SONER AYDIN

Adana'nın Aladağ ilçesinde kız öğrenci yurdunda çıkan yangında 10'u öğrenci, 1'i çocuk, 1’i eğitmen 12 kişi yaşamını yitirdi. Facianın ardından yapılan açıklamalarla birlikte ihmal ve tedbirsizlik bir kez daha gündeme geldi. Mersin İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Derneği  (MERİSGUD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hadra, Adana’daki yurtta yaşanan faciayı ihmal ve yeterli önlem alınmamasından kaynaklandığı savundu. Yılbaşında çıkması gereken İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın Temmuz 2017’ye ertelenmesini eleştiren Hadra, yeni facialarının önünün açıldığını vurguladı.

“DENETİMSİZLİK FACİAYI GETİRDİ”
İş güvenliği uzmanları olarak belediye başkanının, itfaiye amirlerinin ve diğer yetkililerin açıklamaları ile kazayı analiz etmeye çalıştıklarını dile getiren Hadra facianın yurdun iş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti almamasından kaynaklandığını belirtti. “İş sağlığı ve iş güvenliği alınsaydı yüzde 98 engellenirdi” diyen Hadra, “2017 Temmuz ayına kadar iş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti alınmadığı için çocuklar Allaha emanet yaşıyor. Okul sahiplerinin bilgilendirilmemesi, devletin, belediyenin, itfaiyenin yurdu denetlememesi nedeniyle böyle üzücü bir olay oldu. Yangının elektrik kontağından çıkan bir kıvılcım ile başladığı söyleniyor. Okulun içi anladığımız kadarıyla ahşap, zemin ahşap, duvarlar ahşap. Elektrik tesisatının kontrol edilmemesi, topraklama sisteminin olmaması yangının çıkmasına sebep veren unsurlardan biri. Okulda yangın sisteminin, yangın söndürme tüplerinin yeterli olmaması, gerekli eğitimin verilmemesi bu olayı hızlandırdı. Yangından kaçmak isteyen çocuklar yangın merdivenin kilitli olması nedeniyle kaçamayıp hayatını kaybettiler. Yılbaşında başlayacak olan 50 kişinin altındaki yerlerde iş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti almasının ertelenmesini büyük bir zafiyet olarak görüyoruz. Bu da ölümlere yol açıyor ve daha da açacaktır. Zaten hali hazırda iş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti alan yerlerde bile iş kazalarının azaldığını görmüyoruz. İş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti alan yerlerde yeterli denetimin olmamasından, ihmaller ve tedbirsizlikten kaynaklı her an iş kazaları meydana gelebilecek durumda” dedi.

“OKULLARDA ÇOK BÜYÜK TEHLİKE VAR”
Mersin’de de her an bir facia yaşanabileceğini sözlerine ekleyen Hadra, “Mersin’de bu işin bir parçası. Mersin’de iş kazalarında geçen yıl yaklaşık 34 kişi yaşamını yitirdi. Kamu kurumlarında, okullarda çok büyük tehlike var. Temmuz ayını beklemeden bir an önce okulların, diğer kamu kurumlarının bu hizmeti alması, tedbirlerin alınması lazım. Bu hizmeti alanların da çalışanlarını ve iş yerlerini daha fazla korunaklı hale getirmesi gerekiyor. Aslında ekonomik, sosyal yapıyla, bilinçle ilgili bir durum. Çukurova Bölgesi’nde iş sağlığı ve iş güvenliği eğitimi daha az veriliyor. İhmalden kaynaklı daha fazla ölüm meydana geliyor. Doğu Anadolu’da durum daha kötü” diye konuştu.

Yılbaşında çıkması gereken ancak Temmuz 2017’ye ertelenen İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’na da değinen Hadra, “İş Sağlığı Ve İş Güvenliği Yasası çok modern bir yasa aslında. Bu yasa Avrupa Birliği (AB) uyum yasaları çerçevesinde alınmış, Türkiye’ye uyarlanmış ve yasa çıkmış. Tabi yasanın çıkması ile hayata geçmesi zaman alıyor. İş sağlığı bir kültür, tedbir. Zaman içinde düzenlemesini bekliyoruz ama ondan önce gerek kamu kurumları, gerek işverenler gerek de devletin üzerine düşenler var. Biz dernek olarak da bunu yapmaya çalışıyoruz. İş kazaları, meslek hastalıkları nasıl azaltılabilir buna kafa yoruyor ve bu yönde çalışmalar yapıyoruz. Ancak denetlemelerin zayıf olduğunu görüyoruz. Devletin denetlemesinin artması ile beraber birkaç yıl içinde azalmasını bekleyebiliriz” ifadelerini kullandı.

“TOPLU YAŞAM ALANLARINDA ÖNLEM ALINMALI”
İş yeri hekimi ve Mersin Tabip Odası Başkanı Ful Uğurhan ise, toplu yaşam alanlarında mutlaka iş sağlığı ve iş güvenliği eğitiminin verilmesi gerektiğini dile getirerek, “Burası toplu yaşamın olduğu bir yer ve iş sağlığı önlemlerinin mutlaka alınması gerekiyor. Bir iş yeri hekimi olması lazım. Bu tür kazaların sırasında tahliyenin nasıl yapılacağı eğitiminin verilmesi lazım. İş yerleri az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli diye sınıflandırılıyor. İşyerleri bu yıl Ocak ayından itibaren bir kişi bile olsa iş güvenliği hizmeti alması gerekiyordu. Ancak yasa ertelendi. Eğer bu yasa ertelenmeseydi bu yurtta bu hizmeti almış ve facia önlenmiş olacaktı” diye konuştu.

“CEMAAT YURTLARI DENETLENMİYOR”
Eğitim-Sen Şube Başkanı Sinan Muşlu ise, yasalara göre sadece lise ve üstü öğrenciler için yurt açılabilirken bazı tarikatların ilkokul ve ortaokul düzeyine kadar yurtlar açtığını öne sürdü. Yurtların gerekli denetimlerin yapılmadığını savunan Muşlu, “Ülkemizin dört bir yanı tarikat ve cemaatler yurtlarıyla sarılmış durumdadır. Yasalara göre sadece lise ve üstü öğrenciler için yurt açılabilirken bu tarikatlar ilkokul ortaokul düzeyine kadar yurtlar açmaktadır. Bunun hesabı sorulmadığı gibi aksine teşvik edilmektedir. Yoksul insanlarımız da bu yurtlara çocuklarını vermeyi bir kurtuluş olarak görmektedir. Bu yurtların kontrolünü yapmayan bu yurtlara izin veren herkes bu ölümlerden sorumludur” şeklinde belirtti. Eğitim-İş Şube Başkanı Hakan Boyar ise, “Bazı cemaatlerin yoksul öğrencilere yardım amacı ile kendi yurtlarına toplamasının bir sonucudur. Bu gibi kurumlara açıktan destek verilmesi artık tüm kamuoyunun gözü önünde cereyan etmiştir” dedi.

“YURTLAR İHMAL EDİLDİ”
Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz da, Adana’da ki olayla ilgili devletin yapması gerekenler olduğunu söyleyerek, “Elim bir yangın neticesinde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza, çocuklarımıza rahmet diliyorum. Bir daha da böyle olaylarla karşılaşılmamasını temenni ediyorum. Tabi bunun için devletimize çok büyük göreve düşüyor. Bugüne kadar ihmal edilmiş bu yurt sisteminin bir an evvel devlet eliyle hiçbir şaibeye, dedikoduya meydan vermeyecek şekilde bir an evvel yeter miktarda sayısının arttırılmasını temenni ediyoruz” dedi.