amacımız, istiyoruz ki, tüketicimiz ucuz meyve ve sebze tüketsin. Üreticimiz emeğinin karşılığını alsın. Üreticimiz emeğinin karşılığını almadığı takdirde hem üretimde azalmalar meydana geliyor hem de üreten ürettiğinden bir şey anlamıyor. Üretimde verimlilik ayrı, çeşitlilik ayrı bir nokta ama siz ürettiğinizi satamıyorsanız, satamadığınız ürün sizin değildir. Bunu satıyorsanız, pazarlıyorsanız, pazar bulabiliyorsanız bir anlamı var. Dolayısıyla biz bu noktada çalışmalarımızda hem üreticiyi hem tüketiciyi düşünmek zorundayız” diye konuştu.
Üreticiden çıkan ürünün, tüketiciye ulaştığı noktaya kadar giderek yükselen fiyat uçurumuna da değinen Tüfenkci, tedarik zincirinde, üreticinin ürettiği ürününü ya hale götürdüğünü ya da tüccara teslim ettiğini anlatarak, “Ondan sonra bir başka mekanizma devreye giriyor ve o mekanizmadan bu fiyatlar nasıl seyir alıyor veya perakendeye gidiyor, nasıl seyir alıyor, bunu izlememiz, görmemiz açısından da mekanizmalar ve kayıtlar oluşturmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

“ÜRETİCİ BİRLİĞİ İÇİN MERSİN’İ PİLOT OLARAK ALALIM. İYİ İŞLİYORSA TÜRKİYE’YE ÖRNEK OLARAK YAYALIM”
Bakan Elvan’ın, üretici birlikleri konusunda Mersin’in pilot il seçilmesi önerisini seve seve kabul ettiğini de belirten Tüfenkci, “Mersin’de bir üretici birliğini alalım ve bakalım. Piyasaya etkilerini görelim ve bunu da Mersin’den başlatalım. Samimi olarak herkes elini taşın altına koysun, bunu bir noktaya getirelim, iyi işliyorsa Türkiye’ye örnek olarak yayalım, peşini bırakmayalım” şeklinde konuştu.

“YAPACAĞIMIZ ÇALIŞTAYLARLA SAĞLIKLI BİR HAL YASASI’NI OLUŞTURMAYI UMUYORUZ”
Yaş meyve ve sebze üretim ve tüketimi zinciri içinde özellikle soğuk hava depolarının ve zincirinin de önemli bir konu olduğunun altını çizen Tüfenkci, bu çalıştayda kendilerinin göremedikleri sorunların dile getirilmesi imkanının da olacağını söyledi. Çalıştayı Mersin’de başlattıklarını, Antalya, İstanbul, Ankara ve Doğu Anadolu’da devam edeceklerini bildiren Tüfenkci, şöyle devam etti: “Bu çalıştaylar sonucunda sağlıklı bir Hal Yasası’nı oluşturmayı umuyoruz. Acele etmiyoruz, bu çalıştayların yapılmasını bekliyoruz. Buradan çıkacak sonuçlar neticesinde biz adım atacağız. Biz hiçbir düzenlemeyi sizlerin görüşünü almadan hükümet olarak hayata geçirmemeye çalışıyoruz. Dolayısıyla sizin burada vereceğiniz katkılar bizim için değerli ve önemli. Hızlı bir şekilde diğer çalıştaylarımızı da yapıp, hangi alanlarda adım atacağımızı belirleyen her türlü adımı atacağız.”

“YASALARINIZ GÜZEL DE OLSA ETKİN DENETİM YOKSA HİÇBİR ŞEYE YARAMIYOR”
Denetimlerin olduğunu ancak, etkin bir denetim yapılmadığını kendilerinin de bildiğini kaydeden Tüfenkci, şunları söyledi: “Etkin bir şekilde denetlememiz lazım. Ne kadar güzel yasalar, düzenlemeler yaparsak yapalım, eğer denetim yoksa hiçbir şeye yaramıyor. Esasında Türkiye’de düzenlemeler gerçekten mükemmel, iyi yasalar var ama denetlemede eksikliğimiz olduğu için bu noktada zayıf kalıyoruz. Bu noktada da inşallah adım atmış olacağız.”
Dile getirilen sorunların çok doğru tespitler olduğuna vurgu yapan Tüfenkci, “Biz bunları Allah’ın izniyle çözeriz. Biz bunun için varız. Siyasetin çözüm üretme sanatı olduğunu biliyoruz ve bunu çözemeyiz diye hiçbir zaman aklımızdan geçmiyor. Çözeceğiz ama ne kadarını çözeceğiz, bu sizlerle görüşmelerimiz sonunda belli olacak” dedi.

“ÜRÜNÜN RAF ÖMRÜNÜ UZATABİLİRSEK BAŞARI DA SAĞLANACAKTIR”
Hiçbir ticaretin kazançsız olamayacağını dile getiren Tüfenkci, arada kim olursa olsun herkesin yaptığı işten kar elde etmesi gerektiğini, ancak bu karın makul seviyelerde tutulması gerektiğinin altını çizdi. Yaş meyve ve sebzenin mevsimsel etkilerden en fazla etkilenen ürünler olduğuna işaret eden Tüfenkci, konuşmasına şöyle devam etti: 
“Burada aşırı bir oynaklık var. Yapacağımız çalışmalarla bu oynaklığı biraz düşürebilir, getireceğimiz standartlarla öngörülebilir fiyatları oluşturmak için uğraşabilirsek, bir bakıyorsunuz örneğin şeftali üretimi çok, belli bir zamanda tüketilmesi lazım, ona uygun soğuk hava depoları oluşturamadığımız, saklayamadığımız, raf ömrünü uzatamadığımız için 10 günde bütün üretim Mersin haline geliyor veya tüccara gidiyor veya markete gidiyor, fiyat çok düşük, yerlerde. Ama 10 gün sonra fiyatlara bir bakıyorsun, 5 kuruş olan mal 1 liraya çıkmış. 10 gün içerisinde böyle fırlayan bir etki var. Çeşitli depolama ve paketleme sistemiyle bunun raf ömrünü uzatırsak, üretimini planlayabilirsek, ambalajlamayı geliştirebilirsek başarı da sağlanabilir.”
Konuşmaların ardından iki bakana plaket takdim edildi. (İHA)