Mehmet Nabi Batuk

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunca, ilk olarak geçen yıl Aralık'ta Çorum'da pilot uygulaması başlatılan ve test aşaması 3 ayda tamamlanan uyuşturucu ve psikotrop madde içeren ilaçların elektronik ortamda yazılması, 17 Mart 2017 itibariyle Türkiye genelinde zorunlu oldu.

İlaçların elektronik ortamda yazılması ile takip ve kontrolünün daha sağlıklı yapılmasının amaçlandığı uygulamada bir ay geride kalırken, sonuç hiçte beklendiği gibi olmadı.

Sistemi değerlendiren Mersin Eczacı Odası Genel Sekreteri Uzm. Ecz. Özgün Sağır, söz konusu uygulamada hala birçok eksiğin yaşandığını özellikle sisteme doktorların kayıtlanması sürecinde eksikliklerin ve karışıklığın yaşandığını açıkladı.

“YILLARDIR BEKLEDİĞİMİZ BİR UYGULAMAYDI”

İlk olarak Renkli Reçete Uygulamasının önemini anlatan uzman eczacı Özgün Sağır, sistemin psikolojik rahatsızlığı olan hastalarda kullanılan riskli ilaçların takip edilmesi için çok önemli olduğunu belirtti. Uzm. Ecz. Özgün Sağır, “Renkli Reçete Sistemi; kırmızı, yeşil, mor ve turuncu renginde sınıflandırılan reçetelerin kullanıldığı bir uygulamadır. Özellikle kırmızı ve yeşil reçeteler psikotrop ve uyuşturucu madde içeren ilaçlar için kullanılan reçetelerdir. Bu ilaçlar çok fazla suiistimal ediliyor ve insan sağlılığı için riskli olan ilaçlardır. Onun dışında bazı hastanelerden reçeteler bazen çalınabiliyor ya da kayboluyor. Onun için eczanelerin çalınan veya kaybolan reçeteleri kontrol edebildiği bir olanağı yoktu. Bu sistem ile birlikte reçeteler artık elektronik bir sisteme değişik renklerde seri numaralarına kadar kayıt ediliyor. Ayrıca uygulamadan önce reçete ile alınan bir ilacın üç gün sonra farklı bir eczaneden de alınabiliyordu. Bunun sistemde eczacının görme şansı yoktu. Ancak bu sisteme geçtikten sonra siz bir eczaneye gittiğinizde hastanın elinde ilacının olup olmadığı bilinebiliyor. Ayrıca sistem burada size hastaların fazla ilaç almasını engelleme şansı veriyor. İkinci olarak sahte reçete ve sahte doktor kaşeleri ile ilgili işlemlerinde takibi yapıldığı için sahtecilik kontrollerinde de avantaj sağlıyor” dedi.

“SİSTEM HALA DÖRT DÖRTLÜK İŞLEMİYOR”

Renkli Reçete Uygulaması başladıktan sonra uygulama ile yaşadıkları bir aylık süreci değerlendiren Uzm. Ecz. Sağır, “Sistem açıldıktan sonra çok ciddi sıkıntılar yaşandı. En basitinden doktorların ve hastanelerin Sağlık Bakanlığı ve Müdürlükleri tarafından sisteme eklenmediğini gördük. Bu başta sorun oldu ancak ilgililer burada hızlı hareket ederek bir telefon hattı ve bir mail adresi yayınladı. Bu iletişim adresine atılan bilgilerle hastane ve doktorlar sisteme entegre edilmeye başlandı. Ancak şuan sistem hala dört dörtlük işlemiyor. Şuan sadece kırmızı ve yeşil reçeteler uygulanıyor. Mor ve turuncu reçeteler hala kullanılmıyor. Sisteme kayıtlanamayan doktorlar yeniden eski usul kâğıt reçete yazmak zorunda kalıyor. Eczaneye gelen reçetenin manüel de olsa elektronik de olsa bu sisteme kayıt edilmesi gerekiyor. Ancak gerek medikal anlamda gerekse de entegrasyonda yaşanan sıkıntılar nedeniyle gerek sistem formlarının içeriğinde olan eksiklikleri nedeniylede bu ilk bir aylık süreci biz baya sancılı geçirdik” dedi.

“SİSTEMDE BAZI EKSİKLİKLERİN OLDUĞUNUN ONLARDA FARKINDA”

Uygulamada yaşanan tüm sıkıntılara rağmen doktorlar tarafından eski usül yazılmak zorunda olan ilk renkli reçetelerin İl Sağlık Müdürlüğü’ne teslimini Nisan ayı içerisinde tamamladıklarını söyleyen Uzm. Ecz. Sağır, “Zaten Sağlık Müdürlüğü ile birlikte renkli reçetelerin teslim edilmesi ile ilgili olarak düzenli olarak görüşüyoruz. Bazı eksikliklerin olduğunun onlarda farkındalar. Mayıs ayı itibari ile birlikte tüm kontroller elektrik ortamında yapılacak. Artık mayıs ayına kadar sistemin tüm eksiklikleri tamamlanmış olmak zorunda ki Mayıs ayında bir sıkıntı yaşamayalım” şeklinde konuştu.

DOKTORSUZ İLAÇ SİSTEMİ

Sisteme doktorların kayıt edilebilmesi için eczanelere de bir yetki verildiğini belirten Uzm. Ecz. Sağır, Eczacıların; doktorları Renkli Reçete Sistemi’ne kayıt edebildiğini ancak bu durumun bazı sakıncalar doğurabileceğini söyledi. Eczacıların yapacağı bir harf hatasının bile sistemde bir karışıklığa neden olabileceği uyarısında bulunan Uzm. Ecz. Sağır,”Bir Doktorun ismini bir harfini yanlış kaydettiğiniz zaman sistem o doktoru tanımlıyor ve aynı doktor için birçok kez yeni kayıt açılabiliyor. Öncelikle bunun çözülmesi gerekiyor. Zaten tescil numarası olan tüm doktorların bilgisi sağlık bakanlığında bulunuyor. Doktorlara bu tescil numaralarını sağlık bakanlığı veriyor. Bu tescil numaraları ve doktor kayıtları doğru tanımlanılırsa bu sorun çözülür” dedi.

“YENİ SİSTEM ECZACILARA EK İŞ YÜKÜ GETİRDİ”

Son olarak Renkli Reçete Sistemi ile eczacıların kullandığı SGK sisteminin birleştirilmemesinden dem vuran Uzm. Ecz. Sağır, bu durumun eczaneler üzerinde ek iş yükü yarattığını savundu. Uzm. Ecz. Sağır, “Bu iş üç basamaklı olarak işiyor. İlk olarak doktor ayağı, sonra eczane ayağı ve son olarak il sağlık müdürlüğü ayağı var. Renkli Reçete Sistemine kayıtlı olmayan bir doktor ilacı hem SGK’dan hem de eski usul yazarak hastaya veriyor. Hasta daha sonra eczaneye gittiğinde eczacı hem kağıttan ilacı kontrol ediyor hem de SGK sisteminden ilacı kontrol etmek zorunda kalıyor. Sonuç olarak bu durum bir eczacı için iki iş yükü doğuruyor. Çünkü elektronik olarak SGK kısmını elektronik ortama girmeniz gerekiyor. Sonrada yine reçeteyi manüel olarak sisteme girmeniz gerekiyor. Eczacıların bu ek iş yüklerinden kurtulması için iki sistemin bir an önce birbirine entegre edilmesinin sağlanması gerekiyor” diye konuştu.