Mersin’de doğaltaş sektörü her geçen gün büyüyor. Tek sorun ise bu sektörde faaliyet gösteren firmaların üretiminin kent merkezine sıkışıp kalması. Gerek gürültülü çalışma ortamı gerekse üretim sırasında çıkan tozlar nedeniyle oluşan çevre kirliliği firmaları yeni bir arayışa sürüklüyor. Kent merkezinde faaliyet göstermek istemeyen firmalar, merkezden biraz daha uzak alanda doğal taş sanayi sitesi kurmayı planlıyor. Sektörel sanayi sitesi kurulması ve tüm üreticilerinin bir merkezde toplanması halinde mermerciler olarak bölgeye de hizmet verilmeye başlanabileceğini dile getiren 23 No’lu Komite Başkanı Hürşah Çelik, “Hatta ihracat dahi söz konusu olabilir” değerlendirmesini yaptı. 23 No’lu Meslek Komitesi’nin de desteği ile 2009’da Mersin Mermerciler Yapı Ortaklığı adı altında bir kooperatif kurulduğunu anlatan Çelik şu bilgileri verdi:

“Bu kooperatif son 3-4 yıldır aktif olarak çalışmaya başladı. Hedefimiz kent merkezinin dışında yaklaşık 200- 300 dönümlük arazide, küçük ölçekli, sektöre özel bir sanayi sitesi kurmak. Mevcut durumda çalışanlar çalıştıkları alandan, çevre sakinleri ise üreticilerden rahatsız. Çünkü uygulamacı firmalar gerek gürültü gerekse çıkan tozlarla çevreye sıkıntı veriyor. Tüm mermercileri tek çatı altında toplamak ve bu sıkıntının önüne geçmek istiyoruz. Bir araya gelerek özellikle uygulamaya yönelik çalışmaları artırmak, katma değeri yüksek ürünler üretmek istiyoruz. Bunun için yerel yönetimlerle gerekli temaslarda bulunduk. İmar planlarının çıkmasını bekliyoruz.”

“TURİZM YATIRIMLARI SEKTÖRÜ HAREKETLENDİRİYOR”

Sektöre ilişkin değerlendirme de yapan Hürşah Çelik, son dönemlerde kentte artan otel yatırımlarının, mevcut otellerin ise tadilata girmesinin mermer satışlarını hareketlendirdiğini anlattı.

Ayrıca sektörde bir dönüşüm başladığını da anlatan Çelik, “Kentimizde imalathanelerin büyük bölümü şehir dışına kurulmaya çıkmaya başladı. Bu durum bir dönüşümü de beraberinde getirdi. Şehir içinde butik mağazacılık dönemi başladı. Bu sayede müşteri imalathaneye gelerek tehlike altında ürününü seçmek durumunda kalmıyor” dedi.

Mersin’de yeni mermer firmalarının açılmadığına da dikkat çeken Çelik, mevcut firmalarda ise denetimlerin artırılmasını istedi. Sektörün emek yoğun olduğunu hatırlatan Çelik, “Bu nedenle sigortasız personel çalıştırılması ciddi haksız rekabeti de beraberinde getiriyor. Özellikle istihdam seferberliğine yönelik çalışmaların yoğun şekilde devam ettiği şu günlerde sigortasız personele yönelik denetimlerin artacağına ve bu sıkıntılarımızın da önüne geçileceğine inanıyorum” ifadelerini kullandı.

Alım ve satımlardaki KDV uyumsuzluklarına da değinen Çelik, mobilya sektöründe uygulanan yüzde 8’lik KDV indirimini mermer için de istediklerini anlattı. Bu sayede işverenin KDV yükünün ortadan kalkacağını kaydeden Çelik, “Daha önce de belirttiğim gibi emek yoğun bir sektör, KDV yükümüzün azalması halinde elimiz rahatlayacak ve daha çok işçi çalıştırabileceğiz” dedi.

