Yetkilileri çözüm üretmeye çağıran ihracatçıların çatı örgütü AKİB Başkanı Zeki Kıvanç, “Birbirimize destek değil köstek olursak gün gelir bu gemiyi beraber terk etmek zorunda kalırız” dedi.

Hediye Eroğlu

İhracatçıların özellikle son aylarda ihraç yüklemeleri için konteyner bulmakta sıkıntı yaşamaları ve konteyner eksikliği nedeniyle navlun fiyatlarının yükselmesine tepkiler sürerken, Ekonomi Bakanlığı harekete geçti.

İhracatçıları doğrudan bilgilendirmek, konteyner armatörleri temsilcileri ile bir araya gelinerek, konteyner taşımacılığı piyasasındaki son gelişmeler hakkında fikir alışverişi yapmak için; İstanbul, İzmir, Mersin, Antalya ve Ankara’da “Lojistik Bilgilendirme Toplantıları” düzenleyen bakanlık bu toplantıların ilkini Mersin’de gerçekleştirdi.

Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) ve Mersin Deniz Ticaret Odası’nın desteği ile AKİB’de yapılan toplantıya çok sayıda ihracatçı, acenta sahibi ve izleyici katıldı.

“İHRACATIMIZ ADETA NAVLUN ŞİRKETLERİNİN İNSAFINA KALDI”

Toplantının açılışında konuşan AKİB Koordinatör Başkanı Zeki Kıvanç, lojistik sorunların çözümü adına bir araya gelmelerine vesilen olan MDTO yönetimi ve taleplerini dikkate alan Ekonomi Bakanlığı’na teşekkür etti.

Zorlu geçen bir yılın ardından toparlanmaya başlayan ihracatın en önemli ana damarlarından biri olan lojistik konusunda yaşanan sıkıntıların herkesi derinden etkilediğini söyleyen Kıvanç, “Halihazırda ihracat yaptığımız pazarlara dahi ürünlerimizi göndermekte zorluk yaşarken yeni pazarlar bulabilmemiz de bir hayli zorlaşmaktadır.

Özellikle global piyasalarda yaşanan çalkantılar ile beraber deniz taşımacılığında önemli bir güç olan Hanjin Shipping firmasının da iflas etmesi ile beraber adeta bu süreçte ihracatımız adeta navlun şirketlerinin insafına kaldı” dedi.

“YÜZDE 400 ARTIŞ KABUL EDİLEMEZ”

Sektörde 2009 yılından bu yana devam eden kriz ile beraber özellikle ülkemiz ihracatı için çok önemli olan bu gelişmenin ardından navlun fiyatlarında da artışlar yaşanmaya başlandığını aktaran Başkan Kıvanç, “Öyle ki ihracatçımız çoğu günlerde ürettiğini ürünü gönderememeye başladı. Navlun fiyatlarında yaşanan aşırı artış bizce kabul edilemez!

Örnek vermem gerekirse, 2016 Ekim ayında Mersin’den 200 dolara giden bir konteynerimiz Çin’in Ningbo limanına Nisan 2017 ayında tam 1010 dolara gitmeye başladı. Yüzde 405’lik yaşanan bu artış Çin’in yansıra S.Arabistan, Hindistan, Güney Kore, Namibya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde de görülmektedir.

Bizim anlamakta güçlük çektiğimiz bir şekilde fiyatlar artmış ve ihracatçılarımız zor durumda  kalmışlardır. Taşıyıcı şirketler ekipman yetersizliğini bahane etmeye ve de gelen talepleri geri çevirmeye başlamışlardır.

İHRACATÇILARDAN; ACENTELERİN 40 DOLAR ÜCRET TALEBİNE TEPKİ

Birçok ihracatçımız, taahhütlerini yerine getirmek ve reklamasyon ödememek adına yüksek navlun bedellerine katlanarak ürünlerini ihraç edebilmek için oldukça büyük bir çaba sarf etmektedir. Bir de bunun yanında bu kadar navlun artışı yetmezmiş gibi, ihraç malının varış noktasına ulaştığını teşvik eden, taşıyıcı tarafından düzenlenecek belde için de acentelerin 40 Dolar ücret talep edildiği bilgisi de gelmiştir.

