“Ben, imgelememi yazmak için

bir sanatçı kadar yeterliyim.

İmgelem bilgiden daha önemlidir.

Bilgi sınırlıdır. İmgelem dünyayı kuşatır.”

(Albert Einstein)

“Dünya, seyirlik bir yerdir” sözü anonimdir. Anonim olduğu kadar görme minvalli ilham verici bir durum da sağlar. Nitekim insanın görünüre dair eğilimi, mağara resimlerinden natüralist ressamlara kadar uzanır.

Fotoğrafın, sinemanın hatta tiyatronun da serüvenini buna bağlamalıyız. Görünüre dair bir temsiliyet oluşturmak.

20. yüzyılla birlikte bu temsiliyetin sorgulanması biteviye sürmüş, resimde veya temsilin diğer alanlarında pek çok sanatçı, gerçekliğin, yanılsama ve hakikat ikileminde kendisi olanı imlediğini  akılda tutmuş, imgelem dünyalarını böylesine kurmuştur.

Seyretme ve seyir, bu sözcükler, bilinen anlamının dışında Türk tasavvufunda da kendisine geniş bir yer edinmiş,  kendisinden soyunarak bir kavrama kavuşmuştur. Örneğin dünyayı seyre dalmak tek başına görmek fiiliyle sınırlı değildir. Bu, aynı zamanda eşyayı da keşfe dalmak anlamına gelir. Sufiler buna, Seyri Fil Eşya, demişler. Ne de olsa Platon, görünürü gerçekliğin yansıması olarak görmüş, dolayısıyla yanılsama demiştir.

Modern felsefenin de ilgi alanına giren görünüre dair bu kavramlar, Edmund Husserl’un kurduğu fenomenolojiyle başka bir söyleyişte bir neliğe kavuşmuş; rastlantısal görünümden (imgelerden) daha çok eşyanın hakikatini kendisine dert edinmiştir. Görünüre dair olması açısından oldukça öğretici.

Merih Demirkol’un Resimleri

Merih Demirkol, Mersin Devlet Opera ve Balesi’nde klarnet sanatçısı.

Onu ve dünya ile arasındaki iletişimi önemli kılan yan, yaptığı resimleridir. Deneyimli bir klarnetçiden resme kıvrılan serüvende, müziğin kendisinde açtığı sayısız yolların etkisi elbette mevcuttur.

Sadece müzik değil, yıllara sarih bir opera orkestrasında yer alması, temsil içinde temsilleri fazlasıyla deneyimleme fırsatı sunmuştur. Böylesine imgesel zenginliği bir değere dönüştürmek ise ayrı bir yeteneği zorunlu kılar; yaratcılığı, bir imgelemi.

Yukarıda da bahsettiğim gibi seyreylediği bir durumdan, bir hale dönüşmenin resimlerini plastik bir değere dönüştüren Demirkol,  kendi bir bilgi alanını işaretlemektedir.

Otoportreleri, portreleri ve kulis resimleriyle başka bir dünyanın resimlerine kapı aralamış, orada tuttuğu tanıklığı bir imgeleme dönüştürmüştür. Buradan hareketle, Mersin’in şafağında yeni bir ressam doğuyor dersek yanılmayız.

Merih Demirkol, güçlü bir resmin ilk ışıklarını böylece gösteriyor.