“FİRE ORANLARINA STANDART GELMELİ”

Ardından sektörel değerlendirme yaparak mermerdeki fire oranlarına değinen Hürşah Çelik, madencilikte Türkiye genelindeki fire oranlarının standart hale getirilmesinin sektörü rahatlatacağını söyledi. Fire oranlarının olması gerekenin altında kalması halinde bir taraftan maliyeye karşı açıklama yapmakta zorlandıklarını anlatan Çelik, diğer taraftan sigorta şirketleriyle sorun yaşadıklarını dile getirdi.

Sektörde gerek taşımalar sırasında gerekse depolarda meydana gelen iş kazalarında stok ürünlerde yüzde 10-15’e varan fire oranlarının yaşandığını kaydeden Çelik, “Taşın kırılgan bir malzeme olması nedeniyle firesi de çok oluyor. Bu nedenle sektör adına belirlenen fire oranlarının düşük tutulması ciddi sıkıntılara yol açıyor. Örnek vermek gerekirse 100 metreküplük bir taşın ortalama 10 metreküpü kırılıp çöp oluyor. Biz, kalan 90 metreküplük taşın satışını gerçekleştirebiliyoruz. Oysa fire oranımız yüzde 10’un altında kalırsa, 95-98 metreküplük taş satmış gibi gözüküyoruz. Durum böyle olunca maliyeye, stoklarımızdaki eksik taşın ya da gerçekte satmadığımız taşın hesabını vermekte zorlanıyoruz” dedi.

Resmi rakamlarla gerçek rakamların örtüşmemesi nedeniyle ürünlerini sigortalatma noktasında da ciddi sorunlar yaşadıklarını vurgulayan Çelik, Mersin’de de benzer bir sıkıntı olduğunu dile getirdi. Çelik yaşananları şöyle özetledi:

“İki yıl öncesine kadar Mersin’de maalesef fire oranları dahi belirlenmemişti. Ardından yüzde 1’lik bir oran getirildi. Bu ilk etap için umut verici olsa da sektör adına daha önce de belirttiğim gibi yeterli değil. Diğer illerdeki fire oranlarına bakıldığında yeterli bir oran olmadığı anlaşılacaktır. Talebimiz, emsallerinin de göz önünde bulundurulmasıyla fire oranlarının Mersin için de en az yüzde 10’a çıkartılması. Bu değişiklik sektörün rahatlaması adına çok önemli”

Çok volümlü çalışan, aylık milyon metreküplerle malzeme taşıyan firmaların ciddi sıkıntılar yaşadığına değinen Çelik, fire oranlarının her ilde farklılık göstermesi yerine tek noktadan belirlenip tüm sektör için geçerli olmasının ise sorunu temelden çözebileceğine değindi.

“MERSİN MERMERİ ÇITASINI YÜKSELTTİ”

23 No’lu Komite hakkında da bilgi veren Hürşah Çelik, Mersin’de doğal taş ve maden üzerine faaliyet gösteren firmaların tümünü temsil ettiklerini, 200’e yakın üyeleri bulunduğunu anlattı. Doğal taş ve madenciliğin gün geçtikçe büyüdüğünü kaydeden Çelik, kent ekonomisi için önem taşıdığını söyledi. Afyon ve Elazığ’ın doğal taşları ile ünlü olduğunu hatırlatan Çelik, “Mersin’e özel taşlar da var. Özellikle Silifke Beji, Tarsus Kahvesi, Erdemli Beji ve emprador çeşitlerimiz yurtiçi ve yurtdışında çok tercih ediliyor” dedi. Yurtdışındaki en önemli alıcıların Çin ile Katar olduğunu kaydeden Çelik, bugüne kadar ağırlıklı olarak blok taş satışları gerçekleştirilirken son dönemlerde uygulama taleplerinde de artış yaşanmaya başladığını bildirdi. Özellikle Irak, İran ve Katar’dan kesilmiş hazır taş, direk uygulama taleplerinin yoğunlaştığına dikkat çeken Çelik, “Son yıllarda kentimizde emprador sahalarının da oluşması, Mersin mermerinin cila ve kalitesi nedeniyle yoğun talep alması, sektör temsilcilerini de yatırıma yönlendiriyor. Ancak yatırım için uygun bir alan bulmakta zorlanıyoruz” dedi.