Değerli arkadaşlar, bu kadar zor günlerde eğer birbirimize destek olmaz köstek olursak gün gelir bu gemiyi beraber terk etmek zorunda kalırız.Akdeniz İhracatçı Birlikleri olarak, bölgemizde faaliyet gösteren sektörlerin oldukça mağdur olduğunu hepimiz görmekteyiz, mağduriyeti yaşamaktayız. İhracatta rekabetin bu kadar yoğun olduğu günümüz dünyasında, firmalarımızın kar marjlarının oldukça düşük ve tek haneli rakamlara gerilediği bugünlerde bu sorun Türkiye’nin ihracatındaki en büyük engellerden biridir. Bu sorunu çözebilmek adına çözümcül ve pozitif bir yaklaşım göstererek konunun muhatabı tüm paydaşların beraber hareket etmesini umut ediyoruz. Bu toplantının da çözüm yönünde atılacak bir adım olmasını yürekten diliyorum” diye konuştu.

SORUNUN TEMEL SEBEBİ; DENİZ KONTEYNER NAKLİYESİ FİRMALARININ TEKELLEŞMESİ

Daha sonra söz alan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lojistik komisyonu Başkanı Bülent Aymen de, sorunun tüm ihracatçıların ortak sorunu olduğunu belirterek, “İhracatçılar olarak hepimizin zaten içinde bulunduğumuz konjonktürel ve ekonomik durumdan dolayı ihracat yapmakta hem pazar bulma hem de maliyetler anlamında çok sıkıntı çektiğimiz bu günlerde, bir de navlun maliyetlerinin az sonra konuşacağımız sebeplerden dolayı astronomik artışı bizleri çok zor bir döneme soktu.

Küresel bir sürecin ülkemize yansımasını yaşıyoruz, deniz konteyner nakliyesi firmalarının monopolistik (tekelci) bir yapıya doğru gidiyor olmalarını bu sorunun en temel sebebi olarak düşünüyoruz.

Son bir yıl içinde navlun fiyatları reel hiç bir göstergeyle açıklanamayacak şekilde hızla yukarıya çıkmıştır. Burada hızla yukarıya çekilen fiyatlar derken yüzde 100 ila yüzde 400 oranlarına varan, hiçbir sebeple açıklanamayacak ve ihracatçımız tarafından altından kalkılamayacak artışlardan bahsediyorum.

“İHRACATÇININ KEPENK İNDİRMESİ DÖNÜP DOLAŞIP ACENTELERİN CANLARINI DA YAKACAKTIR”

İhracatçımızın canını yakan bir diğer uygulama ile de karşı karşıyayız. Biliyorsunuz yeni bir uygulama giriyor hayatımıza. Bu uygulamadan faydalanabilmek için ihracatçının sunması gereken belgelerden biri de ‘İhraç malının varış noktasına ulaştığını tevsik eden, taşıyıcı tarafından düzenlenecek belge’. Bu belgeyi ihracatçımız acentelerden talep ediyor ve acenteler bu belgeyi vermek için 40 dolar ücret talep ediyor.

Buradan acentelere, deniz nakliyesi firmalarının sahiplerine seslenmek istiyorum, ihracatçıyla aralarındaki ilişkiye bu kadar kısa vadeli bakmasınlar, ihracatçının kepenk indirmesi dönüp dolaşıp kendi canlarını da yakacaktır” dedi.

BAKANLIK TAKİPTE

Ekonomi Bakanlığı, Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Vahap Metin Değer ise konteyner taşımacılığı konusundaki ilk toplantının Mersin’de düzenlendiğine dikkat çekerek, “Bakanlık olarak sorunu 2016 yılının  sonundan bu yana takip etmekteyiz. 64 bin ihracatçımız, 240 tane gümrük bölgesine ve ülkeye ihracat yapmakta. Bu çerçevede, konteyner sorunu da bizim için çok önemli bir konu. Öncelikle ihracatçılarımızla konteyner taşımacılığı yapan firmalarımızın bir diyalog halinde bu konuyu sonuçlandıracaklarını düşünüyorum” dedi.